Hoewel Brazilië moeite heeft bij het ontdekken van nieuwe varianten van het COVID-19-virus, heeft de wereld sinds eind vorig jaar te maken met het ontstaan van nieuwe stammen die medeverantwoordelijk zijn voor de toename van infecties in verschillende delen van de wereld. Bij elke vermenigvuldiging van het virus, ontstaat er een nieuwe generatie.

Bij het dupliceren van het genetische materiaal kunnen willekeurige fouten optreden, wat voor- of nadelen heeft voor het virus. Dit fenomeen wordt virale mutatie genoemd. “Als het virus meer begint te infecteren of virulenter wordt, concluderen we het ontstaan en de opkomst van een nieuwe variant”, zegt Ana Marinho, immunoloog bij het Hopital das Clínicas in São Paulo. Wanneer mutaties relevante veranderingen veroorzaken in proteïne S (deel van het virus dat zich met de cel verbindt), met een grotere ernst en infectiepotentieel, kan deze variant volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), geclassificeerd worden als een ‘variant van aandacht of zorg’ (VOC). Zo werd VOC B.1.1.7 of Alpha; afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk, geïdentificeerd en in 149 landen vastgesteld. VOC B.1.351 of Beta: afkomstig uit Zuid-Afrika, geïdentificeerd in 102 landen. VOC B.1.1.28.1, P.1 of Gamma: afkomstig uit Manaus (Amazonas), geïdentificeerd in Japan. De variant heerst in Brazilië en is al in 59 landen actief. VOC B.1.617 of Delta: ontstaan ​​in India, daarvan zijn drie van zijn varianten gevonden in 108 landen.

“Om te weten hoe elke variant op zijn slachtoffers inwerkt, zal een onderzoek moeten worden uitgevoerd van genetische analyse van de geïnfecteerde, om zo de variant te identificeren’’, zei  Noaldo Lucena, infectioloog bij de Tropical Medicine Foundation van Manaus. Uitgaande van dit instituut zouden onderzoeksgroepen deze patiënten bestuderen om de klinische evolutie per stam te vergelijken. De WHO haalt enig voorlopig onderzoek aan om te beoordelen of een stam besmettelijker, gevaarlijker of zelfs resistenter is tegen de bestaande vaccins.

Beta (Zuid-Afrika)

Een wetenschappelijk onderzoek van de London School of Hygiene and Tropical Medicine, vond ‘enig bewijs van een verandering en wel verslechtering van patiënten die besmet waren met de Zuid-Afrikaanse stam in een Britse provincie. Het onderzoek bewijst dat er behoefte is aan gedetailleerd onderzoek in meer demografische groepen. De belangrijkste resultaten van het onderzoek hadden ook betrekking op ziekenhuisopnames. “Er is een vergelijking gemaakt van kenmerken van COVID-19-gevallen die in golf 1 en golf 2 in het ziekenhuis opgenomen waren en risicofactoren voor ziekenhuissterfte”, aldus het onderzoek.

In een studie gepubliceerd in The New England Journal of Medicine, werd geconcludeerd dat de Zuid-Afrikaanse variant ook resistenter is tegen het Pfizer/BioNTech-vaccin. Hoewel de geschatte werkzaamheid van het vaccin tegen de Engelse variant 89,5 procent was veertien of meer dagen na de tweede dosis, werd de werkzaamheid tegen elke gedocumenteerde infectie met de B.1.351 [Zuid-Afrikaanse] variant die 75 procent was, nog steeds als hoog beschouwd.

Gamma (Brazilië)

Volgens het Europees Centrum voor ziektebestrijding en -preventie in Zweden, hadden P.1 besmette persoon beduidend meer kans om in het ziekenhuis te worden opgenomen. Uit het onderzoek is gebleken dat de kans dat een persoon die besmet is geraakt met de Braziliaanse variant op een Intensive Care Unit terechtkomt, 2,2 keer groter is dan die van een patiënt die besmet is met het oorspronkelijke virus. “We waren de eersten die de verandering in het gedrag van patiënten aan het eind van het jaar merkten”, zegt Lucena. Tegenwoordig worden negen van de tien besmettingsgevallen in Brazilië veroorzaakt door de Gamma-stam.

Delta (India)

Volgens een Public Health England-studie wordt nu gesuggereerd, dat de Indiase variant minstens zo overdraagbaar is als B.1.1.7, maar dit zal nog verder geanalyseerd moeten worden om de positie inzake de overdraagbaarheid te verfijnen. “Wat we klinisch zien, is dat de infectie met de Indiase variant groter is, maar het is nog niet duidelijk of deze meer ernstige aandoeningen veroorzaakt”, aldus Lucena.