Radjendrekoemar Debie (VHP), voorzitter van de commissie van rapporteurs, zei gisteren bij de behandeling van de Wet Productschappen dat DOOR MIDDEL VAN productschappen bedrijven door overleg en bundeling van kennis en expertise binnen hun productiekolom tot betere resultaten kunnen komen en hierdoor tot een sterkere sector. Een productschap is een belangenorganisatie van ondernemingen die bij de totstandkoming van een bepaald product zijn betrokken en in opeenvolgende stadia bewerken namelijk de verticale organisatie. ”Binnen het productschap kan gezamenlijk gewerkt worden aan betere kwaliteit en hogere volumes. Productschappen zijn openbare lichamen die ingesteld worden voor ondernemingen die in het bedrijfsleven verschillende functies vervullen Ten aanzien van bepaalde producten of groepen van producten. Zij omvatten fasen die een product of grondstof op weg naar de consument doorloopt”, stelde Debie. Zo zouden boeren, molenaars, rijsthandelaren, pluimveeteelers zich kunnen verenigen. Productschappen zullen zorgdragen voor de bevordering van de productie van een product en verdere verwerking tot traditionele en niet traditionele eindproducten. Evenals bij de waterschappen is bij productschappen gekozen voor een raamwet waardoor bij staatsbesluit productschappen kunnen worden ingesteld naar gelang de behoefte zich manifesteert. Stephen Tsang (NDP) deelde mee dat productschappen kunnen werken, maar dat er een reden is dat in Nederland de productschappen zijn opgeheven. “Morgen is het toevallig precies 10 jaar geleden dat er een motie is gepubliceerd in de 2e kamer om productschappen af te schaffen. 10 jaar na dato behandelen we een wet om het hier in te voeren. Ik denk dat het goed is als we in ieder geval rekening houden met de ervaringen in Nederland en wat ertoe heeft geleid dat ze beide hebben afgeschaft”, sprak Tsang. De productschappen zijn in Nederland om vier EN afgeschaft namelijk de verplichte aansluiting en verplichte heffingen, waarbij elk bedrijf dat binnen de werkingssfeer van een product- of bedrijfschap valt, verplicht is aangesloten. Het verplicht aansluiten bij een product- of bedrijfschap is gedwongen winkelnering en past niet bij de vrije handelsgedachte van ondernemers en is daarmee ongewenst. De tweede reden is de democratische legitimiteit, omdat overeenkomstig de productschappen voor benoeming van bestuursleden alleen organisaties in aanmerking komen die representatief zijn. Dat betekent dat volledig vrije en directe verkiezingen niet mogelijk zijn. Een derde reden is gebrek aan transparantie. Veel Nederlandse ondernemers gaven aan dat zij onvoldoende op de hoogte waren van de activiteiten en de inzet van financiële middelen door de product- en bedrijfschappen. Hoewel er de laatste jaren verbeteringen zijn doorgevoerd, zoals bijvoorbeeld het opnemen van de vergoedingen van de bestuurders, blijft de transparantie een probleem.
Het is in veel gevallen onduidelijk wat de schappen precies doen, wat er toe geleid heeft dat het draagvlak van de schappen is afgenomen. De vierde reden is de extra bestuurslaag. Een productschap vormde in Nederland een extra bestuurslaag en zorgde ervoor dat ondernemers, naast de regelgeving vanuit Europa, de rijksoverheid, provincies en gemeenten, ook te maken kregen met extra regelgeving en verordenende bevoegdheden vanuit de verplichte aansluiting bij product- en bedrijfschappen.
Volgens Tsang zijn er ook voordelen van productschappen genoemd. “Het goede van de Productschappen was dat de sector zelf verordeningen ten aanzien van bijvoorbeeld plant- en dierziekten kon opstellen en verplichtingen aan de sector kon opleggen. Ook konden via de productschappen heffingen aan de hele sector worden opgelegd voor onderzoek en innovatie”, haalde Tsang aan. Een ander voordeel is dat productschappen veel publieke taken zouden moeten overnemen. Overheidstaken zouden moeten worden gedelegeerd naar productschappen en het is een unieke kans voor Suriname om overtollige ambtenaren door middel van training over te hevelen naar de productschappen om zodoende het ambtenaren apparaat te verkleinen.
Chanrui Wang (VHP) zei dat een productschap een vorm is van zelfregulering voor effectieve besluitvorming welke nodig is om de bestaande belemmeringen in een sector te elimineren. Productschappen behartigen de belangen van ondernemingen in opeenvolgende schakels van de bedrijfskolommen. “Bij de productschappen is bekend dat de werkgevers en de werknemers samenwerken. Ook met de overheid wordt samengewerkt. In productschappenverband kunnen doelen gezamenlijk gerealiseerd worden in plaats van dat ondernemers in hun eentje bezig zijn enkel vooruitgang te boeken. In een collectief gezamenlijkheid kan men altijd veel meer bereiken”, zei Wang.
door Priscilla Kia
