De Centrale Bank van Suriname (CBvS, de Bank) heeft in juni 2022 het Jaarverslag 2019 gepubliceerd, waarin de algemene, financiële en economische ontwikkelingen, alsook het door de Bank gevoerde beleid in het verslagjaar, uiteen zijn gezet. Het streven van de Bank was om de jaarverslagen over 2020 en 2021 ook nog voor eind 2022 uit te geven, waardoor de Bank haar achterstand volledig zou hebben ingelopen.  Het is inmiddels augustus 2023, ruim een jaar nadat het jaarverslag over 2019 werd gepubliceerd, maar tot op heden hebben wij geen jaarverslagen over 2020 en 2021 gezien. Onlangs stond in het bulletin van de Suriname Economic Oversight Board (SEOB), dat de publicatie van recente jaarverslagen van de CBvS nu is gesteld op december 2023. In het bulletin van de SEOB wordt benadrukt dat het behalen van deze target noodzakelijk is voor het wederherstel en winnen van vertrouwen in de CBvS. De SEOB  vraagt daarbij aandacht voor maatregelen voor versterking van de solvabiliteit van de CBvS, governance conform de nieuwe Bankwet alsook alignment deviezenwet en CBvS. Het heeft dus anderhalf jaar geduurd voordat de verslagen over 2020, 2021 en 2022, kunnen worden opgeleverd. Wij vinden het een zeer zenuwslopend proces en veronderstellen dat de jaarverslagen over 2020, 2021 en 2022 dan wel echt rond zijn en hopelijk laat het verslag over 2023 niet weer een heel jaar op zich wachten. De Bankwet (artikel 34) verplicht immers de Centrale Bank tot publicatie binnen zes maanden na afsluiting van het boekjaar. De Centrale Bank is bovendien als toezichthouder in een functie afhankelijk van gezag en vertrouwen, beide aspecten steunen sterk op het gegeven voorbeeld.

Het is niet ongebruikelijk dat publicatie van jaarverslagen wordt uitgesteld wanneer er informatie in staat die niet iedereen goed uitkomt. De voortvluchtige ex-minister van Financiën, Gillmore Hoefdraad, verbood de publicatie van de jaarverslagen na 2014 van de Centrale Bank, omdat daaruit zou blijken dat er sprake was van monetaire financiering en omvangrijke verliezen. Governor Roemer zorgde er wel voor dat de verslagen over 2015 tot en met 2018 in oktober 2020 werden gepubliceerd. Het verslag over 2019 liet even op zich wachten, evenals het verslag over dat boekjaar van De Surinaamsche Bank (DSB), omdat de CBvS in 2019, in strijd met de Bankwet, onroerend goed kocht van de staat en van DSB. Toen alles afgehandeld was, werd het verslag over 2019 in juni 2022 publiekelijk gepubliceerd, toen inmiddels duidelijk werd dat de transacties tussen DSB en de staat nietig waren en teruggedraaid werden. Wij vragen ons af waarom het zo lang duurt en waarom de overige jaarverslagen van de CBvS tot nu toe niet zijn gepubliceerd. Bij de voorgaande jaarverslagen van de moederbank, heeft de accountant van BDO Assurance N.V. zich van oordeel onthouden. Wij zijn van mening dat het essentieel is voor een goed functionerende economie dat de overheid, overheidsbedrijven en private ondernemingen tijdig goede jaarverslagen publiceren. Tot nu toe zijn er te veel overheidsbedrijven in gebreke gebleven om hun jaarverslagen te publiceren. De Wet op de Jaarrekeningen (artikel 5) verplicht deze bedrijven om dit binnen zes maanden na het einde van het boekjaar te doen. Bepaalde parastatalen lopen gewoon een aantal jaren achter met het publiceren van hun jaarcijfers. De overtreding van deze termijn is een economisch delict (artikel 23) en de directie van elk van deze bedrijven is strafbaar. Wij vragen ons af hoe de financiële afdelingen binnen deze organisaties functioneren. Hoe weet zo een organisatie als zij goed opereert of niet gewoon al failliet is? Keerpunt vraagt zich oprecht af, hoe bijvoorbeeld de stichting Staatsziekenfonds (SZF), het Algemeen Pensioenfonds (APF), de Surinaamse Postspaarbank (SPSB) en de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM), nog operationeel kunnen zijn na zoveel wanbeleid. Wij stellen deze vraag al vanaf de vorige regering en tot op heden kan niemand van de huidige regering ons antwoord hierop geven. Het enige wat wij steeds horen is, dat er een commissie/stuurgroep in het leven is geroepen om de zaak in “de juiste banen” te leiden. Dit versje was leuk en geloofwaardig in 2021, maar nu anno 2023, geloven wij er niets meer van. Wij zijn van mening dat deze houding van de overheid duidelijk laat zien dat zij maling heeft aan belanghebbenden en dat zij onze belastinggelden inzet hoe zij denkt dat het moet. Totaal geen verantwoording, geen transparantie en totaal geen openbaarheid van bestuur. Het is een voldongen feit dat de meeste overheidsbedrijven en private ondernemingen tot op heden geen jaarverslagen publiceren. Wanneer deze wel worden gepubliceerd, is het dikwijls te laat of voldoen deze niet aan verslagleggingsvereisten. Mede daardoor wordt Suriname niet serieus genomen door buitenlandse ondernemers en investeerders. Die doen liever zaken met andere landen die hun zaken wel op orde hebben. Daarnaast is de inhaalslag in rapportage een vereiste van zowel het IMF als van CFATF. De regering en de autoriteiten hebben niet geaarzeld om harde maatregelen door te voeren die huishoudens genadeloos geraakt hebben. Dezelfde moed en durf is niet intern voor het eigen functioneren en meten van het functioneren aangehouden. Foei!