Stijgende benzineprijzen spelen leidende rol bij inflatie
Bij de pompstations van GOw2 en SOL kost per heden een liter unleaded meer dan SRD 45. Naar verluidt moest GOw2 benzine importeren, omdat de Staatsolie raffinaderij na een technisch probleem opnieuw opgestart moest worden. De brandstofprijzen worden in ons land sinds begin dit jaar volgens een nieuw systeem berekend. Het nieuwe systeem van de overheid heeft betrekking op een berekening van de pompprijs per lading die binnenkomt, waardoor de verkoopprijs steeds zal verschillen. De pompprijs is inclusief BTW. De prijzen voor ruwe olie op de wereldmarkt bereikten eind vorige week USD 84 per vat. Analisten verwachten dat er tot het derde kwartaal van 2023 opwaartse tendensen te zien zullen zijn in de olieprijzen, en verwachten een prijsstelling van meer dan USD 90/bbl (Brent).
Internationaal
Benzine, een van de zes meest verhandelde petroleumcontracten op de wereldwijde termijnmarkt, is volgens een recent rapport van Bloomberg in het afgelopen jaar met meer dan 20% gestegen.
Dit is meer dan wat ruwe olie heeft gewonnen – veel meer. Begin dit jaar handelde Brent-olie rond de USD 78 per vat. Deze week bereikte de internationale benchmark, die nu ook Amerikaanse ruwe olie bevat, USD 83 per vat.
Dit baart regeringen over de hele wereld zorgen, omdat benzine, samen met diesel, een leidende rol speelt als het gaat om inflatie. Wanneer de prijs van brandstoffen stijgt, stijgen de prijzen van al het andere ook, omdat al het andere van de ene plaats naar de andere wordt verplaatst – van producent naar consument – op voertuigen die diesel of benzine gebruiken. Maar terwijl diesel veel vaker wordt gebruikt voor goederenvervoer, is benzine een stuk populairder bij reguliere chauffeurs. De vraag naar benzine is een nauwlettend gevolgde economische indicator die analisten onder meer gebruiken om inzicht te krijgen in de toestand van de economie. Op dit moment suggereren de gegevens dat de vraag naar benzine redelijk gezond is, wat reden zou kunnen zijn voor optimisme over de wereldeconomie, ware het niet dat het aanbod achterblijft bij de verwachtingen. Dit voedt de bezorgdheid over meer inflatiepijn, ondanks de inspanningen van centrale banken in Europa en Noord-Amerika om die te temmen met een reeks renteverhogingen.
In de Verenigde Staten kondigde de Federal Reserve deze week opnieuw een verhoging van 25 procentpunt aan voor de referentierente. In dezelfde week stegen de benzineprijzen, waarbij het nationale gemiddelde op één dag 4% toevoegde. Volgens de EIA liggen de benzinevoorraden ongeveer 7% onder het vijfjarig gemiddelde voor deze tijd van het jaar. En olieboormachines boren niet meer. Ze boren minder. In Europa moesten regeringen vorig jaar ingrijpen en brandstoffen subsidiëren te midden van de energiecrisis en het daaropvolgende embargo op Russische ruwe olie en brandstoffen. Toch wisten de regeringen die de subsidies doorvoerden heel goed wat ze deden: ze ontweken rellen van miljoenen automobilisten wier levensstandaard nogal afhankelijk is van betaalbare brandstoffen. Ondertussen heeft de Europese Centrale Bank zojuist de rentetarieven verhoogd tot de hoogste in meer dan twee decennia. En benzine zal niet snel dalen. Want er is simpelweg niet genoeg aanbod, althans niet overal.
In de Verenigde Staten zijn de benzinevoorraden lager dan het vijfjaarsgemiddelde, zowel vanwege de kloof tussen vraag en productie, maar ook vanwege ongeplande uitval van raffinaderijen, merkte Bloomberg op in zijn rapport, zoals die in de fabriek van Exxon in Baton Rouge van eerder deze week.
Media meldden eerder deze week dat een benzineproductie-eenheid in de raffinaderij van Baton Rouge uitviel. In de rapporten werd opgemerkt dat de eenheid, een katalysator, enkele weken zou kunnen uitvallen. Onnodig te zeggen dat de benzineprijzen levendig op het nieuws sprongen. In Europa is de raffinage- en benzineproductie verstoord door protesten in Frankrijk en vervolgens, vorige maand, sloot Shell’s Pernis-raffinaderij in Nederland een eenheid vanwege een lek.
Dat en de sluiting van raffinaderijen in de afgelopen jaren aan beide zijden van de Atlantische Oceaan, hebben samen geleid tot een krap bevoorradingsbeeld, zelfs nu regeringen een verbod op benzineauto’s overwegen. Terwijl ze deze verboden overwegen en er zelfs over stemmen, neemt de consumptie toe. Bloomberg meldt dat het benzineverbruik in Frankrijk, Duitsland, Spanje en Italië stijgt. Tegelijkertijd is er vanwege het embargo op Russische brandstoffen een tekort aan grondstoffen die nodig zijn om benzine te produceren op het continent. Ondertussen produceren Chinese raffinaderijen miljoenen vaten benzine en diesel. Ze produceren zelfs zoveel dat de raffinagemarges voor de hele regio onlangs onder druk kwamen te staan. Maar de meeste benzine en diesel die Chinese raffinaderijen produceren, wordt lokaal verbruikt. Want hoewel het de grootste EV-markt ter wereld is, is China ook een gigantische niet-EV-markt. En de vraag naar brandstof stijgt. Het beeld dat de trends in vraag en aanbod van benzine schetsen, is er een van een langdurig krap aanbod en hoge prijzen. Dit zal op zijn beurt de inflatie waarschijnlijk ongetemd houden, ondanks de inspanningen van de centrale banken – inspanningen die het leven helaas ook duurder maken. De zilveren voering: inflatie leidt tot een lager verbruik van alles. Het risico is om in een recessie terecht te komen.
