Bij de behandeling van de wetten inzake de naturalisatie van 236 buitenlanders tot Surinaams staatsburger is Ingrid Karta-Bink (PL) disrespect verweten naar het traditioneel gezag. Karta-Bink had zich namelijk uitgesproken over de procedure tot naturalisatie, die gevolgd was bij een deel van deze buitenlanders. De mensen hebben volgens Karta-Bink geen verblijfsvergunning en ook geen vestiging, maar er is toch opdracht gegeven, deze personen te naturaliseren. Grace Watamaleo (NDP), voorzitter van de commissie gaf aan, dat het ging om 138 inheemsen die jarenlang in het bestuursressort Kabalebo hebben gewoond en wel in de dorpen Apoera, Washabo en Section, maar vanwege omstandigheden, niet geregistreerd waren.
,,Deze vreemdelingen hebben dus geen verblijfsvergunning of vestigingsvergunning. Hoewel de wet volgens Karta-Bink voorschrijft, dat vreemdelingen een verblijfsvergunning of bewijs van vestiging moeten hebben, alvorens zij naturalisatie aanvragen.

Deze personen hebben alleen een verklaring van het dorpshoofd, waarin wordt aangegeven, dat zij langer dan vijf jaar in het dorp woonachtig zijn. “Wij moeten juist waken dat we van een dorpshoofd of kapitein een invulformulier accepteren van illegalen, als bewijs van hoofdverblijfplaats van de personen zonder dat die ingeschreven zijn in ons bevolkingsregister of verblijfsregister”, stelde Karta-Bink. Zij verduidelijkte, dat ze niet tegen de naturalisatie van deze personen is, maar dat de juiste procedures gevolgd moesten worden.
Karta-Bink vroeg zich af, hoe het zover kon komen, hoewel een CBB-kantoor gevestigd is te Apoera. Zij trok de verklaring van de kapitein in twijfel en wilde weten of de kapitein een bevolkingsregistratie heeft. “Verblijfsvergunningen worden alleen verstrekt door de minister van Justitie en Politie en in bepaalde gevallen door de districtscommissaris. Als deze verklaring van kapiteins geldt als verblijfsvergunning, dan hebben we straks geen illegalen meer in het binnenland, want dan kan iedereen naar een kapitein stappen en een verklaring als verblijfsvergunning vragen”, merkte Karta-Bink op. De parlementariër vroeg zich voorts af, waarom de vreemdelingen niet zijn ingelicht door het dorpshoofd, toen de regering in 2018 bezig was met het project legalisatie, waarbij vreemdelingen tegen gereduceerde tarieven zich d.m.v. verschillende dispensaties konden registreren. “Waar was de kapitein om deze mensen de voorlichting te geven, want hij wist dat hij illegalen had in zijn dorp? In feite heeft de kapitein zelf de wet overtreden”, aldus Karta-Bink.
De opmerkingen van de parlementariër over de kapitein, werden haar niet in dank afgenomen. Aida Nading (NDP) merkte op, dat binnenlandbewoners een groot probleem zouden hebben als bepaalde partijen regeermacht zouden hebben. “De kapitein is het hoogste gezag in het dorp en wordt gerespecteerd als traditionele gezagsdrager. De kapitein is geen kleine jongen”, zei Nading. Erwin Lienga en Watamaleo die zelf ook kapiteins zijn, zeiden dat het traditioneel gezag volgens de regels van de overheid werkt. “We weten wie in ons dorp wonen en worden ook gevraagd door de overheid om dingen te checken. Ik zie het als een belediging naar het gezag van de kapitein, dat niet geaccepteerd zal worden”, zei Lienga. Watamaleo zei dat het traditioneel gezag een van de oudste bestuursvormen in Suriname is en dat de overheid altijd samenwerkt met het traditioneel gezag. Om die reden twijfelt ze niet aan de verklaring voor naturalisatie.
Edgar Dikan, minister van Regionale Ontwikkeling, deelde mee dat het traditioneel gezag een belangrijke rol speelt in de naturalisatieprocedure. “De uitspraken van het lid raken dus niet alleen de kapiteins, maar ook het heel systeem. Ik vraag dus het traditioneel gezag niet tot het middelpunt te maken bij de naturalisatie van de dorpelingen”. Karta-Bink legde uit dat het niet gaat om de kapiteins in het kwaadlicht te stellen, maar om de overschakeling van een verklaring naar naturalisatie, terwijl de wet een andere procedure voorschrijft. Zij bood haar verontschuldigingen aan als opmerkingen verkeerd zijn overgekomen. Marlon Budike (NPS) wilde weten of er een nieuwe aanpak is en waarom de regering niet besloten heeft om gewoon de wet te wijzigen, omdat nu een deel van de mensen een andere weg zal bewandelen tot naturalisatie. Na alle discussies werden uiteindelijk alle 236 personen genaturaliseerd.

-door Priscilla Kia-