Uit de werkgroep-sessies van de National Risk Assessment (NRA) is gebleken, dat de effectiviteit van de Financial Intelligence Unit (FIU) beperkt is vanwege het ontbreken van een zelfstandige structuur bij de FIU en het ontbreken van transparante en doelmatige werkprocessen en procedures en onvolledige regelgeving. Het FIU kan verdachte meldingen die binnenkomen niet grondig onderzoeken. Het niet deugdelijk begeleiden van de onder de FIU vallende dienstverleners in het naleven van de Wet MOT (Melding Ongebruikelijke Transacties) en de Wet Identificatieplicht Dienstverleners. Er is een gebrek aan voldoende deskundigen bij de FIU”, concludeert het NRA-rapport. De afgelopen dagen heeft dit medium een reeks van artikelen gepubliceerd die naar aanleiding van de publieke versie van het NRA-rapport zijn afgeleid. De bevindingen uit het rapport waren verwachtbaar en tegelijk ook zeer zorgwekkend gezien ons land volgend jaar een bezoek mag verwachten van het CFATF. Keerpunt heeft het rapport ook mogen inkijken en is naar aanleiding van de aanbevelingen tot de slotconclusie gekomen, dat ons land dringend aanpassingen moet plegen in haar wetgeving, daarbij moet de controle op de verschillende sectoren opgevoerd worden en dat kan alleen met integere en goed opgeleide mensen. Volgens de NRA opereert de FIU onafhankelijk in de dataverzameling, onderzoek en analyse en er kan van uitgegaan worden dat de FIU evenals het Openbaar Ministerie, vrij van politieke, overheids- of welke invloed dan ook, haar taken uitvoert. Uit de besprekingen in de NRA-werkgroepen is niet naar voren gekomen dat er mogelijk sprake zou kunnen zijn van afhankelijkheid en politieke bemoeienis. “Het besluit om verder onderzoek te doen in een verdachte case en eventuele vervolging ligt bij de Procureur-Generaal (PG). Nader onderzoek kan ook overgenomen worden door het Korps Politie Suriname, doch alleen in opdracht van de PG. Ten aanzien van verzoeken uit het buitenland is toestemming van de PG nodig. De FIU rapporteert conform de wet aan de PG”, aldus de NRA. Het is voor ons geruststellend om te weten, dat de FIU onafhankelijk kan werken en daarbij ook onder leiding van de PG actie kan ondernemen, zodat de juiste stappen conform wetten worden nageleefd. Aan de andere kant, zoals eerder aangehaald, is onze wetgeving niet ingericht om zware acties te ondernemen, want afschrikwekkende sancties om witwaspraktijken aan te pakken ontbreken in onze wetgeving. Met betrekking tot de capaciteit en middelen voor onderzoeken naar financiële criminaliteit, is komen vast te staan, dat er sprake is van zware onderbezetting en afwezigheid van procedures om parallelle financiële onderzoeken uit te voeren door onderzoeksautoriteiten, het ontbreken van een regeling om bij een vermoeden van een ML- en TF-misdrijf op voorhand tegoeden en bezittingen te bevriezen, alvorens de vervolging wordt gestart, evenals het ontbreken van statistieken. Over de integriteit en onafhankelijkheid van financiële criminaliteit onderzoekers, is de kans reëel aanwezig dat (politieke) invloed wordt aangewend om onderzoek naar predicaat strafbare feiten, te beïnvloeden. Nadere informatie over de aanpak van ML/TF gronddelicten is niet verkregen van het Openbaar Ministerie. Over de capaciteit en middelen voor vervolgingen van financiële criminaliteit, valt op te merken dat naast het ontbreken van een specifieke rechter of officier voor ML/TF casussen, er nog beperkingen zijn in de verzorgingsstructuur. Er is een grote mate van afhankelijkheid van de overheid voor budget en er zijn geen fulltime deskundigen beschikbaar. In het kader van de integriteit en onafhankelijkheid van aanklagers van financiële criminaliteit, kan niet met zekerheid worden bepaald dat de vervolging van witwassen zonder inmenging van politieke en sociale druk plaatsvindt. Uit de werkgroepen blijkt echter dat het niet ondenkbaar is dat (politieke) invloed wordt aangewend om vervolging te beïnvloeden.
