Ondanks de beloften van de regering om een einde te maken aan de vele skalians die onze rivieren, flora en fauna vernietigen, constateerden defensieminister Krishna Mathoera en minister David Abiamofo van Natuurlijke Hulpbronnen onlangs na oriëntatie op de Marowijne- en de Lawarivier, dat er binnen een jaar meer skalians zijn bijgekomen op deze rivieren. De milieuactivist Erlan Sleur vraagt al geruime tijd dat er op adequate wijze wordt gehandeld om deze gevaartes tegen te gaan. Zij vervuilen niet alleen de rivieren met kwik en ander mijnbouwafval zoals giftige zware metalen (cadmium, arsenicum, lood, olie e.d.), maar zijn ook een ergernis voor de bewoners langs de rivier vanwege de verstoring van de vaargeulen, waarbij riviertransport wordt bemoeilijkt. Dit zorgt ervoor dat het leven in de rivieren zwaar verstoord wordt, waardoor de visstand afneemt en de bewoners minder vis of zelfs helemaal geen vis kunnen vangen. De vis die gevangen wordt, is trouwens verre van gezond. De vissen zitten vol met het giftige methylkwik en er zijn landelijk al hoge kwikwaarden gemeten bij de gemeenschappen die wonen langs de rivieren en kreken.
Verder heeft Sleur uitgelegd, dat de Wayana-gemeenschap van Kawemhakan aan de Lawarivier, om deze reden genoodzaakt was te investeren in een viskweekvijver om toch nog gezonde vis te kunnen consumeren.
De bewoners hebben de kweekvijver zelf gegraven en de vissen dienen gevoerd te worden met visvoer uit de stad, hetgeen aardig wat geld kost. Het rivierwater nabij de dorpen is door de skalians dusdanig vervuild dat het ondrinkbaar is geworden. Het gevolg is dat de inheemsen veel geld moeten neertellen om schoon drinkwater te krijgen. De skalians hebben ervoor gezorgd dat gemeenschappen die zelfvoorzienend waren, nu niet meer kunnen rekening op moeder natuur. In feite moeten de gemeenschappen op een andere manier gaan voorzien in hun eerste levensbehoeften, maar de vraag is wie dat zal bekostigen. De regering had beloofd de natuur te beschermen en de bewoners te helpen, maar er wordt bitter weinig gedaan om het leed te verlichten. Er zijn onlangs foto’s gemaakt tussen Stoelmanseiland en Gran-Santi en de schade aan het landschap, de biodiversiteit, vaargeul en oevers is enorm. Wanneer zal de regering deze illegale goudpontons eindelijk verwijderen en opblazen, zoals de Fransen dat doen? Waarom zijn er nu ineens nog meer skalians dan voorheen en waarom treedt de Surinaamse regering hier niet tegen op? Het is vaker voorgekomen dat de Franse regering in ons buurland Frans-Guyana, hard heeft opgetreden tegen deze skalians, maar naar verluidt, is het ineens heel erg stil vanuit die kant. Als de regering Macron zegt dat zij de ontbossing en vernietiging van de natuur aanpakt, waarom doet zij dan niets tegen de skalians? Vanuit onze kant waren wij juist enorm blij met de aanpak om de illegale skalians te vernietigen. Als onderdeel van de Operatie Marbonsu, heeft het Nationaal Leger in december 2021 ondersteuning verleend aan het Openbaar Ministerie (OM) en drie skalians te Kriki Mofo in het Snesi Kondre gebied, onbruikbaar gemaakt. Deze drie goudpontons waren al in oktober 2021 in beslag genomen door het OM voor overtreding van de Mijnbouwwet en de Wet op Economische Delicten. Echter was gebleken dat de mijnactiviteiten gewoon voortgezet werden. Keerpunt juicht dit optreden toe; deze aanpak is een zeer krachtig signaal vanuit het OM. De situatie rondom de skalians is al jarenlang een probleem dat bij de vorige regering en de huidige regering is aangekaart. In januari 2021 moesten de activiteiten worden stopgezet volgens een contract dat gesloten was met de toenmalige minister van Natuurlijke Hulpbronnen, Regilio Dodson. Al vanaf januari 2021, is het dus niet langer toegestaan om mijnactiviteiten uit te voeren in de grensrivieren van Suriname. Keerpunt was zeer verheugd, dat de regering nu eindelijk de knoop had doorgehakt om deze milieuvernietigende pontons te stoppen. Nu stelde defensieminister Mathoera afgelopen week in het parlement, dat het ondernemen van actie eigenlijk ligt bij de minister van Natuurlijke Hulpbronnen en JusPol, maar Defensie is bereid daarin te ondersteunen. De Franse gewapende machten die patrouilleren nabij de grenzen van Frans-Guyana, mogen bij wet alle equipment dat zij aantreffen op de illegale goudvelden, vernietigen en verbranden. Het wordt hoog tijd dat wij dit ook opnemen in onze wetgeving, zodat de justitiële autoriteiten volgens de wet de goudpontons op adequate wijze kunnen aanpakken.
