De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) stelt in de december editie van het economistenblad INZICHT, dat een belangrijke monetaire doelstelling van de OMO’s, de aanpassing van de rentestand ter bestrijding van de inflatie en wisselkoersdepreciatie was.

De OMO-rente kan volgens de VES niet beschouwd worden als een evenwichtige marktconforme rente. “Het is zoals gezegd veel te ver doorgeschoten. In de marktconforme redenering van het IMF treedt de CBvS ter ene zijde als vrager op en zijn de banken de aanbieders aan de andere zijde. De rentevorming kwam niet marktconform tot stand omdat de vraagzijde van de markt niet elastisch genoeg was. Daardoor werd de rente onnodig hoog opgedreven. Voor een goed functionerende markt moeten zowel de vraag-als aanbodzijde voldoende prijselastisch zijn. Welnu, de door de CBVS gevraagde hoeveelheid geld is dat niet, omdat bij voorbaat vast staat hoeveel geld de CBvS uit de markt moet halen. Anders gezegd, neemt de vraag naar geld, zoals gebruikelijk op een goed functionerende markt, niet af naarmate de prijs toeneemt. En de banken aan de aanbodzijde hebben daar misbruik van gemaakt”, aldus de VES.

“De hoge OMO-rentes worden uitbetaald ten laste van de CBvS die, door geleden hoge verliezen in de afgelopen jaren, nu een zwakke solvabiliteitspositie kent. Daarnaast heeft de CBvS normaliter geen inkomsten die zulke hoge rentetarieven zouden kunnen rechtvaardigen. De forse rentebetalingen ten laste van de winst- en verliesrekening van de CBvS verbeteren de solvabiliteitspositie niet. Het is wenselijk om op korte termijn de financiële positie van de Bank te versterken”.

Verder benadrukt de VES dat de maximale renteopbrengst die een bank zou kunnen realiseren met haar uitzettingen, haar costs of funds zijn plus haar rentemarge, dus haar debetrente. “Dat zou momenteel gemiddeld circa 20% kunnen zijn”. “Als de banken 25%-35% per jaar aan rente zouden ontvangen op hun vrije liquiditeiten, zou er al sprake zijn van een voor hen bevredigend rendement. Dat werd bevestigd door een grote financiële instelling die in het Wholesale OMO segment heeft belegd”.

Kasreserve

“Hoewel het kasreserve-instrument haar beperkingen heeft, zou zij samen met de OMO’s kunnen worden ingezet. Het effect zou veel groter zijn en het rente transmissiemechanisme eveneens. Het is nog niet duidelijk waarom in een crisissituatie gekozen is voor de invoering van een nieuw monetair raamwerk en instrumentarium. Introductie hiervan is het meest succesvol in een situatie van rust en stabiliteit”, benadrukt de VES. De VES is van mening dat de communicatie tussen alle betrokken partijen en met het grote publiek bij de introductie van de OMO’s ontoereikend was waardoor er veel misverstanden en ruis ontstonden. “Het overleg tussen de CBvS en de commerciële banken was ondermaats en de autoriteit van de CBvS, o.a. ter verbetering van de rente transmissie was onvoldoende. Er is te weinig rekening gehouden met de belangen van de gemeenschap”. Concluderend  stelt de VES dat de OMO’s slechts zeer kortstondig een deel van de overliquiditeit in de economie afromen. De effecten mogen zoals aangegeven echter niet worden overschat gezien de geringe doorwerking naar macro economische kernvariabelen als inflatie, rentestand en wisselkoers. “De beoogde rente -en monetaire transmissie vond niet plaats waardoor de gewenste gedragsverandering bij economische subjecten niet plaatsvond en de effectiviteit van de OMO’s  goeddeels werd ondergraven”. “De OMO operatie is minder goed voorbereid door betrokken partijen en de communicatie met de stakeholders en de samenleving was niet optimaal.

Het is ook belangrijk dat nu reeds wordt nagedacht hoe in de toekomst dit programma successievelijk moet worden hervormd, ook met het oog op eventuele monetaire implicaties. Daarbij moet ook de inzet van additionele monetaire instrumenten zoals de kasreserveregeling in beschouwing worden genomen. Ook moeten in het verleden opgedane gunstige ervaringen met monetaire saneringsprogramma’s in Suriname worden meegenomen. Daar zijn ook voor het IMF goede lessen uit te leren”, zegt de VES tot slot.