Waarnemend president Brunswijk sprak onlangs in De Nationale Assemblee in de stijl die het volk graag hoort, over het veiligheidsbeleid: “Tak’ nanga yu pikin dat a no go roof. Want als je een kind verliest, skowtu sutu yu kiri, dan a ma lasi. Van hieruit doe ik ook een beroep tapu ala den brada nanga sisa san e go roof. Vanaf tamara a trafra o draai. En ik mag u zeggen, de politie gaat heel hard optreden. Dan ye no mus taki baka tamara, politie treedt te hard op.” Een lust in de oren van Surinamers die nog steeds denken dat ‘hard optreden’ een simpele oplossing is voor het complexe probleem van geweldsdelicten. Soortgelijke boodschappen door politici in functie zoals Van der San en Belfort, hebben eerder geen daling in de criminaliteit teweeggebracht.

Keerpunt heeft vol belangstelling gekeken naar de op woensdagavond gehouden persconferentie van de regering, waar minister Amoksi onder meer aan het woord kwam over de criminaliteitsbestrijding en de veiligheidsplannen die klaar liggen en volgens de bewindsman, zullen worden uitgevoerd. Keerpunt weet precies waar de schoen wringt en waarom er vaak over tal van veiligheidsplannen wordt gesproken, maar in de praktijk vaak genoeg niet veel van de grond komt en daarom kan er worden gesproken van veelvuldig raaskallen.

De Wet op de Jaarrekeningen, het Wetboek van Koophandel en de Comptabiliteitswet verplichten samen vrijwel iedere parastatale organisatie tot een behoorlijke financiële verslaglegging, minstens één keer per jaar, grofweg een half jaar na afsluiting van het boekjaar. Het nalaten daarvan is niet alleen een strafbaar feit, het is een rechtsvermoeden van wanbestuur. Volgens het regeerakkoord zou het niet bij dat wettelijk minimum blijven. Erkend werd, dat er een periode voorafgegaan is van geen transparante verslaglegging en bestuur door dit soort organisaties, maar dat verbetering op komst was en dat er zelfs een evaluatie plaats zou vinden van parastatale organisaties, gericht op de vraag of deze niet beter als private ondernemingen voortgezet konden worden.

Minister Kuldipsingh van Economische Zaken, Ondernemerschap en Technologische Innovatie (EZ), heeft zich laten ontvallen dat het ministerie, op de prijs van luxe goederen, geen zicht heeft. De voorzitter van de Winkeliers- en Ondernemersvereniging Suriname (WOVS), plaatst hier kanttekeningen bij. De wet houdt bepaalde winstmarges aan. Luxe staat vrijwel gelijk aan import en prijsvergelijking en controle zouden dus geen probleem moeten zijn. De bevoegdheid, de berekeningswijze zijn voorhanden. De minister wijst op de spreiding van importen. Voor echte prijsbeheersing zou binnenkomst via EZ moeten gaan. Een uitermate juiste oplossing in theorie. Net als hoe alle drugs beter beheersbaar zijn bij melding van iedere export aan de douane.

De SEOB benadrukt in zijn meest recente bulletin de noodzaak van hervormingen binnen de publieke sector. Wij van Keerpunt zijn het eens met de volgende aanbevelingen in dit bulletin op het gebied van Goed Bestuur. Wij benadrukken verder ook dat de noodzaak voor gezonde overheidsfinanciën en het verder afbouwen van subsidies op nutstarieven, zeker prioriteit geniet.
Hoewel de overheidsinkomsten in nominale zin zijn gestegen, loopt de overheid nog steeds aanzienlijke inkomsten mis uit de BTW, overige belastingen en invoerrechten. Het versterken van instituten zoals de Belastingdienst en de douane, zijn van grote noodzaak om dit vraagstuk structureel aan te pakken. De SEOB ziet het instellen van de commissie ter evaluatie van de BTW als positief. Daarnaast dient naar de mening van Keerpunt, de kring van belastingbetalers uitgebreid te worden, naar eenieder die daar volgens de wet toe verplicht is. Bekend is dat veel in stamverband levenden en illegale vreemdelingen, de goudvelden bemensen en behoorlijke opbrengsten opstrijken. Voor de gezondheidszorg, net als voor infrastructuur en telecommunicatie, vormen zij een last voor systemen die door een minderheid in Paramaribo bekostigd worden om in stand gehouden te worden. Hoewel de afbouw van subsidies op nutstarieven cruciaal is, dient de overheid simultaan de subsidies aan personen tijdig te laten plaatsvinden, om hogere kosten van levensonderhoud op te vangen bij deze personen. De SEOB vraagt ook extra aandacht voor subsidies aan kwetsbare groepen. De SEOB beveelt aan om sociale uitkeringen via het bankensysteem te laten lopen in het kader van efficiëntie en tijdigheid. De overheid dient ook na te gaan, wat de effecten zijn van de verhoging van de nutstarieven voor lokale productiebedrijven. Keerpunt meent dat deze analyses, zichtbaar en met rekenvoorbeelden, in categorie gepubliceerd dienen te worden in het kader van openbaarheid van bestuur en transparantie van beleid. De SEOB verwacht dat de inflatie langzaam verder afneemt in 2024. Verdere tariefsaanpassing van nutsvoorzieningen zal echter een druk leggen op lokale prijzen. De SEOB schat dat de 12-maands gemiddelde inflatie in 2024 uitkomt tussen 14% en 21% in 2024, op basis van trendanalyse. Het IMF schat een 12- maands gemiddelde inflatie van 21,1% in 2024. Fiscale discipline blijft hier een voorwaarde. De SEOB verwacht dat de groei van de economie verder op gang komt in 2024. Ook verwachten wij dat de groei gestuwd zal worden door de opstart van de offshore oliesector, in geval van een positief investeringsbesluit van TotalEnergies en Apache.
Terwijl de inflatie terugloopt, hebben investeerders te maken met stijgende rentes als gevolg van de monetaire maatregelen. De SEOB vraagt daarom aandacht voor het faciliteren van kredietverlening aan het MKB, met name voor bedrijven in de importvervangende of exportsector. De SEOB juicht projecten zoals SURGE, het garantiefonds en het productiekredietfonds toe.
De SEOB is voorstander van een IMF-2 programma ter versterking van instituten, om de resultaten van dit IMF-programma niet teniet te doen en het simpele feit dat de overheid nog niet in staat zal zijn na het huidige IMF-programma, haar financiën zelfstandig duurzaam te beheren. Keerpunt vraagt er aandacht voor dat het huidige IMF-programma enkele maanden voor de verkiezingen van 2025 afloopt en dat het risico bestaat, dat het ontbreken van een vooraf aangekondigd vervolgtraject, de resultaten en effecten tot een politieke speelbal kunnen maken en daarmee deels teniet kan doen.
De SEOB pleit voor een serieuze aanpak van AML/CFT-acties die voortvloeien uit de CFATF-aanbevelingen. Verder beveelt de SEOB aan om functionarissen uit de private en bancaire sector op te nemen in de Nationale Anti-Money Laundering Commissie en/of de AML-PIU. Dit vanwege de effecten van non-compliance op de bancaire en private sector. De SEOB benadrukt dat tegengaan van fraude, corruptie en money laundering (AML/CFT) noodzakelijk is om het juiste investeringsklimaat te creëren, gedegen investeerders aan te trekken en een one-level-playing field voor alle ondernemingen in Suriname te waarborgen.

Op een laag vuurtje pruttelt in de achterste hoek van het fornuis van de regering, een schuimende doofpot, buiten het zicht van het Surinaamse volk. De stank die rondom sommige schandalen hangt, is absoluut niet minder geworden, door een regering die er het liefst niet over communiceert en een Openbaar Ministerie dat maar al te vaak de bal terugkaatst of de publieke opinie behandelt als slapende honden, die niemand echt wakker wil maken.