Op de goede MBA-scholen wordt regelmatig gewerkt met case studies uit de praktijk om uit te leren. Studenten leren om die ‘real life cases’ te analyseren om de theorie beter te begrijpen. In dit verband raad ik heel Suriname aan om zelf de case: ‘Regering bezoekt campus voor overleg met studenten’, te bekijken en te bestuderen. En dat is dan om de theorie over modern leiderschap beter te begrijpen of beter gezegd, te begrijpen waarom Suriname nog mijlen ver is van modern leiderschap.
Bekijk het overleg op woensdag 7 februari, kijk vooral vanaf 11:00 minuten, met VP Brunswijk MBA, minister prof. dr. Ori, het bestuur, de directeur en een groep studenten met een vertegenwoordiger/woordvoerder. Met dank aan Sunweb TV.
Dit overleg geeft een inkijkje in een paar dimensies:
- De archaïstische – old school, old fashioned, koloniaal – manier van overleg tussen autoriteiten en het volk
- De onvolwassen houding en stijl bij interactie: zowel in vorm als in inhoud.
Dit is allemaal te zien in iets kleins, de vorm: de hele leiding gaat achter een lange tafel zitten met notitieblokken alsof het om een grote VN-conferentie gaat die een wereldprobleem gaat oplossen. Het is een mug case die tot een olifant wordt gemaakt voor eigen ego. Ze zitten allemaal tegenover de groep studenten die niet keurig op een rij zit, maar lekker chaotisch opstandig staat, terwijl er zoveel stoelen zijn. De ‘setting de scene’ was op voorhand verkeerd en dat was een ‘recipe for disaster’ wat gaande de sessie ook naar voren kwam.
Er zaten zoveel mensen achter de tafel die kennelijk nu pas plotseling uit hun ‘luie stoel’ zijn gekomen en ze maakten driftig notities, maar de realiteit zal zijn dat er straks niet eens een fatsoenlijk verslag met acties en opvolging beschikbaar zal zijn. Terug in hun ‘airco kamer’ gaan zij weer over tot de roddels en zijn te lui om de notities verder uit te werken.
De vorm achter de tafel is een format dat je veel ziet als men in Suriname geïnterviewd wordt. Heel vaak zit de geïnterviewde veelal in een draaistoel achter zijn/haar bureau met veel papier en pen als bewijs van hun status. De afstandelijkheid en autoriteit druipt er vanaf.
De ouderwetse koloniale manier van omgang is zo diep ingebed dat men het niet eens inziet. Suriname is nog mijlenver van modern leiderschap dat af te leiden is uit deze kleine symbolen en uitingen. In die sessie zag je een aantal hele curieuze momenten en daarmee kregen wij een inkijkje in het glazen huis van de foute manier van besturen door foute bestuurders. Prof. dr. Ori werd afgedroogd door een jonge student die in feite nog een amateur zou zijn, maar die duidelijk de meerdere was van Ori die steeds gefrustreerd de bal tussen zijn benen zag wegrollen richting het doel waar de gewiekste Brunswijk doodeenvoudig probeerde te scoren. Enkele momenten ter illustratie van de ouderwetse koloniale manier van denken en werken en waarom Suriname nog mijlenver is van modern leiderschap:
- Arrogantie van de macht
Ori probeerde diverse keren zijn macht te laten gelden, maar de student tevens woordvoerder, bleef inhoudelijk kalm en pareerde op inhoud en tactiek, zodat Ori elke keer in zijn hemd gezet werd. Op enig moment probeerde hij ook tegen Brunswijk met de opmerking: “VP ko gwe”, met een stijl alsof Ori is ‘calling the shot”. Uiteraard liet de gewiekste Brunswijk hem in zijn arrogante sop gaarkoken. Ori zou nimmer dit geflikt hebben naar de president toe. Hier zie je ook de arrogantie en selectiviteit van hem. Verbaast het iemand nog dat het op het ministerie niet helemaal soepeltjes gaat? Verbaast het iemand nog dat het een ‘verspreking’ was van de professor, toen hij het had over “alleen Hindostanen kunnen het land ontwikkelen”? Verbaast het iemand nog dat het hele diaspora-kapitaalverhaal slechts bij een stapel papieren is gebleven? Nee, het mag niet verbazen, want je krijgt de zoveelste inkijk in de stijl en aanpak van de professor, een archaïstische manier van optreden.
- Slechte voorbereiding
De sessie was duidelijk slecht voorbereid door de regering, het bestuur en de directeur, want het was elke keer de student tevens woordvoerder, die keer op keer naast de inhoudelijke punten, ook het proces aan de orde stelde. De regering was kennelijk uitgerukt om alleen even de brand te sussen met wat ondoordachte zoethouders, maar niemand achter de lange tafel met de vele notitieblokken had een end-to-end proces aanpak voor de vergadering. De minister was duidelijk niet in control door de slechte voorbereiding, want hier werd de bal steeds tussen zijn benen gespeeld en de student was steeds in de lead met: “Hoe is het vervolg?”, “Krijgen wij deze afspraken op papier?”, “Kunnen wij binnenkort weer om de tafel?” en helemaal dodelijk was de uitsmijter van de student met de opmerking: “Heeft misschien de directeur iets te zeggen?” en: “Ik zie dat de directeur niets wil zeggen.” De student bepaalde de richting en het verloop van het gesprek.
Het slot van het gesprek was zo amateuristisch als een goedkope pleister op een nog gapende en bloedende wond. Een gesprek met heleboel open eindjes, zonder een samenvatting en duidelijk een teken van paniekvoetbal bij de regering. Dit was een toonbeeld van koloniaal management en een bewijs waarom Suriname nog mijlenver is van modern leiderschap.
- Afstraffing van gemeenheid
Ori werd contant terugbetaald bij zijn poging om met valse en gemene streken te komen over vorig bestuur en daarmee impliciet over de vorige regering. Hij kwam kennelijk niet alleen om te laten zien hoe hij als ‘vader’ warm en betrokken de ‘arme’ kinderen die de toekomst van het land vormen, tegemoet komt, maar had zijn mes al geslepen om de vorige regering een steek toe te brengen. De verhoging van de tarieven ligt aan de achterstallige betalingen vanwege het vorige bestuur, was de rode draad van zijn opstelling. Dat kan wel waar zijn, maar het proces van verhoging was heel onzorgvuldig en de omgang met de studenten was benedenmaats en die dingen hebben niets te maken met het vorige bestuur of de vorige regering. Bovendien, de klachten en noden van de studenten zijn niet allemaal direct een gevolg van gebrek aan geld. Hier zag je weer hoe de gewiekste Brunswijk, de professor een college ‘pragmatisme en betrokkenheid’ gaf, dit omdat Brunswijk niet met de hebi van steeds verwijten zit. Hij wil vooruitkijken. Ori is weer in het openbaar afgedroogd en afgestraft. Hij is het levende bewijs waarom Suriname nog mijlenver is van modern leiderschap.
- Kermis en kerstboom van organisatie
De ineffectiviteit en inefficiëntie van de organisatie wordt als een pijnlijk wortelkanaal van een verstandskies blootgelegd. Er is een bestuur, er is een directie en daarachter zijn er directeuren op het ministerie met een minister en daarboven een vicepresident en daarboven een president die zich allemaal met een campus bemoeien. Wat een kerstboom van structuur. De VP zei “dat nemen wij mee naar de president”. Archaïscher kon het niet. Het nieuwe bestuur en directeur zijn niet eens in staat geweest om bij de overname een snelle eigen analyse te maken van de prangende knelpunten zoals veiligheid en gebrekkige kookfaciliteiten, die niet direct met budget en begroting te maken hebben. Als er bijvoorbeeld een bewaker aanwezig is, maar er toch onveiligheid is op de campus, dan is het een kwestie van slecht management. De directeur is duidelijk niet bij machte om leiding te geven zonder zijn autoriteit en macht aan te spreken. De student legde dat pijnlijk bloot door een paar keer te herhalen dat de directeur niet in staat is met “zijn” studenten te overleggen zonder de politie erbij te halen.
De leiding zit met een stapel notitieblokken achter een lange tafel, maar is niet eens in staat om een lijst van problemen samen te vatten en de te nemen maatregelen als acties voor te leggen en die uit te voeren. Macht en arrogantie enerzijds en ego en status anderzijds, bedwelmen ze. Een toonbeeld van een archaïsche manier van denken. Suriname is nog mijlenver van modern leiderschap.
- Kracht van het volk
Al tijden wordt er in Suriname gezegd dat jouw stem laten horen niet helpt, maar deze sessie heeft het tegenovergestelde laten zien. De studenten hebben op een ordelijke manier, zonder ‘geweld’ en op een doortastende manier, de regering, het bestuur en de directeur, tot overleg en toezeggingen gekregen. Dit is het bewijs dat het volk meer macht en gezag heeft dan men wil geloven. Doortastendheid en een gestructureerde aanpak brengt elke autoritaire leiding tot halt. Het glazen huis van Ori is heel vakkundig aan diggelen geslagen. Dit kan ook bij tal van andere autoritaire beslissingen van de regering. Het volk moet wel uit die ‘luie’, ‘laffe’ of ‘lakse’ stoel komen.
Ten slotte, deze sessie liet generiek ook iets anders zien wat in het land gebeurt. De autoritaire arrogante houding van de president wordt overal gekopieerd door mini-presidentjes. De directeur van de campus heeft die houding, de minister heeft die houding en bij tal van andere instanties zie je die houding ook. De sfeer is heel giftig aan het worden. Het volk moet bewuster worden.
Hikmat Mahawat Khan
