De gemoederen in Suriname hebben een vorm aangenomen die vergelijkbaar is met de situatie met Bouterse. Mensen waren tegen Bouterse en dan was alles, ook de hoeveelheid regenval, de schuld van Bouterse of men was voor Bouterse en dan was alles goed, ook al berooft de governor de Centrale Bank, neks no fout.  Nu zie je ook iets vergelijkbaars richting Santokhi. Alles is de schuld van Santokhi volgens de NDP’ers en de teleurgestelde gelukzoekers van de VHP. De die hard VHP’ers vinden dat je veel door de vingers moet zien bij Santokhi en bedekken alles met de mantel der liefde voor de grote roerganger. Feit is dat alle vier groepen, pro-NDP en anti-NDP en pro-VHP en anti-VHP, niet opkomen voor het belang van Suriname. Zij zien de feiten, maar verzinnen argumenten om er een draai aan te geven om het of mooier of slechter te maken, al naar gelang hun valse motieven.

Schuldpositie

Deze houding zie je bij de discussie rond de schuldpositie van Suriname. Ik spreek uit ervaring. Nadat ik tabellen van het Bureau van Staatsschuld (BSS) had gedeeld, kreeg ik fascinerende reacties en ik las en hoorde die in de media. NDP’ers en gefrustreerde en teleurgestelde VHP-gelukszoekers, haasten zich om argumenten erbij te slepen om te voorkomen dat de samenleving ziet dat de schuldpositie van Suriname in juni 2024 lager was dan in juni 2020. De leningen of beter gezegd de schuldpositie van Suriname volgens BSS, geeft aan dat Suriname per juni 2020 verplichtingen had naar schuldeisers van ongeveer USD 3,750 miljard en dat die verplichtingen per juni 2024 ongeveer USD 3,400 miljard was. Trouwens, allemaal afgeronde bedragen, voor details zie tabel. Ik moet dit helaas expliciet erbij schrijven, anders heeft de anti-Santokhi fanclub een extra argument om alles te betwijfelen. Dus uit de gegevens van BSS, zie je een daling van de verplichtingen van USD 350 miljoen. Alle schulden zijn volgens wettelijke regels opgenomen in het overzicht.

Aangezien de SRD niet waardevast is en het goed is om knippa’s met knippa’s te vergelijken, zijn de verplichtingen in USD samengevat, wat trouwens ook normaal is bij analyses van financiële cijfers.

Wat wil je niet zien

Plotseling doemen de anti-Santokhi stemmen op en komen met of niet terzake doende argumenten of met zelfs valse of tegenstrijdige argumenten. Er is maar één motief bij hen en dat is om te voorkomen dat Santokhi met de eer gaat strijken, want stel je eens voor zeg. Soms denk ik dat deze mensen in staat zijn om Suriname stiekem meer schuldverplichtingen aan te praten als zij daarmee Santokhi in de wielen kunnen rijden, desnoods ten koste van land en volk.

De argumenten waarmee de anti-Santokhi fanclub komen, zijn:

1. BSS is onbetrouwbaar

Dit hoor je vooral van de NDP’ers. Vreemd, want het zijn dezelfde NDP’ers die voor mei 2020 en kort na mei 2020 zo op BSS hamerde en steeds probeerde te verwijzen naar BSS als autoriteit om aan te willen geven dat de schulden heus niet zoveel waren als de VHP’ers rondbazuinden. Dus toen was BSS wel goed voor hen, maar nu moet BSS beklad worden, want zij moeten Santokhi onderuithalen, dan maar ten kostte van BSS.

2.De cijfers van BSS kloppen niet, want niet alles staat geregistreerd

Plotseling komt de anti-Santokhi fanclub met dit argument, maar vreemd genoeg beroepen al deze mensen zich op informatie die ook uit publicaties komen waarmee zij hun argumentatie proberen te staven. Dus die gepubliceerde cijfers van hun bronnen zijn correct, maar van BSS niet? Hoe doorzichtig kan men nog zijn in zijn poging om Santokhi een loer te willen draaien?

3.De schuldpositie is omlaag vanwege de koers

Plotseling is men niet geïnteresseerd in de hoogte van de verplichtingen, maar in hoe die omlaag is gegaan. Deze discussie heb ik van de week nog zelf gevoerd met Nerkust bij DTV en vreemd genoeg trokken Nerkust, DTV en de andere NDP’ers de conclusie dat omdat een deel van de verlaging door de koers komt, de schuldpositie dus niet omlaag is. Ondanks dat ik herhaaldelijk zei dat de hoge koers onder andere een reden is, dus niet de enige reden, voor een verlaagde verplichting naar schuldeisers toe en dat het per saldo gaat om de schuldpositie en niet hoe die omlaag is gekomen. Zo moeilijk kan het niet zijn zou je denken, maar de onthutsing is toch groot om te zien dat men blijft persisteren in de discussie die kennelijk alleen gevoerd wordt om Santokhi enig granie te ontnemen.

Er is iets heel vreemd in de gedachten van deze groep mensen. Santokhi krijgt alle schuld dat de boodschappen duur zijn geworden vanwege de hoge USD-koers. Dus de hoge koers werkt in het nadeel van het imago van Santokhi. De critici draaien overuren om dat te benadrukken. Maar nu de schuldpositie lager uitvalt vanwege die zelfde hoge koers, draaien dezelfde critici om en ‘belagen’ Santokhi weer. Dit kan alleen in de kronkels van mensen met een foute inborst. Je bent niet beschaafd genoeg om principieel te zijn en dan toe te geven dat de schuldenpositie lager is en dat Santokhi dan bij de schulden even op de thermiek van de hoge koers zit. Cruijff zou zeggen: “Elk nadeel heeft ook een voordeel.”

Overigens, de SRD-schulden vormen maar een deel van de totale schuld. Het zit voornamelijk in de binnenlandse schulden (22% van de totale schulden). De buitenlandse schulden zijn in vreemde valuta, voornamelijk USD. Dus de thermiek van de koers waarmee Santokhi in de wolken zit, is ook maar beperkt.

Fatsoen en principe

Als Surinamers niet het fatsoen kunnen opbrengen om eerlijk tegen zichzelf te zijn, dan moeten zij niet elke dag vragen naar een integere leider. Die gaat niet uit de hemel komen vallen. Suriname is te lang gepolariseerd geweest in pro- en anti-Bouterse. Nu lijkt Suriname verdeeld te zijn in pro- en anti-Santokhi. De waarheid is voor velen niet meer relevant, die willen zij niet meer horen. Mensen van wie aantoonbaar is dat zij ‘criminelen’ zijn, van wie bewijsbaar is dat zij gefrustreerd zijn, omdat zij ‘lekkers’ zij zochten bij Chan  en niet hebben gehad en mensen van wie duidelijk is dat zij alleen willen komen, omdat zij vier jaren droog staan en hun magen knorren, zijn de mensen die ons schaamteloos vertellen dat Santokhi weg moet, omdat hij slecht is voor het land. Moeten zij dan komen? Komen peh? Doe sang?

Suriname lijkt straks te moeten kiezen tussen slecht, slechter of slechtst.

Ps. Ik moet namens de buurvrouw vragen wanneer de Panam case grondig vanaf de NDP-periode wordt onderzocht en wanneer de rechter gaat besluiten dat de oud-governor van de CBvS de ten onrechte gefactureerde gelden door zijn bedrijf volgens de Belgische rechter gaat terugstorten.

Hikmat Mahawat Khan