Ons geliefd Suriname bevindt zich momenteel in een vreselijke economische crisis. Een crisis die wij vermoedelijk als deel van de wereld, slechts in de jaren dertig van de vorige eeuw hebben gekend. Een crisis die ook het moederland toen trof en doorwerkte in de kolonie Suriname. Ook de periode van de Tweede Wereld Oorlog hebben we met veel moeite doorgemaakt. Maar wat wij nu meemaken, is bijna een kopie van hetgeen wij meegemaakt hebben gedurende de zogeheten Revolutie, die niet anders was dan een staatsgreep en later een ordinaire leegroof van de monetaire reserves van de Centrale Bank. De huidige crisis kan tevens als een kopie worden gezien van de NDP-regering Wijdenbosch 1996-2000, toen ook de staatskas totaal leeggeplunderd werd achtergelaten en we met een Surinaamse munt, de gulden, rondliepen die uit vier digits bestond en tegenover de US-dollar reeds was gezakt naar 2800,- gulden. Maar we vergeten in dit land heel snel wat de gasten uit de zogeheten revolutie, dit land bij herhaling hebben aangedaan en kozen in 2010 er opnieuw voor deze exponenten uit de militaire dictatuur, die niets anders zijn dan mensenrechtenschenders en corruptelingen, wederom aan de macht te brengen door op ze te stemmen en door het gepleegde verraad van Somohardjo en Brunswijk, de huidige vicepresident van dit land. Wij hebben allemaal kunnen zien hoe het allemaal gekomen is dat zovelen momenteel in dit land moeten pinaren en een niet geringe groep tot de bedelstaf is gereduceerd. In 2010 kwam de NDP-bende aan de macht en stelde een monetaire sluipmoordenaar, Gillmore Hoefdraad, aan als governor op de Centrale Bank van Suriname. Dat de man een gewetenloze figuur was, kon gelijk gezien worden aan het salaris dat hij wenste van maar liefst 80.000,- SRD tegen een dollar wisselwaarde toen van SRD 2.80,- dus US-dollar 28.571,- per maand. Schofteriger kon het zeker niet, maar toch ging men akkoord met de aanstelling van deze statisticus, die zeker niet tot de groep van monetair-economen kon en kan worden gerekend. Nou, we hebben het wel geweten. Het werd niet gelijk duidelijk dat het helemaal fout ging op macro-economisch gebied en ook op monetair gebied. In de korte periode na het aantreden van de regering Bouterse I, lag de aardolieprijs rond de 100 dollar per vat op de internationale markt en was de prijs voor goud per troy ounce, ook erg hoog. Op basis van die inkomsten en de belastingafdrachten van Suralco, smeet men met geld en dacht men zeer zeker niet aan bezuinigingen. Men leefde op grote voet en dacht niet aan het stichten van een noodfonds in vreemde valuta om uit te kunnen putten in tijden van economische neergang. Spenderen en jatten van de vreemde valuta uit de monetaire reserves was toen troef. Toen kwam ineens de zware klap in de vorm van het kelderen van de aardolieprijs per barrel van 100 naar onder de 50 dollar en kelderde ook vrijwel gelijktijdig de goudprijs per troy ounce op de wereldmarkt.
En juist daar hadden de NDP-verkwisters niet op gerekend. Ineens kelderden de staatsinkomsten in vreemde valuta op ernstige wijze. En wat wist de hitman op de Centrale Bank van Suriname daarop te bedenken? Hij besloot eerst te gaan graaien in de zo moeizaam door Telting opgebouwde monetaire reserves van meer dan 700 miljoen dollar die als dekking moesten gelden voor onze eigen munt de SRD. In 2015 was het reeds duidelijk dat de hitman op de Centrale Bank, dit land in de grootste problemen had gebracht en de dekking van de SRD volgens ingewijden, tot onder een verantwoord niveau was gedaald en dat de tweede devaluatie noodzakelijk werd. De SRD was toen al van SRD 2.80,- naar SRD 3.35,- gezakt. Hoefdraad, de hitman, besloot de koers te brengen naar SRD4.05,-. En al gauw bleek dat ook die koersaanduiding ten opzichte van de dollar, niet meer realistisch was, gezien het totaal verkeerde beleid dat Hoefdraad op de Centrale Bank had gevoerd. In datzelfde jaar besloot de monetaire beunhaas geen jaarverslagen van de moederbank meer te doen uitgaan, omdat dan zou blijken wat voor koersverliezen de Centrale Bank daadwerkelijk had geleden. De monetaire reserves waren zo afgenomen dat de wisselkoersen niet meer konden worden verdedigd en vastgesteld, en dus werden overgelaten aan het mechanisme van vraag en aanbod. Daarna heeft de Centrale Bank van Suriname nooit meer een stijgende wisselkoers kunnen afremmen, laat staan stabiliseren en bepaalden onder meer informele figuren de hoogte van de wisselkoersen voor de dollar en de euro. En dat is tot op heden nog zo. Wanneer een land niet voldoende vreemde valuta verdient en zijn op export gerichte productie veel te wensen overlaat, krijg je automatisch koersstijgingen, omdat de vraag naar vreemde harde valuta het aanbod aanmerkelijk overstijgt en blijft overstijgen.
En dat is nu precies wat er in ons land aan de hand is. We verdienen te weinig door export en we hebben een importeconomie, dus om dit te veranderen, moeten we meer gaan produceren en exporteren om de wisselkoersen stabiel te krijgen. Niet veel mensen begrijpen dat en klagen voortdurend over de valutawisselkoersen en de stijgende prijzen in de winkels. Wat verreweg de meesten niet kunnen of wensen te begrijpen, is dat dit allemaal niet de schuld is van de huidige regering, maar van de twee vorige kabinetten van Bouterse en zijn dieftige paarse kliek die zwaar zijn afgeweken van het prachtige macro-economische en financiële beleid van de kabinetten Venetiaan, met een Telting op de Centrale Bank en Hildenberg op Financiën. De regeringen Bouterse hebben een desastreus financieel-economisch en monetair beleid gevoerd en daar plukken we momenteel de zure vruchten van. Toen de hitman Hoefdraad in 2015 tot de conclusie kwam dat hij het land niet meer kon draaien door het enorme geldgebrek en de teruggevallen deviezeninkomsten, zag hij geen andere uitweg dan geld te gaan lenen. Eerst belazerde hij het IMF door daar een schuld te maken en vervolgens ging hij de wereld rond om geld te lenen. Dat kon toen nog, omdat onze kredietwaardigheid nog niet aan barrels was. Ook bij de lokale banken leende deze charlatan voor honderden miljoenen aan SRD en dollars, die in 2020 aan schuld voor de regering Santokhi werd achtergelaten. En tegenover al deze zware financiële problemen c.q. schulden, staat de regering Santokhi momenteel. Ze heeft mandaat en de verantwoordelijkheid momenteel om dit land uit de crisis te halen. Maar door de slechte credit ratings die een junk bond status hebben, kan er niet meer op een voordelige wijze geleend worden. Ook de schuldeisers willen niet tot herschikking komen, alvorens er door de Surinaamse regering een overeenkomst met het Internationaal Monetair Fonds, IMF, is beklonken. En dat is nu precies het dilemma waar we voor staan. Laat het heel erg duidelijk zijn, het IMF is onze enige optie om zonder nog veel meer ellende uit deze crisis te geraken. Zonder het IMF gaan we de wisselkoersen voor vreemde valuta, dollar en euro, nooit kunnen stabiliseren. Er zijn miljoenen dollars nodig om die beoogde stabilisatie van de wisselkoersen te bereiken en die kunnen we momenteel alleen van het IMF krijgen, maar wel onder bepaalde voorwaarden. En wat men zich heel goed moet realiseren, is dat zonder een solide monetaire stabilisatie, de wisselkoers voor de dollar zeker in de richting van SRD 50,- zal gaan. Men moet ook ophouden te luisteren naar de gifspuiters van de NDP, die deze grandioze rotzooi hebben veroorzaakt en nu langs de kantlijn staan met hun smerige leugens en verdraaiingen.
Wie hebben de valutakasreserves en termijndeposito’s van 197 miljoen van de commerciële banken ondergebracht op de Centrale Bank van Suriname onder ‘governor’ Van Trikt gestolen? Juist ja, de bende van Bouterse die nu alle moeite doet om het kabinet Santokhi te besmeuren. De mensen die nu voortdurend klagen over hoge prijzen en hoge wisselkoersen, moeten niet kijken naar het gevolg, maar naar de oorzaak van al deze ellende waar we nu mee te maken hebben.
Allemaal veroorzaakt door de onkundige rovers corruptelingen en plunderaars van onze monetaire reserves in de Centrale Bank en als klap op de vuurpijl, de ongegeneerde diefstal van de valutakasreserves en termijndeposito’s van het Surinaamse volk. Ze hebben ons allemaal gewoon op een onbeschaamde manier beroofd en hebben nu de euvele moed, om met een beschuldigende vinger richting de regering Santokhi te wijzen, omdat die na bijna een jaar er nog niet in is geslaagd de koersen te beteugelen en de prijzen in de winkels te stabiliseren. De vragen die onmiddellijk gesteld moeten worden, zijn: Stegen de prijzen onder Bouterse niet? Nam de koopkracht ook niet aanmerkelijk af onder Bouterse en Hoefdraad? Dat moeten we maar beantwoorden en als we eerlijk zijn, zullen we moeten beamen dat de ellende in 2010 een aanvang nam, alleen was het niet gelijk merkbaar.
