Gisteren was een uitzonderlijke en bijzondere dag in Cayenne. De eerste gespreksronde met het ministersteam uit Parijs ving aan, hetgeen een golf van woede teweegbracht bij de protestanten. Het ergste werd op het nippertje voorkomen. De gesprekken werden daarna voortgezet en na lang overleg ging de minister naar het balkon en bood haar oprechte excuses aan de actievoerders aan willigde ook alle eisen van de groep 500 broeders in. Onder applaus van de massa konden partijen aangeven dat de toekomst van Frans-Guyana er thans veel rooskleuriger uitziet.
Gisteren werd het ministersteam geleid door de minister van Overzeese gebiedsdelen, Ericka Bareigts en de minister van Binnenlandse Zaken, Matthias Fekl. Het team werd opgewacht op de prefectuur in Cayenne. De eerste gespreksronde vond plaats met de burgermeesters, volksvertegenwoordigers en de oprichters en woordvoerders van de 500 broeders. Alle actievoerders stonden buiten te wachten op het voorplein van de prefectuur, hopende op goed nieuws. Nauwelijks waren de gesprekken begonnen of alle gesprekspartners uit Frans-Guyana verlieten de zaal. Er was onbegrip. De broeders raakten verhit. Wat was er gebeurd?
Door de luidsprekers werd aangegeven dat de ministersdelegatie geen media bij de gesprekken dulde, een eis van de actievoerders die was gesteld om transparantie en openheid van zaken te garanderen. Dat was op dat moment de ‘druppel’. Vastgeketend aan elkaar stonden de 500 broeders vervolgens tegenover de delegatie. De bevolking die ze was komen aanmoedigen, zwol plotseling aan van enkele honderden naar meer dan duizend. Iedereen had namelijk verwacht dat de beelden van het overleg live zouden worden uitgezonden. Nu dat niet mogelijk was, zouden ze hun misnoegen laten horen op straat ondanks de harde regen.
De gendarmerie, die aanwezig was met vijftig man, werd plotseling geconfronteerd met een mensenmassa die om de 10 minuten dichterbij kwam. Ze betraden daarbij de veiligheidszone die de gendarmerie had gemarkeerd. De gendarmerie, ofschoon volledig uitgerust, voelde zich machteloos, onder andere omdat ook zij de protestacties goedgezind zijn, maar meer nog, omdat veel van de 500 broeders ex-militairen, politieagenten, gendarmes en beveiligingsambten zijn. Het was gisteren zo gespannen, dat indien de eisen niet werden ingewilligd, men voorbereid was op een ware opstand, met alle gevolgen van dien. Kinderen werden dan ook tijdens de manifestatie gelijk weggestuurd, in geval het uit de hand zou lopen.
Ook de volksvertegenwoordigers deden mee aan de concentratie van mensen voor de prefectuur. Na bijna een half uur deed het ministersteam uit Parijs tal van concessies. De pers werd toegelaten bij het eerste half uur van de gesprekken. De pers mocht er ook zijn bij de afsluiting en een vertegenwoordiger van de actievoerders was toegestaan om regelmatig naar buiten te lopen en verslag te doen van de gesprekken. Echter, zoals afgesproken, mochten de beraadslagingen niet live worden uitgezonden. De 500 broeders gingen akkoord en onder gejuich van de menigte, die nu het hele plein had bezet, stapten de 500 broeders terug uit de veiligheidszone. De veiligheidszone zou naar Surinaamse begrippen te vergelijken kunnen zijn met de voortuin van het Kabinet van de President aan de Kleine Combéweg.
Tijdens de gesprekken, zoals voormeld, kwam er regelmatig een woordvoerder naar buiten om verslag te doen. Hoewel hij inhoudelijk niet in details trad, zei hij dat de gesprekken onverwachts goed verliepen en dat de minister klaarblijkelijk de situatie niet goed had begrepen. Dat kwam tot uiting vóór haar aankomst in Cayenne, toen zij vreesde voor haar eigen veiligheid. Na enkele uren kwamen alle gesprekspartners naar buiten. De oprichter van de 500 broeders, was zichtbaar opgelucht. “Het is ons gelukt!” zei hij. Na de menigte toegesproken te hebben vroeg hij rustig te blijven en gaf de microfoon aan de minister:
“De eer is aan u om aan het Frans-Guyanese volk, los van mijn kleine persoonlijkheid, buiten mijn functie om, mijn oprechte excuses aan te bieden aan het Frans-Guyanese volk, zodat wij ons gezamelijk kunnen buigen over het alledaagse, maar vooral ook over de toekomst van Frans- Guyana”
De massa barstte vervolgens in vreugde uit, en de minister, die eerst werd gezien als ongewenst was ineens de held van de dag. En een held niet alleen in Frans-Guyana. Parijs volgde namelijk de ontwikkelingen op de voet, en reageerde direct door haar te feliciteren. De boodschap was duidelijk en veel politici hebben dan ook gelijk aangegeven, dat de problemen in Frans-Guyana, een gebiedsdeel van Frankrijk dat zij onterecht hebben overgelaten aan zijn lot, niet goed werden begrepen.
De gedeputeerde in Parijs, Sandrine Mazetier, zei zelf: “Frankrijk heeft zich misdragen tegenover Frans-Guyana”. Een uititing van excuses en erkenning die in de politiek erg ongebruikelijk is. Zelfs Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, bood indirect zijn excuses aan: “In Frans-Guyana, zoals elders, hebben wij gefaald, oplettend te zijn. Ik wens een warme boodschap van sympathie te overhandigen in het bijzonder aan onze Frans-Guyanese vrienden.” Een historische erkenning waar men in het oosterbuurland lang op heeft zitten wachten. Zijn excuses hebben overigens consequenties gehad in Brussel. Tijdens het 4de forum van de RUP, hebben de leden besloten om per direct een andere blik te werpen op alle overzeese gebiedsdelen.
Tot grote vreugde heeft vervolgens de media mogen vernemen, dat het 400 pagina’s tellende dossier waarin de eisen staan van de groep 500 broeders, is ontvangen. Dit dossier is per direct gestuurd naar Parijs waar alle betrokken autoriteiten de opdracht hebben gekregen om onmiddelijk de eisen te bestuderen en vandaag, zoniet dit weekend, te komen met concrete oplossingen. Maar zoals de woordvoerder van de 500 broeders stelde, heeft het er veel van dat alle eisen worden ingewilligd.
Het tweede goede nieuws is, dat zowel de minister van Binnenlandse Zaken als de minister van Overzeese gebiedsdelen, hebben besloten om voor onbepaalde tijd hun verblijf in Frans-Guyana te verlengen om zo alle actoren aan te horen. Zo zal er ook aandacht worden besteed aan de inheemsen, die al enkele dagen op hun manier barricades hebben ingesteld op de Marowijnerivier. Vandaag worden de eerste maatregelen uit Parijs verwacht.