Meerdere Captains of Industry zijn het gezicht van een discussie over ruimtelijke ordening die op Zorg en Hoop is ontstaan over het zoveelste callcenter dat uit de grond verrijst in een woonwijk. Tijdens het Verkiezingsdebat te Nieuwspoort, Den Haag, hield gespreksleider Jörgen Raymann een vraag over de maatschappelijke impact van callcenters voor aan diverse Surinaamse politici en deed uit de doeken wat we gevoelsmatig eigenlijk al kunnen afleiden van het straatbeeld: callcenters zijn de grootste werkgevers van Suriname. Zij streven daarnaast qua omzet met het in Suriname verrichtte werk, de grootmijnbouw voorbij.

RUIMTELIJKE ORDENING

Sommige callcenters hebben gebruik gemaakt van de ruimte die nog beschikbaar is en zijn in de districten of aan de rand van Groot-Paramaribo actief, met ruime eigen parkeergelegenheid en gebouwen die volledig beantwoorden aan de veiligheid, de data en de telecommunicatie vereisten van de internationale moederorganisatie(s).

Maar er zijn een aantal gevallen bekend, waar de instroom van honderden werknemers een aanslag plegen op parkeergelegenheid, verkeersdrukte en bijvoorbeeld de be-schikbaarheid van voeding en van levensmiddelen in wijken die voorafgaand een compleet andere bestemming hadden. Zo is aan de Van Sommelsdijckstraat het horecakarakter behoorlijk beïnvloed door de vestiging van een groot callcenter.

Aan de Jaggernath Lachmonstraat ondervinden overheidsgebouwen en onderwijsinstellingen enorme druk ‘s ochtends en in de vroege middag als het gaat om de al bezette parkeergelegenheid vanwege de op Europa afgestemde werktijden en de toegenomen verkeersdrukte die daarbij hoort. Aan de Tourtonnelaan zijn het het ziekenhuis en de militaire politie die de impact voelen.

Het burgerinitiatief aan de Nickeriestraat, waar burgers geïnvesteerd hebben in het veredelen en veiliger maken van de woonwijk, maar waar voor jong en oud het openbare karakter van wandel- en fietsroutes en sociaal contact in de vroege ochtend en namiddag, het gemis aan veilige parken in groot Paramaribo ondervangen, lijkt een laatste strohalm. De overheidsinstanties die zouden moeten toezien op leefbaarheid en waarborgen, hebben reeds eerder in die wijk gefaald en houden zich niet vrij van iedere verdenking van corruptie, met het toestaan van overlast veroorzakende horecagelegenheden en massieve winkelgebouwen.

BRAIN DRAIN

De callcenters knijpen op instroomniveau de toevoer van middel- tot hoogopgeleid personeel af, die anders in sectoren waaronder de zorg, IT en de rechtspleging de gezonde en beleidsmatige groei van een kenniseconomie zouden moeten voeden.

Op het hoogste niveau worden overgekwalificeerde high performers uit het bankwezen, verzekeringswezen en de eerdergenoemde branches aangetrokken, om tegen betere arbeidsvoorwaarden werk te doen dat maatschappelijk niet de impact voor de lokale economie heeft, dat de grotendeels buitenlandse eindgebruikers van diensten van callcenters hebben.

Werknemers en managers met hoog potentieel, werken voor het buitenland in Suriname, maar ziekenhuizen, accountantskantoren en de financiële sector worden beroofd van een voedingsbodem en van een topstructuur, waardoor stilstand en zelfs een brain drain op lokaal niveau, steeds meer een realiteit worden. Het is tegen een verdienmodel met instroom van massieve valuta, de garantie van een geplaveid ontwikkelingstraject en internationale doorstroommogelijkheden, als lokaal bedrijf een ongelijke strijd.

VERVANGBAARHEID

Bij sommige callcenters kennen de oudgedienden nog de tijd dat er valuta salarissen betaald werden, bedrijfsvoertuigen werden aangerukt, smartphones en laptops mee naar huis werden gegeven en er studievrij gegeven werd voor examens. De callcenters en de buitenlandse broodheren zijn echter geen filantropische instellingen. Er is druk om kostenefficiënt te werk te gaan en er is data die aanwijst, dat Surinamers ook wel met minder genoegen zouden nemen.

Daarnaast heeft een consolidatiegolf van fusies en overnames binnen die sector, zowel op holding- en beursniveau internationaal, tot aan het lokaal inlijven van tot dan toe onafhankelijke operaties, reeds de schokbewegingen van overtolligheid en cherrypicking laten zien. Suriname kent geen regelgeving zoals afspiegeling of behoorlijke bescherming van bedrijfseconomische inkrimp operaties in het arbeidsrecht.

De volgende dreiging komt vanuit robotics en artificial intelligence. Het topkader is al bekend met tekstsuggesties, data analyse en de opkomst van chatbots en voicebots. Ook de locals leading locals gedachte maakt plaats voor buitenlandse managers die invliegen of inbellen en vrijwel autonome operaties grotendeels van op afstand managen zonder de middenmanagement laag.

Het is voor beleidsmakers en de wetgever een wake-upcall. Het stadsbeeld, de leefbaarheid, het bevolkingsbeleid en de arbeidsmarkt ondervinden allemaal drastische veranderingen aan de hand van de marktmacht van een industrie waarvoor de overheid geen visie heeft geformuleerd.

Ongereguleerde marktmacht en een toplaag die niet behandeld wordt in onze ziekenhuizen, niet winkelt in onze supermarkten, niet woont in onze woonwijken en niet bankiert bij onze financiële instellingen, is geen recept voor een gezonde economie of voor een gezonde samenleving. Het is tijd om een visie te formuleren, vergunningen, ruimtelijke ordening en regelgeving erop af te stemmen en het belang van ons land en onze burgers te stellen boven de kortetermijnvoordelen.

De callcenters zijn meer dan welkom en hebben onze economie een reddingsboei toegeworpen in een moeilijke periode. Maar we kunnen onze ogen niet sluiten voor de gevolgen van hun aanwezigheid en de voorwaarden van een gericht en doordacht beleid voor een werkbare toekomst.