De Atlantische wateren voor Guyana zijn een van de grootse olieboringszones ter wereld geworden. Nu kijken internationale olie-executives naar buurland Suriname. Exxon Mobil, Royal Dutch Shell, Total, Apache en verschillende andere bedrijven, bereiden hun activiteiten voor de kust van Suriname voor. Ze hopen dat het Zuid-Amerikaanse land, dat onlangs is voortgekomen uit decennia van autoritaire en corrupte regeringen, de volgende grote oliebron zal zijn. Maar de wereld heeft meer dan genoeg olie en de prijzen voor aardolieproducten zijn relatief laag. Bovendien neemt de interesse van investeerders in oliemaatschappijen af, omdat de bezorgdheid over klimaatverandering, elektrische voertuigen en hernieuwbare energie een impuls geeft. Die zorgen belemmeren de interesse in Suriname niet. Oliemaatschappijen zeggen dat ze daar geld kunnen verdienen met olieprijzen van slechts USD 30 tot USD 40 per vat vanwege de lagere kosten. Dat is ongeveer gelijk aan de drempel in Guyana en ruim onder de huidige olieprijs. Het is ook op veel plaatsen onder het break-even-niveau, waaronder sommige Amerikaanse schalievelden, waar de kosten gewoonlijk oplopen tot bijna USD 50 per vat.

Suriname wil investeerders aantrekken

Een reden waarom het gemakkelijker is om geld te verdienen, is dat Suriname een kleinere korting eist van oliemaatschappijen dan verschillende andere Latijns-Amerikaanse landen, waaronder Brazilië, Bolivia en Mexico. Suriname wil investeerders aantrekken en de economie en de noodlijdende financiën herstellen. De 30-jarige productiedelingsovereenkomsten die Suriname oliemaatschappijen biedt, zijn ook ongeveer 5 tot 10 jaar langer dan die van andere Latijns-Amerikaanse landen, waardoor bedrijven meer tijd hebben om te investeren, ontdekken en produceren. “Suriname zou groot kunnen zijn”, zei David Goldwyn, een adviseur die in de beginjaren van de regering Obama de hoogste energiediplomaat van het State Department was. “In bijna elk scenario zal de wereld in de loop van de tijd minder olie gebruiken. De winnaars in de race om te delen wat er van de olie overblijft, zijn degenen die tegen lage kosten olie kunnen produceren.”

Rijke olievelden

De recente opleving van de belangstelling in Guyana en Suriname is enigszins verrassend omdat hun belofte als olieproducenten vaak loos is uitgekomen. Bedrijven boorden daar meer dan 100 mislukte putten, meestal in ondiepe wateren, van 1950 tot 2014. Maar nadat er rijke velden waren gevonden in de diepe wateren bij Brazilië, keerden Exxon Mobil en andere bedrijven terug om nog een kijkje te nemen. Suriname, Guyana en Brazilië trekken nu meer nieuwe investeringen aan dan de Golf van Mexico en andere meer gevestigde olievelden, en ze helpen de wereldwijde olieprijzen relatief laag te houden en ondermijnen de inspanningen van Rusland en zijn bondgenoten in de Organisatie van olie-exporterende landen (OPEC), zoals Saoedi-Arabië, om de wereldwijde levering te beheren en de prijzen op te drijven. Volgens IHS Markit, een energieadviesbureau, hebben oliemaatschappijen in Guyana meer dan 10 miljard vaten aan waarschijnlijke reserves van toegankelijke olie en gas offshore gevonden. De productie begon in 2019 en loopt snel op. Guyana is volgens consultants al goed voor een van de 50 grootste oliebekkens ter wereld. Suriname heeft minstens 3 miljard tot 4 miljard vaten aan reserves, zeiden energiedeskundigen, of meer dan de helft van de nieuwe olie en gas die vorig jaar over de hele wereld zijn ontdekt.

Bouterse

Maar het exploiteren van die reserves op een manier die de bevolking ten goede komt, zou een uitdaging kunnen zijn voor Suriname, een voormalige Nederlandse kolonie die politiek onstabiel is geweest en de afgelopen 40 jaar werd geregeerd door Desiré Bouterse, een voormalige sergeant die de macht greep tijdens een staatsgreep. In 1999 veroordeelde een rechtbank in Nederland, Bouterse voor drugshandel. In 2019 veroordeelde een rechtbank in Suriname hem voor de moord op 15 politieke tegenstanders in 1982 en veroordeelde hem tot 20 jaar gevangenisstraf. Hij verloor vorig jaar de verkiezingen en ging met pensioen, maar is niet naar de gevangenis gestuurd.

Santokhi

De nieuwe president, Chandrikapersad Santokhi, een voormalig politiechef en minister van Justitie, staat voor veel uitdagingen, waaronder de coronapandemie en een fiscale crisis. Het werkloosheidspercentage bedroeg vorig jaar 11,2 procent en de inflatie is extreem hoog; het IMF verwacht dat de consumentenprijzen dit jaar met bijna 50 procent zullen stijgen. De exploratie van olie en aardgas zou het land met ongeveer 600.000 inwoners, ongeveer de bevolking van Milwaukee, gemakkelijk uit de armoede kunnen halen als de regering de juiste stappen zet. Maar de geschiedenis staat vol met voorbeelden van landen die er niet in geslaagd zijn energie en minerale rijkdommen goed te beheren, een fenomeen dat economen de ‘resource curse’ noemen.

Suriname VS Guyana

Een voordeel voor Suriname is dat het ervaring heeft met het produceren van kleine hoeveelheden olie voor huishoudelijk gebruik en een eigen nationale oliemaatschappij heeft, Staatsolie. Een langlopend grensgeschil tussen Guyana en Suriname vertraagde de verkenning in Surinaamse wateren totdat een rechtbank van de Verenigde Naties de kwestie in 2007 beslechtte. “Iedereen hoopt op een herhaling van het succes van Guyana”, zegt Raoul LeBlanc, een vicepresident bij IHS Markit. “Iedereen wil olie vinden in een doorbraakbassin. Waarom? Want als je bereid bent om in een doorbraakbassin te werken, zijn de voorwaarden beter.” In verschillende contracten heeft Suriname ermee ingestemd royalty’s te accepteren die gelijk zijn aan 6,25 procent van de inkomsten van oliemaatschappijen. Dat is meer dan in Guyana, maar minder dan de helft van het gemiddelde percentage in de derde wereld, ongeveer 16 procent. In de Verenigde Staten betalen oliemaatschappijen doorgaans ongeveer 12 procent voor olie die ze in openbare gronden vinden. “Low-cost, low-carbon is de formule voor de toekomst”, zegt Doug Leggate, hoofd van Amerikaanse olie- en gas-aandelenonderzoek bij Bank of America Merrill Lynch, die eraan toevoegde dat toekomstige ontdekkingen de kosten verder kunnen drukken.  Voor oliemaatschappijen is het verkennen van goedkope plaatsen zoals Suriname essentieel voor hun winstgevendheid, vooral als de vraag naar oliepieken in een decennium of twee als landen hernieuwbare energie en elektrische auto’s en vrachtwagens gebruiken.

Oliemaatschappijen

Exxon en ‘s werelds andere vier grote niet-gouvernementele oliemaatschappijen, schreven gezamenlijk bijna USD 70 miljard aan activa af en verlaagden hun exploratiebudgetten met meer dan 20 procent in 2020.

Die bezuinigingen vonden grotendeels plaats in de Verenigde Staten en andere dure gebieden. Maar de bedrijven zijn blijven zoeken naar potentieel winstgevende plekken om te boren, vooral in Zuid-Amerika en Afrika. Exxon Mobil, Chevron en anderen investeren bijvoorbeeld honderden miljoenen dollars om voor de kust van Egypte naar aardgas te zoeken, wat de oliemaatschappijen genereuze stimulansen heeft geboden. De be-drijven daarentegen mijden gebieden met hogere kosten.

Een recente overheidsveiling van olieleaseovereenkomsten in de Arctic National Wildlife Refuge heeft biedingen opgeleverd van twee kleine bedrijven en de staat Alaska. Oliemaatschappijen hebben de afgelopen jaren ook hun investeringen in Canadese oliezanden verminderd en afgeschreven. Het boren in Suriname staat nog in de kinderschoenen, maar trekt snel aan. Apache en zijn partner Total hebben sinds januari vier belangrijke olievondsten aangekondigd, waaronder één dit jaar. Exxon Mobil en het Maleisische oliebedrijf Petronas maakten in december een ontdekking bekend. Verschillende oliemaatschappijen zijn van plan om de komende twee jaar minstens 15 evaluatie- en productieputten te boren. In samenwerking met verschillende andere bedrijven bezit Apache pachtrechten voor bijna 2,3 miljoen hectare. Exxon, de grootste producent en ontdekkingsreiziger in Guyana, en Petronas bezitten pachtrechten in een bijna even groot gebied.

“We bevinden ons in een superbassin – het is groot”, zei John J. Christmann IV, CEO van Apache, tijdens een conference call met analisten in november. “We hebben echt een heel goede bron, en we zijn erg blij met waar we zijn.” Als de belangrijkste olie-ontdekkingsreiziger van de Surinaamse wateren, begon Apache acht jaar geleden met het beoordelen van het veld en heeft het van Suriname een hoeksteen van zijn toekomst gemaakt, terwijl het elders minder uitgeeft. Total, een Franse energiegigant, zal naar verwachting Apache helpen het boren te versnellen als de nieuwe veldoperator in één groot gebied.

Andere Europese bedrijven volgen. Royal Dutch Shell rondde vorige maand de overname van de positie van Kosmos Energy in Surinaamse wateren af, nadat het in Texas gevestigde Kosmos besloot te bezuinigen op investeringen. “We zijn verheugd over het betreden van een veelbelovend nieuw bekken in Suriname, waar enkele van de grootste olievondsten ter wereld in 2020 plaatsvonden”, zei Marc Gerrits, executive vicepresident Exploration van Shell, in een e-mail.

Bron: https://www.nytimes.com/2021/01/20/business/energy-environment/suriname-oil-discovery.html