In Suriname zijn we heel snel geneigd om op het negatieve sentiment te focussen. Wij genieten over het algemeen ervan wanneer iemand door het slijk wordt gehaald en we zetten daarbij in het proces ook nog wat extra zout en peper bij als we het verhaal door vertellen. Wij lijden aan een kortetermijngeheugen als het gaat om verschillende taferelen die zich hebben afgespeeld in ons land en zijn vaker selectief doof of blind. Keerpunt lijdt daarbij niet aan een kortetermijngeheugen en wij kunnen ons heel goed voor de geest halen wanneer zaken wederom worden besproken. Het geheugenverlies van de doorsnee Surinamer lijkt vaak genoeg op een ziekte die overal rondgaat, het is natuurlijk jammer en wij betreuren het vaker wanneer feiten en leugens door elkaar worden gehaald. Maar om zaken toch weer even op een rij te zetten, kunnen wij altijd onze kritische bril opdoen. Om maar een zeer recent voorbeeld aan te halen, gaf financiënminister Stanley Raghoebarsing zijn mening over het onderzoek dat vorig jaar was ingesteld in de kwestie van de vermeende onrechtmatige betalingen aan externen bij de Surinaamse Luchtvaart Maatschappij (SLM), waarbij advocaat Prenobe Bissessur, de voormalige CEO van de SLM, Paul de Haan en voormalig president-commissaris Xaviera Jessurun, werden genoemd. De minister haalde daarbij aan dat zij nu – een jaar later – het recht hebben om te weten of het onderzoek van het Openbaar Ministerie (OM) is afgesloten. “De mensen hun reputatie is beschadigd. Er was sprake van een onderzoek en op grond daarvan was ook gezegd, dat men het land niet mocht verlaten. Er is een opsporingsonderzoek gedaan naar fouten, en als er geen fouten zijn gevonden, dan verschoon je de mensen, want zij lijden schade”, aldus Raghoebarsing. Keerpunt geeft hierbij de minister volkomen gelijk, want het kan niet zo zijn dat indien er niets aan de hand is, de mensen in onzekerheid blijven leven. De mensen die zich niet kunnen inleven in een dergelijke situatie, moeten zich alleen maar verplaatsen in de schoenen van dit trio en zich afvragen, hoe zij zich zouden voelen als hun naam onnodig door het slijk is gehaald. Er was toch een onderzoek ingesteld, het OM zou de zaak onderzoeken, dan verwachten wij dat er gecommuniceerd wordt over wat de bevindingen zijn, of die nu positief of negatief zijn. Keerpunt denkt in deze situatie, dat indien er daadwerkelijk iets was gevonden in deze case, dat de regering wel in DNA was komen zwaaien met de bevindingen uit een rapport. Immers is publiekelijk door betrokkenen verklaard in opdracht van de president van de Republiek Suriname te hebben gehandeld. Een figuur dat zich feestelijk en pontificaal als de gevleugelde redder van de nationale carrier verpersoonlijkt en geprofileerd heeft bij de perspresentatie van het leasetoestel. Helaas leven we echt een jaar verder zonder überhaupt een woord erover te horen of te lezen, terwijl het OM beschikt over een heuse daartoe opgeleide persofficier en met de definitieve benoeming van de procureur-generaal bewezen heeft echt wel de schijnwerpers weten te vinden, als het op de eigen agenda aankomt. Het enige dat wij hebben kunnen lezen over dit onderzoek was in het rapport van de registeraccountant Ron Wijnstekers, die sinds zijn pensionering bij KPMG in 2015, adviseur is van president Chandrikapersad Santokhi. Hij heeft naar aanleiding van deze kwestie bij de SLM, in september 2022 samen met Mahinder Sewgobind, een rapport uitgebracht en in dit rapport werd onder andere het honorarium dat het kantoor Bissessur Legal ontving voor de diensten die het leverde aan het staatsbedrijf, aangehaald. Op grond van het onderzoek naar de tijdverantwoording van Bissessur Legal, wordt in het rapport het volgende gesteld over het in rekening gebrachte tarief: “Het kantoor Bissessur heeft volgens de urenspecificatie 1.011,8 uren besteed aan het project. Het kantoor heeft een bedrag van euro 122.500 (excl. BTW) gedeclareerd bij cliënt SLM. Dat komt neer op een honorarium van euro 121 per uur dat kantoor Bissessur effectief voor deze opdracht heeft gehanteerd.” Volgens het rapport, werkte advocaat Bissessur samen met twee andere advocaten aan de opdracht. Ook werden andere buitenlandse advocatenkantoren ingezet, waaronder een gerenommeerd Amerikaans advocatenkantoor op voorstel van de clusterministers, die betrokken zijn geweest bij de herstructurering van diverse luchtvaartmaatschappijen.

De politiek benoemde functionarissen aan zowel kabinets-, ministerie- als bedrijfszijde echter, hebben de stoelendans in de Business Class Comfort overleefd en geen dag minder IPB hoeven laten schieten voor hun moeite.

Wijnstekers en Sewgobind hebben in hun onderzoekstraject de vraag gesteld of er sprake is van wilsgebreken als dwaling en bedrog. “In de media wordt wel beweerd dat hij zich onterecht heeft geafficheerd als advocaat. Na zijn beëdiging op 25 februari 2022, werkt Bissessur als zelfstandig ondernemer-advocaat. Hij kan hierbij zelfstandig optreden als advocaat en is ook volwaardig advocaat. De Nederlandse advocatenwet maakt geen onderscheid tussen advocaten en advocaat-stagiaires, in tegenstelling tot de Surinaamse advocatenwet, hierdoor zou mogelijk de verwarring kunnen zijn ontstaan”, stellen de onderzoekers. De onderzoekers zijn ook “gedoken in de achtergrond, ervaring en zijn geschiktheid voor deze opdracht”, hoewel “partijen zijn inzet en degelijkheid prijzen”. De onderzoekers geven aan dat Bissessur voor zijn beëdiging, ruim 6,5 jaar ervaring heeft opgedaan in de grensoverschrijdende juridische praktijk bij toonaangevende internationale kantoren, waar hij zich onder meer bezig heeft gehouden met ‘corporate restructuring’: het reorganiseren van (noodlijdende) bedrijven. Bovendien staat het persoonlijk vertrouwen van de president gedurende de periode buiten iedere discussie: die benoemde hem tot meer commissies dan een mensenlijf vingers kan tellen, vaak bewust in de trekkersrol.

CRISISTEAM

Het onderzoeksrapport bespreekt ook het crisisteam. Het crisisteam bestond uit ex-CEO Paul de Haan en ex-president-commissaris Xaviera Jessurun. Het crisisteam had van de regering het mandaat gekregen om de SLM te reorganiseren met het doel om er een winstgevend bedrijf van te maken. Het crisisteam had naar wij vernemen, verregaande bevoegdheden en was ook bevoegd om externen in te zetten. Toen het verhaal ter sprake kwam in de media, werd toen ook duidelijk dat een cluster van ministers werd belast met het toezicht op het crisisteam. Periodiek, in de praktijk wekelijks, werd aan hen de voortgang gerapporteerd en werden met hen de knelpunten besproken. Verschillende advieskantoren, waaronder het kantoor Bissessur samen met andere advocatenkantoren, waren door SLM ingehuurd om het herstructureringstraject te begeleiden en het crisisteam van advies te dienen. De vraag die wij allang willen stellen, is waarom deze ministers niet een keer duidelijk hebben gesteld, wat er toen was afgesproken. Dat zou meer duidelijkheid hebben gebracht in de zaak. Het onderzoek van Wijnstekers en Sewgobind stelde vast dat “op basis van de stukken, in samenhang beschouwend, was het CMT (crisisteam) bevoegd externen in te huren, later in missive 99 (van de regering) is dat nogmaals bevestigd”.  De regering heeft op haar beurt, nooit meer een woord gerept over deze zaak en daarom is het nu wel hoog tijd dat er een reactie komt, want zoals Raghoebarsing zo netjes heeft gezegd, “is het wel tijd”. De schade is reeds aangericht aan de mensen hun reputatie, het is nu tijd om alle zaken op een rij te zetten en niet weer te doen als struisvogels. We spelen al genoeg struisvogelpolitiek en deze zaak betreft een tipje van de sluier, want er spelen zoveel andere zaken die tot op de dag van vandaag geen duidelijkheid geven of die wel goed onderzocht zijn.

In het kader van dit onderwerp, wil Keerpunt dan ook nog duidelijk stellen dat wie de bal kaatst, die dan ook terug moet verwachten, want volgens een of ander figuur die in Nederland woont, zou minister Stanley Raghoebarsing op staande voet ontslagen moeten worden, nadat hij de rechterlijke macht heeft willen beïnvloeden met zijn fluwelen uitspraken, in een artikel bij een collega krant, over de rol van de knopendraaiers bij de SLM. Keerpunt wil deze man even erop wijzen, dat de publicatie van zijn ‘commentaar’ niet is gepubliceerd in een ‘collega krant’, maar op een ‘nieuwswebsite’. DE WEST is een      dagblad dat al ruim 115 jaar betrouwbaar nieuws publiceert naar internationale journalistieke standaarden. In ieder geval om antwoord te geven op de vraag van de meneer, nee het is naar onze mening niet prematuur van een minister van Financiën om dergelijke uitspraken te doen over zuivering van namen enzovoorts, en zo vooruit te lopen op zaken die niet tot zijn professionele portfolio behoren. Wij zeggen dit, omdat de minister groot gelijk heeft, want na een jaar wachten is het toch wel terecht dat er iets wordt gezegd over dit onderzoek. Deze mensen hebben toch ook (grond)rechten? Of hebben andere mensen meer rechten en anderen weer niet? Het artikel gaat om het feit dat deze mensen op allerlei manieren zijn beklad, dan is het meer dan netjes om nog iets erover te zeggen en niet te doen alsof het onderzoek zoals vele andere, in een doofpot is verdwenen. De meneer stelde vervolgens de vraag of de minister opkomt voor een familielid en of zijn uitspraken rechtvaardig zijn. Wij vinden deze analyse zeer onterecht, aangezien de minister zijn opmerkingen in vragende vorm heeft gesteld en niet zijn eigen conclusies heeft getrokken. Daarbij stellen wij het zeer op prijs dat Raghoebarsing heeft gedurfd zich hierover uit te spreken, want de clusterministers die verantwoordelijkheid droegen voor het crisisteam, zijn tot op heden heel stil geweest.