Politiek kritieke topics over Suriname. Lezers schrijven Keerpunt.
De klachten worden steeds talrijker en intensiever over de slechte levering van goed drinkwater door de Surinaamsche Waterleiding Maatschappij, SWM, aan haar clienten. Bij onze redactie komen de klachten vrijwel dagelijks binnen dat de SWM in grote delen van Paramaribo en Wanica zeer slecht of helemaal geen water via haar buizen en leidingsystemen levert.
Het is inmiddels geen geheim dat er futubois in de NDP zijn die al een tijd sensatie creëren en de samenleving vergiftigen met racistische uitspraken zoals “geen Hindostaan meer als president” en die futubois zijn allen prominente NDPers. In hun versie van de uitspraak, komt de scheldnaam voor ‘Hindostaan’ voor. De leiding van de NDP weigert ondanks herhaaldelijke oproepen om afstand te nemen van die uitspraken en van de prominenten. De huidige voorzitter Simons doet alsof haar neus bloedt, mede omdat zij kennelijk daar baat bij heeft,
De NDP is groot voorstander van gratie voor Desi Bouterse. De ABOP-voorzitter heeft in 2012 rond de aanname van de Amnestiewet al verklaard altijd voorstander te zijn van amnestie voor iedereen. De PL heeft in 2012 meegewerkt aan amnestie, zodat gratie geen taboe zou zijn. De twee instrumenten hebben hetzelfde effect: vrijheid voor daders van gruweldaden. De NPS flirt vrij openlijk met de NDP als het om samenwerking, pre-electoraal of na de verkiezingen, gaat.
Op 12 februari 1998 is het Prijsaanduidingsbesluit tot stand gekomen. De wetgever heeft toen bij dat besluit het verbod opgelegd om prijzen van goederen en diensten in een andere geldsoort dan de Surinaamse gulden (thans SRD) aan te duiden. Mijn inziens werd hiermee beoogd om o.a. de eigen munt te versterken en de vraag naar vreemde valuta te beperken. Immers, door de jaren heen hebben niet alle handelaren en dienstverleners zich uit zichzelf gehouden aan de wet, met alle gevolgen van dien.
De staat Suriname houdt al heel lang veel staatsbedrijven ofwel parastatale bedrijven, die weinig of niets presteren en doorgaans niets bijdragen aan de staatskas. Meestal moet er in de vorm van staatssubsidie geld bij. Ook al heel lang roepen velen dat deze staatsbedrijven nodig gesaneerd moeten worden.
Spannende Amerikaanse verkiezingen in november 2024 leveren lessen op voor onze eigen aanstaande verkiezingen in mei 2025. Veroordelingen zijn geen diskwalificatie. Voor wie had gedacht dat de strafrechtelijke veroordelingen Trump bij de zwevende kiezers onaantrekkelijk zouden maken, hebben de swing states een luid en duidelijk antwoord gegeven.
Hamer uit de rechtzaal
Suriname is vooruitgegaan in rechtsstatelijkheid in een jaar waarbij de rest van de wereld achteruit ging. Het World Justice Project, mogelijk gemaakt door de Wereldbank en andere donoren, doet onderzoek naar de stand van gerechtigheid in landen over de hele wereld.
Ondanks de publieke belofte van de president begin dit jaar dat geen centimeter grond gegeven wordt aan mennonieten, zijn de opvallende kolonisten weer nadrukkelijk aanwezig in het Surinaamse straatbeeld. Vergezeld van hun gebruikelijke chaperones akkeren zij voort. Alles wat nodig is voor grootlandbouw en voor kaalkap, wordt in stelling gebracht. Laten wij niet vergeten dat sinds die zwaarwichtige belofte, al gebleken is dat voor tientallen duizenden hectare reeds bereidsverklaringen getekend waren.
Zijn we nu onopgevoede mensen of zodanig ongeïntresseerd geraakt, dat het ons niets meer uitmaakt, dat ons cultuureel erfgoed in de vorm van historische monumenten langzaam maar zeker teloor gaat? We kunnen vrijwel ononderbroken beelden blijven afdrukken van ons cultureel erfgoed dat gewoon door verwaarlozing kapot gaat. Machthebbers en particuliere bezitters hebben totaal niet in de gaten hoeveel er verloren gaat.
Novembermaand, Srefidensimaand. Op 25 november herdenken we de zoveelste jaardag van Suriname als onafhankelijke republiek. Tijd om weer stil te staan bij onze nationale conditie. In een Whatsappgroep werd gereageerd op een groepsfoto van vijftien jonge mensen, vier mannen en elf vrouwen, volgens het onderschrift rechters in opleiding. Iemand schreef spottend: “Mooie bromki dyari”, omdat de meeste mensen leken op Hindostanen. Er was maar één vrouw die leek op een Afro-Surinamer.
De Staat Suriname houdt al heel lang veel staatsbedrijven ofwel parastatale bedrijven, die weinig of niets presteren en doorgaans niets bijdragen aan de staatskas. Meestal moet er in de vorm van staatssubsidie geld bij. Ook al heel lang roepen velen dat deze staatsbedrijven nodig gesaneerd moeten worden. Daar lijkt nu enig schot in te komen. Een werkgroep heeft de staatsbedrijven geïnventariseerd en advies uitgebracht over hun toekomst.
De derde week van oktober drukte ons weer ruw met de neus op de feiten voor wat betreft het absurd fenomeen van nederzettingen vol vreemdelingen, midden in de traditionele leefgebieden van inheemsen, waar belasting, noch leerplicht, enige betekenis hebben.
Op de wijze waarop NDP’ers Staatsolie in de verworvenheden kolom van Bouterse proberen bij te schrijven en VHP’ers offshore in de verworvenheden kolom van Santokhi, zou je zweren dat Surinamers schuldvrij, met lage inflatie, in een veilig land, zorgeloos rondliepen en zorg van wereldniveau konden genieten. Er wordt agressief getrokken aan ‘Grani’ voor bestuur, wat geen vruchten afgeleverd heeft om trots op te zijn. De dekoloog schetste in uitzonderlijk gevatte bewoordingen, dat de toevallige oprichting van Staatsolie eind jaren ‘80 geen meesterzet is geweest van militairen die niet over mijnbouwkundige kennis beschikken.
Suriname is op weg naar grote industriële ontwikkelingen, die na 2028 een versnelde vaart zullen nemen en wel in de zogeheten oil and gas sector. De multinationale onderneming Total Energies en het Amerikaanse Apache zullen miljarden investeren in de aardoliesector en wel offshore. Suriname zal na 2028 in staat zijn, honderdduizenden barrels aardolie uit zijn oliebronnen voor de kust op te pompen en zal daaraan ook miljarden dollars verdienen. Als er geen vertragingen in het werk van Total en Apache optreden, zal er een enorme arbeidsgelegenheid worden geschapen.
De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) blijft een duidelijk standpunt innemen ten aanzien van het belang van een vervolgprogramma met het IMF, met de nadruk op economisch herstel, goed bestuur en het versterken van de financiële sector. Dit vooruitzicht op duurzame groei in combinatie met streng fiscaal beleid is cruciaal voor de langetermijnstabiliteit van de Surinaamse economie, vooral nu de olie-inkomsten pas in 2028 zullen beginnen.
Het verkiezingsseizoen is in volle gang. De volle kalender aan partijbijeenkomsten loopt parallel aan de politieke ontwikkelingen in het land. En politici die in de jaren hiervoor nog door hun herders in de stal gehouden werden, gaan als beesten tekeer op podia. De ene kiest voor een utopia, waar iedere volwassen Surinamer de ander met een legaal vuurwapen overhoop mag knallen.
De evaluatie van de Wet Arbeidsbescherming Gezin biedt een belangrijke kans om enkele kritische problemen aan te pakken die tot nu toe het vertrouwen in deze wet hebben ondermijnd. Hoewel de wet ongetwijfeld is ingevoerd met de juiste intenties om ouderschapsverlof te waarborgen, lijkt het duidelijk dat de uitvoering, met name wat betreft het Fonds Voorzieningen Ouderschapsverlof (FVO), een bron van zorg is voor het bedrijfsleven.
President Chandrikapersad Santokhi heeft in 2020 tijdens een persconferentie over de olievondsten in Suriname veel nadruk gelegd op duurzame ontwikkeling en de noodzaak van sterke instituten. Hoewel deze woorden op het eerste gezicht veelbelovend klinken, blijven er toch enkele kritische vragen onbeantwoord.
De recente uitspraken van de minister van Onderwijs over de dramatische daling van inschrijvingen op pedagogische instellingen zijn verontrustend en wijzen op een diepgeworteld probleem binnen het Surinaamse onderwijssysteem. Het feit dat slechts 25 leerlingen zich hebben ingeschreven op het Surinaams Pedagogisch Instituut (SPI) en het feit dat er minder dan twintig inschrijvingen zijn op het Christelijk Pedagogisch Instituut (CPI) illustreert niet alleen de afnemende interesse in het lerarenberoep, maar ook de alarmerende toestand van het onderwijs in het land.
In mei van dit jaar zei president Santokhi nog dat economisten minder verstand van economie hebben en dat hij bereid was ze les daarover te geven. De wisselkoersen waren gemiddeld 10-20% lager dan ze nu zijn. Anders gezegd: de wisselkoersen zijn in een halfjaar tijd weer gestegen met datzelfde percentage. Niet voor de eerste keer heeft Santokhi te vroeg gejuicht, te luid gejuicht en ongepast gejuicht.
TotalEnergies heeft aangekondigd dat het in Suriname duizenden nieuwe banen zal creëren, waaronder 2.000 directe posities, met een aanzienlijke investering van tussen de 1 en 1,5 miljard dollar in het Gran Morgu-project. Dit project, dat zich richt op de productie van 750 miljoen vaten ruwe olie uit Blok 58, kreeg op 1 oktober de definitieve investeringsbeslissing van 10,5 miljard dollar goedgekeurd, met de verwachting dat de productie in 2028 zal beginnen.
De constitutionele traditie in de Verenigde Staten van Amerika is dat het kabinet, ook bij herverkiezing van een zittende president, voltallige brieven van ontslag aanbiedt aan het einde van de regeertermijn. Suriname kent geen rechtstreekse presidentiële verkiezingen.
Nog enkele maanden en de Surinaamse kiezer krijgt na vijf jaar weer de gelegenheid zijn of haar stem te laten horen via de stembus. Ja lezers, we krijgen wederom algemene, vrije en geheime verkiezingen voor volksvertegenwoordigende lichamen.
Staatsolie neemt vormen aan die te groot zijn voor de staat om daar professioneel controle en toezicht op te houden. Inmiddels gaat Staatsolie over alles wat relevant is in Suriname: over de belangrijkste grondstoffen zoals olie, goud en mineralen en over de strategische middelen zoals energieopwekking en de stuwdam.
Wij moesten twee keer knipperen en pagina’s verfrissen bij het lezen dat ‘de president’ in Coronie een bakkerij van Meriba opende. Dat zal toch echt een verdwaald bericht van tijdens de vorige regering moeten zijn geweest? De veroordeelde zoon van de veroordeelde en voortvluchtige Bouterse
De president heeft luidop vastgesteld, wat IMF en zijn minister van Financiën en Planning al een tijdje aangeven: het sociaal programma van de regering is vervuild. Er is een vermoeden van fraude. Een vermoeden van handelingen die zich volgens de tijdlijn geschetst door de president tijdens zijn eigen regeertermijn moeten hebben voltrokken.
Sedert het midden van het jaar lijken wekelijks wegbarricades gebruikt te worden als een vorm van protest. Van vakbonden tot verontruste bewoners van achtergestelde wijken en gemeenschappen grijpen naar het protestmiddel. De mediaberichten van de veiligheidsdiensten onderkennen het en waarschuwen streng tegen de inzet hiervan.
De stap van miljonair naar miljardair wordt vaker gemaakt wanneer staatsbedrijven geprivatiseerd worden. Van Roman Abramovich tot Carlos Slim Helu hebben het van de zakelijke middenklasse naar miljardairs geschopt, door hun ogen, oren en bankboekje open te houden wanneer de bevriende overheid ondernemingen van de hand deed.
"Bij ongewijzigd beleid zullen straatroof, huisovervallen en andere vormen van high impact crime alleen maar toenemen." Aldus brengt een deskundige qua veiligheidsbeleid onder de aandacht van de redactie. “Criminelen spelen in op het onvermogen van de politie om adequaat in te spelen op de huidige veiligheidscrisis.
De regeringsraadvergadering heeft de Surinaamse Vereniging van Journalisten midden oktober ontvangen voor een presentatie. De formele aanleiding zou zijn dat de president in zijn jaarrede vrijheid van meningsuiting, rechten van journalisten en het informeren van de gemeenschap als onderwerp aandacht had gegeven. De werkelijke aanleiding is natuurlijk dat, nadat Jason Pinas mishandeld en met granaten bedreigd is, nadat de president door de rechtbank Den Haag over het boek Corruptie in Suriname teruggefloten is en nadat Nurmohamed door het Openbaar Ministerie
Bij aftreden van minister Bronto Somohardjo is de CLAD door alle betrokken partijen als politiek theater attribuut misbruikt. Somohardjo zelf opende de deur door een onderzoek te willen verwelkomen en de naam van het instituut in de mond te nemen. De ABOP misbruikte het instituut door een dergelijk onderzoek als drukmiddel in te zetten.
Vanaf het moment dat SAIL in 1984 volledig in overheidshanden terechtkwam, heeft de bedrijfsvoering ups and downs gekend. Substantiële investeringen en substantiële omzetten zijn gerealiseerd door de tijden heen. Daarnaast hebben op het terrein allerlei activiteiten plaatsgevonden, die voor een zeevisserij- en verwerkingsbedrijf niet tot de core business behoren, zoals verpakking en ijsproductie, ijsverkoop, maar ook het aanmeren en aanlanden van vaartuigen, onderhoudswerkzaamheden, brandstofvoorziening en brandstofopslag.
Het Exxon Mobil boorvaartuig Stena Carron, dat zich momenteel in het Stabroek Block bevindt. De Amerikaanse aardolie multinational heeft donderdag nog meer positeve resultaten van haar olievondst in Guyana bekendgemaakt, zo melden de internationale en Guyanese media vandaag.
Om het scheve karakter van de deal van ExxonMobil met Guyana voor 2023 te onderstrepen, moest de regering van Guyana (GoG) intussen het gecombineerde bedrag van 306 miljard dollar aan inkomstenbelastingen betalen voor ExxonMobil Guyana Limited en zijn Stabroek Block-partners, Hess en CNOOC, aldus de gecontroleerde jaarrekeningen van de bedrijven, terwijl Guyana in dezelfde periode 336 miljard dollar aan zijn olie verdiende.
Het aannemingsbedrijf Baitali voert in opdracht van PURP een volledige rehabilitatie en vernieuwing van de Waterkant tussen het Hoekhuis (no.2) en het Waaggebouw uit. Bij deze enorme ingreep hoort ook het optimaliseren van de afwatering van dit deel van de Waterkant. Dat hier grondig wordt ingegrepen is zeker toe te juichen omdat afwatering al decennialang niet goed functioneerde.
Wie in de nachtelijke uren door de Julianastraat rijdt, zou wellicht de indruk krijgen, dat er een dyumbi midden op de straat staat. Maar het betreft geen dyumbi maar een overdreven waarschuwing, dat er op deze plek een zeer diepe kuil in de weg bevindt en je als fietser of bestuurder van een ander rijwiel een lelijke val kan begaan. Openbare werk moet ook hier snel komen dichten van het zoveelste gat.
Met de salarissen, emolumenten en voorzieningen zoals die in de vier initiatiefwetten van Gajadien en Jordan ingediend zijn en door voorzitter Bee in behandeling genomen zijn, nog voorafgaand aan wetten voor Openbaar Bestuur, Privacywetgeving, het Enquêterecht of andere zinvolle steunwieltjes voor goed bestuur, worden de begunstigden van die wetten, miljonairs binnen een zittingstermijn.
De tot 20 jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf veroordeelde Desi Delano Bouterse, oud-legerbevelhebber en tussen 2010 en 2020 president van Suriname, voor zijn belangrijke aandeel in de moorden van 15 vooraanstaande Surinamers, is nog steeds voortvluchtig.
Ook verrot hout komt weleens bovendrijven. De verkiezingen brengen allerlei gelukszoekers, die in stilte hun kruimels aan het oppeuzelen waren, terug naar de voorgrond, in de hoop een nieuwe broodheer te vinden. Boutisten die zich willen laten omdopen tot Bravisten. En wiens ‘Bedrijven Groep’ in het district wanneer je van de Wijdenboschbrug afgaat, is opgedroogd toen hun partijen niet meer aan de macht waren.
Het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wringt zich bij het beantwoorden van vragen over ticketprijzen op de route Paramaribo - Amsterdam in de bekende bochten. Het is de schuld - en het probleem - van iedereen anders. Het ministerie onderkent niet dat er ‘onredelijk hoge tarieven’ gehanteerd worden, zelfs niet wanneer aangegeven wordt dat een vlucht naar Suriname twee tot vier keer zo duur uit kan komen als naar Aruba.
Het wetsontwerp Spaar- en Stabilisatiefonds 2024 is een schokkend document, waarmee de regering door de mand valt. Als men door de mooie woordjes en het vakjargon heen kijkt, schemert door, hoe men vier jaar lang het ene gat met het andere gat heeft gedicht en wat voor “schuivie-schuivie” plaats heeft gevonden.
De NDP probeert nog steeds als kritische en professionele oppositie politieke punten te scoren. En er moet toegegeven worden dat zonder Bouterse en Abrahams in de voorhoede, het beeld zou kunnen ontstaan alsof de generatie die nu meer aan het woord komt in de assemblee fractie, het gezicht is van een andere of een nieuwe NDP. Maar schijn bedriegt.
Er is iets diep triest aan beleid dat decennialang kiezers zo arm houdt, dat ze voor een week aan levensmiddelen hun keuze bij de stembus laten beïnvloeden. Het is die exacte keuze, die er al die jaren voor zorgt, dat er zo weinig verandert. Klimmen uit het diep dal van armoede, is geen eenvoudige opgave, met recessies minstens iedere tien jaar en depressies die soms langer dan een regeertermijn kunnen duren.
De Surinaamse Luchtvaart Maatschappij (SLM) verkeert al decennialang in zwaar weer. Volgens een interne jaarrekening op de website van de overheid was het eigen vermogen op 31 maart 2017 al USD 35 miljoen negatief en de SLM dus technisch failliet. Eerder dit jaar zou naar verluidt de schuld van de SLM nog ruim USD 70 miljoen zijn geweest. Hoe de SLM er financieel voorstaat is onduidelijk omdat de SLM geen jaarverslagen publiceert.
Dit is deel 3 uit “de-handen-in-onschuld-was-show-van-Van Trikt”. In deel 1 en 2 is ontbloot dat Van Trikt meer op z’n kerfstok heeft en dat de ravage die hij had aangericht groter was dan wat hij en zijn futubois ons willen doen geloven. En ook is in beide artikelen duidelijk gemaakt dat de zaak helemaal geen politiek proces vanuit deze regering is. Lees deel 1 en 2 hier:
Zowel in de context van de FID als de jaarrede gaf president Santokhi weer een staaltje Boutisme weer, door te verwijzen naar het Spaar- en STABILISATIEFONDS. Een hersenspinsel uit de periode Bouterse-Hoefdraad, in 2017 afgehamerd door DNA-voorzitter Jenny Simons. In de Memorie van Toelichting daarvan staat dat het Fonds vergeleken moet worden met een spaarpot om onvoorziene uitgaven uit te dekken en een buffer voor intergenerationele ontwikkeling. Het zou overheidsfinanciën moeten beschermen tegen scherpe prijsfluctuaties op de internationale markt voor mijnbouwproducten.
De minister van LVV heeft schoorvoetend toegegeven dat SAIL één van de bedrijven is waarvoor privatisering de logische volgende stap is. Hij heeft zelfs aangegeven dat het hotelwezen een logische branche is voor de locatie en daarbij verwezen naar de ligging.
Hoewel de ontwikkeling van een land valt en staat met onderwijs en daaraan verbonden de onderwijzers, merken we een enorme lage instroom bij de inschrijvingen op de pedagogische scholen. Slechts 21 studenten hebben zich van het jaar ingeschreven. Het aantal is nog nooit zo laag geweest. Maar kunnen we deze mensen kwalijk nemen?
Campagne voert men in poëzie, regeren behoort men te doen in proza. De taal van beloften, is niet de taal van herstel. Het medium van herstel is daadkracht en verbetering van het fundament van hoe de overheid plant, opereert en verantwoording aflegt. De inrichting van het comptabel- en controle bestel in Suriname is aan vernieuwing toe, ook volgens deskundigen die de volle bereidheid hebben de regering daarin van raad te voorzien. Beleidsdocumenten en conceptvoorstellen zijn beschikbaar.
Vele huishoudens worden bij het betalen van hun maandelijkse rekening geconfronteerd, met het feit dat ze een verhoging moeten betalen voor water. De mensen wordt doodleuk voorgehouden dat het een opstapeling van kosten kan zijn, die nu pas wordt ingelopen en ook nog de BTW erbij.
Fowru no abi watra fu dringi, ma a wani gi doksi fu wasi futu? Letterlijk vertaald: De kip heeft geen drinkwater voor zichzelf, hoe zal hij dan de eend badwater geven. Hiermee wil Keerpunt benadrukken, dat wanneer je zelf niet voldoende bezit om jezelf te bedruipen, hoe wil je of kan je anderen, te hulp schieten? Om maar het voorbeeld te noemen over de oproep van onze welgemeende president Chandrikapersad Santokhi, tijdens zijn toespraak in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York, in het belang van inclusiviteit in internationale steun en samenwerking.