Als gevolg van de stijgende olieprijzen door de invasie van Rusland in Oekraïne, worden de wereldwijde energiemarkten nu geconfronteerd met wat de grootste leveringscrisis in decennia zou kunnen blijken te zijn, zei de International Energy Agency (IEA) maandag. Hoewel het nog te vroeg is om te weten in hoeverre dergelijke gebeurtenissen zich kunnen ontvouwen, zei de autonome Parijse organisatie, dat de crisis kan leiden tot blijvende veranderingen op de energiemarkten.

De IEA zei dat deze zaken daarom topprioriteit zullen zijn voor de ministers van energie en klimaat van over de hele wereld die woensdag en donderdag in Parijs bijeenkomen tijdens de ministeriële bijeenkomst van de organisatie in 2022. De ministeriële bijeenkomst van de IEA, voorgezeten door de Amerikaanse minister van Energie, Jennifer M. Granholm, gaat in op de urgente uitdagingen op het gebied van energiezekerheid van vandaag en hoe het versnellen van de transitie naar schone energie een belangrijk onderdeel van de oplossing zou moeten zijn.

De IEA zei dat veel sessies en nevenevenementen van de ministeriële livestream zullen worden gestreamd op haar website en sociale mediakanalen. Met betrekking tot de effecten van de Russische invasie in Oekraïne op de energiemarkten, onderzoekt het meest recente oliemarktrapport van de IEA, kritisch de mogelijke gevolgen voor de wereldwijde vraag en aanbod van olie. Het rapport stelt de prognose voor de wereldwijde vraag naar olie dit jaar bij met bijna 1 miljoen vaten per dag, omdat de stijgende grondstofprijzen en internationale sancties de wereldwijde economische groei waarschijnlijk zullen drukken. Tegelijkertijd zei de IEA dat de wereldmarkten vanaf april 2,5 miljoen vaten Russische olie per dag kunnen worden ontzegd, aangezien de sancties van kracht worden en kopers Russische voorraden mijden. Volgens schattingen van de organisatie, kunnen nog eens 500.000 vaten olie per dag aan binnenlandse productie worden opgesloten.

De IEA verklaarde verder, dat de stap van de IEA-lidstaten voor een eerste vrijgave van bijna 63 miljoen vaten uit hun noodvoorraden een welkome buffer voor de markten zal vormen, en voegde eraan toe dat die landen klaar staan om indien nodig, meer olie uit strategische reserves vrij te geven.

Opgemerkt moet worden dat alleen Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten over de reservecapaciteit beschikken om de potentiële tekorten op de markten te compenseren. Maar voorlopig houden de twee grote producenten in het Midden-Oosten vast aan de bescheiden productieverhogingen die met andere OPEC+-leden zijn overeengekomen. Ondertussen is de hoeveelheid olie die de industrie opzij heeft gezet in opslag, die kan worden gebruikt om de markten in evenwicht te brengen, in veel regio’s tot het laagste niveau in jaren teruggebracht.

In het licht van deze bedreigingen voor de energiezekerheid, stelde de IEA al vroeg een reeks praktische maatregelen voor die de wereldwijde vraag naar olie binnen vier maanden aanzienlijk kunnen verminderen, wat de druk op de markt zou kunnen verlichten en meer schadelijke prijspieken voor consumenten zou kunnen voorkomen.

Als ze volledig worden uitgevoerd in geavanceerde economieën, zouden de maatregelen die worden aanbevolen in het nieuwe 10-puntenplan om het olieverbruik te verminderen, de vraag naar olie met 2,7 miljoen vaten per dag verlagen, wat overeenkomt met de vraag naar olie van alle auto’s in China. Dit zou potentiële spanningen en prijspieken aanzienlijk verminderen op een moment dat een grote hoeveelheid Russische voorraden de markt mogelijk niet langer bereiken en het piekseizoen van de vraag van juli en augustus nadert. De maatregelen zouden een nog groter effect hebben als ze ook geheel of gedeeltelijk in opkomende economieën worden aangenomen.

Daarnaast richt het 10-puntenplan zich op transport. Het plan is gebaseerd op concrete maatregelen die al zijn toegepast in een breed scala van landen en steden, waaronder lagere snelheidslimieten, thuiswerken, incidentele beperkingen op autotoegang tot stadscentra, goedkoper openbaar vervoer, meer carpoolen en andere initiatieven – en meer gebruik van hogesnelheidstreinen en virtuele vergaderingen in plaats van vliegreizen.