De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) benadrukt in haar 6e bulletin, dat er een noodzaak is voor het verhogen van de overheidsinkomsten. “Hoewel de overheid haar BTW-doelstelling al voor 80 procent heeft behaald, loopt zij nog steeds aanzienlijke inkomsten mis uit de BTW, overige belastingen en invoerrechten. Het versterken van het belastinginstituut is van grote noodzaak om dit euvel structureel op te lossen. Het verhogen van de overheidsinkomsten kan door effectievere belastinginning en verhoging van de bedrijvigheid in het land”, aldus de SEOB.

De SEOB vraagt aandacht voor de nieuwe aanbestedingswet en de Aanbestedings-autoriteit. Zij pleit tevens voor participatie van de private sector in de Raad van Toezicht van deze autoriteit en adviseert dat er een her-evaluatie komt van de taken van de Aanbestedingsautoriteit. De SEOB onderstreept verder het introduceren van checks and balances voor een meer solide aanbestedingsraamwerk. Verder beveelt de SEOB ook een ordelijke transitie aan van het huidige systeem naar het nieuwe systeem, dit met het oog op het minimaliseren van corruptie.

De SEOB stelt voor subsidies en incentives te verstrekken via het fiscaal en bancair systeem ter bevordering van een effectievere werking van het fiscaal systeem en voor de transparantie.

Gezien subsidies op gas, water en elektra verder worden afgebouwd, zal de inflatie hoog blijven in de komende maanden, ondanks een stabiele wisselkoers. Indien de maandinflatie voor de resterende maanden van het jaar de huidige trend aanhoudt, schat de SEOB dat de jaareinde-inflatie tussen de 34 procent en 39 procent ligt. De neerwaartse bijstelling van de inflatieschatting is het gevolg van het aanhouden van BTW op nutstarieven, alsook de daling in lokale pompprijzen.

De monetaire maatregelen die de Centrale Bank van

Suriname (CBvS) heeft geïmplementeerd, resulteren in een verkrapping van de marginale opbrengst (M0). Dit is positief, doch het is verwachtbaar dat hierdoor de rentes hoog zullen blijven vanwege de verkrapping van de SRD-geldmarkt. Vanwege de monetaire maatregelen wordt de SRD-kredietverlening beperkt, wat nadelig uitvalt voor het MKB en een negatieve impact heeft op het bbp. De SEOB vraagt daarom aandacht voor het activeren en promoten van productie- en garantiefondsen die de lokale productie en het MKB moeten laten groeien. “Voorts zal er door de overheid, het bedrijfsleven en de banken gesprekken opgestart dienen te worden, hoe de private sector – voornamelijk productie – in de toekomst beter ondersteund zal worden. Er dient ook beleid gevoerd te worden om Suriname te laten stijgen op de Ease of Doing Business lijst.”

Economische krimp

De neerwaartse economische bedrijvigheid is volgens de SEOB een zorgpunt. De CBvS schat een economische krimp van 0,9 procent in april 2023. De SEOB is bezorgd dat de bbp-groeiprognose van 2,1 procent niet behaald wordt indien deze trend zich voortzet. De SEOB raadt aan het traject te continueren, waarbij het bedrijfsleven met sectorontwikkelingsplannen komt. Deze kunnen uitgevoerd worden vanaf de groeifase van het herstelprogramma. Public-private partnerships dienen gestimuleerd te worden. Kredietfondsen zoals Surge en PKF, kunnen effectiever ingezet worden ter ondersteuning van bedrijfsactiviteiten en vanwege de kredietbeperkingen die zijn opgelegd aan de banken. Suriname dient nu reeds na te denken over de groeifase van het herstelprogramma. De VSB/ASFA overheidscommissie voor sectorontwikkeling zal anticiperend op de groeifase, lange termijn sectorale ontwikkelingsplannen moeten ontwikkelen met flankerend overheidsbeleid.

CFATF

De SEOB is content dat de herschikking van alle schulden binnenkort afgerond is. Dit zal de kredietwaardigheidsrating van Suriname verbeteren.  Voort is de SEOB ook content dat het blacklisting risico van Suriname geweken is, doordat in de afgelopen CFATF-meeting er vier recommendations geëlimineerd zijn, doch zij pleit voor een serieuzere aanpak door de overheid en de private sector van de AML/CFT actions voortvloeiende uit de aanbevelingen. De SEOB pleit er ook voor functionarissen uit de private en bankensector op te nemen in de Nationale Anti-Money Laundering Commissie en/of de AMLPIU. Dit vanwege de impact die non-compliance heeft op de banken en de private sector. Door de NRA-risico’s waaronder corruptie, fraude, money laundering, tax evation te reduceren, zal er onder andere meer ruimte komen om financiën te alloceren om armoede te bestrijden.