Zoals bekend, hebben werknemers van de Surinaamse Postspaarbank, SPSB, informatie naar buiten gebracht met betrekking tot het verstrekken van leningen door de bank aan personen en bedrijven die deze leningen op ongebruikelijke wijze niet of niet geheel, hoefden terug te betalen. Wanneer zoiets waar is, zou er sprake zijn van fraude, omdat ongeautoriseerd en onwettig middelen aan de bank zijn onttrokken in het voordeel van deze personen en bedrijven. Waarschijnlijk is er dan ook sprake van samenspanning tussen de begunstigde personen en bedrijven en de medewerkers of directieleden van de bank die dit mogelijk maakten. In dat geval heeft de interne controle van de bank schromelijk gefaald, evenals het toezicht door de CBvS, maar dat moet natuurlijk eerst aangetoond worden.

Ik was verbaasd toen ik las dat de directie van de bank, de werknemers die dit nieuws naar buiten hadden gebracht, beschuldigde van het schenden van het bankgeheim. Natuurlijk hadden zij terughoudend moeten zijn met het publiceren van namen en bedragen, maar gelet op de ernst van de vermeende misstanden, hadden zij recht op bescherming als klokkenluiders. De directie had er verstandig aan gedaan, om direct een grondig onderzoek te laten uitvoeren. Later was in het nieuws, dat het Openbaar Ministerie een onderzoek zou starten. Ook werd bericht, dat de Centrale Landsaccountantsdienst, CLAD, en accountantskantoor Lutchman & Co, de zaak zouden onderzoeken. De nauwe banden tussen de SPSB en haar 100 procent aandeelhouder de Surinaamse overheid, maken de zaak extra pikant. De directeur van de SPSB is een vertrouweling van Bouterse. Nu met de beschuldigende vinger wordt gewezen naar personen en bedrijven in de omgeving van de overheid en zelfs de CBvS, moet een onderzoek volstrekt onafhankelijk zijn. Accountantskantoor Lutchman & Co heeft nauwe banden met de overheid en krijgt veel opdrachten van de overheid. Het is de vraag of Lutchman & Co voldoende onafhankelijk is om een dergelijk onderzoek te doen. Ook de CLAD raakt in een lastig parket door een dergelijk onderzoek uit te voeren. Dit kan vermeden worden door het onderzoek te laten uitvoeren door een volstrekt onafhankelijke buitenlandse partij. Elke andere oplossing werpt een schaduw over de bevindingen en conclusies.

Overigens is al decennia geleden vastgesteld dat kleine banken als de SPSB, eigenlijk geen bestaansrecht hebben. Ze zijn te klein om te concurreren met de ‘grote’ banken in Suriname en zijn dikwijls verlieslatend. Door bijstortingen houdt de overheid de banken overeind, zonder een goede legitieme reden als bestaansrecht.

M.H.