Een team van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) onder leiding van de heer Ding Ding, bezocht Paramaribo in de periode van 9-13 mei om de tweede evaluatie uit te voeren van de 36-maands Extended Fund Facility, goedgekeurd door de raad van bestuur van het IMF op 22 december 2021. Aan het einde van de besprekingen legde dhr. Ding de volgende verklaring af:
‘Het IMF-team bereikte een akkoord op stafniveau over beleidsmaatregelen voor de voltooiing van de tweede evaluatie in het kader van het hervormingsprogramma van de autoriteiten. Deze overeenkomst is onderworpen aan goedkeuring door de raad van bestuur van het IMF.
Na de voltooiing van de eerste programma-evaluatie op 23 maart 2022, blijven de Surinaamse autoriteiten goede vooruitgang boeken bij het implementeren van de ambitieuze reeks hervormingen die ten grondslag liggen aan hun strategie voor economisch herstel, ondanks de uitdagende economische omgeving en capaciteitsbeperkingen. Het kwantitatieve prestatiecriterium van eind maart 2022 voor netto internationale reserves werd met een kleine marge gemist vanwege een tekort in de netto-instroom van projectfinanciering, en de beoordeling van het primaire begrotingssaldo (kasbasis) van eind maart ten opzichte van de doelstelling wordt afgerond. Alle andere kwantitatieve doelstellingen zijn gehaald. Ook zijn de meeste structurele benchmarks geïmplementeerd, zij het met enige vertraging. De uitgaven voor geldtransferprogramma’s bleven achter bij de doelstellingen van de regering en er worden corrigerende maatregelen ontworpen om het vangnet te versterken en meer arme huishoudens in Suriname te ondersteunen. De regering zet zich ook in om de voortgang bij cruciale bestuurshervormingen te versnellen.
De economie blijft zich herstellen van de diepe recessie in 2020-21. De maandelijkse economische activiteit neemt sinds medio 2021 gestaag toe. De algemene inflatie blijft hoog, maar lijkt volgens de meest recente gegevens maand-op-maand te dalen tot ongeveer 2 procent. De kerninflatie, exclusief voedsel en nutsvoorzieningen, is gestaag gedaald, wat aangeeft dat het nieuwe monetaire kader van de centrale bank het systeem begint te stabiliseren. De bruikbare internationale reserves zijn eind maart gestegen tot 566 miljoen dollar (goed voor ongeveer drie maanden invoer).
De oorlog in Oekraïne zal naar verwachting een negatief effect hebben op de vooruitzichten van Suriname op korte termijn. Stijgende internationale voedsel- en ener-gieprijzen en aanhoudende verstoringen van de wereldwijde toeleveringsketen zullen waarschijnlijk wegen op de bedrijvigheid, de externe positie verslechteren en de inflatie opdrijven. Hogere olie- en goudprijzen zullen echter helpen om wat broodnodige fiscale ruimte te creëren door de minerale inkomsten van de overheid te stimuleren.
De regering is van plan deze extra inkomsten uit delfstoffen voorzichtig te gebruiken om de steun aan de meest kwetsbare groepen te vergroten en de uitgaven voor herstel na de recente overstromingen in het land te verhogen. De autoriteiten zetten zich in voor hun begrotingsplan voor de middellange termijn en behalen dit jaar een primair overschot van 1,7 procent van het bbp. De regering werkt eraan om de omzetbelasting te vervangen door een brede btw, ineffectieve belastingvrijstellingen terug te schroeven, de belasting op de minerale sector te verhogen en de efficiëntie van het openbare personeelsbestand te verbeteren. Het gemiddelde elektriciteitstarief zal gestaag stijgen in de richting van kostendekkingsniveaus, maar er zijn subsidies ingevoerd om ervoor te zorgen dat energie betaalbaar blijft voor de armste klanten. Kostenbesparende maatregelen en efficiëntieverbeteringen worden geïdentificeerd door middel van een uitgebreide beoordeling van de activiteiten van het staatsbedrijf voor elektriciteit. De autoriteiten onderhandelen actief met hun officiële en particuliere schuldeisers om een tijdige herstructurering van de buitenlandse schuld van Suriname te verzekeren. Dit moet de begrotingspositie van het land helpen versterken en de houdbaarheid van de schuld herstellen. De Centrale Bank van Suriname is doorgegaan met het implementeren van het nieuwe doelkader voor reservegeld, dat resultaten begint te vertonen bij het aanpakken van de inflatie. De centrale bank blijft vasthouden aan een vrij zwevende, door de markt bepaalde wisselkoers en heeft sinds de start van het EFF-programma afgezien van valuta-interventie. De centrale bank neemt ook belangrijke stappen om haar kennis over de financiële positie van de commerciële banken te verbeteren, het toezicht te versterken en moderne crisisbeheersingscapaciteiten te ontwikkelen. De autoriteiten blijven zich inzetten voor het versterken van het bestuur van de centrale bank en het aanpakken van tekortkomingen in het anticorruptie- en AML/CFT-kader. Ze zijn van plan hun inspanningen te versnellen bij het doorvoeren van bestuurshervormingen op het gebied van AML/CFT, corruptiebestrijding en overheidsopdrachten.
De autoriteiten zijn moedig geweest in hun hervormingsinspanningen, maar desondanks wordt het land geconfronteerd met een reeks neerwaartse risico’s. De wereldwijde schok van de grondstoffenprijzen zou meer ontwrichtende effecten kunnen hebben, vooral als tegenwind voor de inspanningen van de autoriteiten om de inflatie terug te dringen. Vertragingen bij belangrijke fiscale hervormingen, onder meer bij de goedkeuring van belangrijke wetgeving door het parlement, of bij het bereiken van overeenkomsten over schuldherstructurering, kunnen de inspanningen van de regering om de schuldhoudbaarheid te herstellen doen ontsporen. Stijgende niet-renderende leningen of het ontstaan van risico’s in het financiële systeem kunnen leiden tot kapitaaluitstroom of instabiliteit in het financiële systeem.’ De heer Ding Ding zegt dat het positief is dat er goede vooruitzichten zijn voor de ontwikkeling van nieuwe olievelden. Deze zullen volgens hem de groei stimuleren, de export- en fiscale inkomsten kunnen vergroten en zowel de betalingsbalans als de schulddynamiek versterken. Tot slot zei hij dat de IMF-missie de autoriteiten wil bedanken ‘’voor een collaboratieve en vruchtbare dialoog’’. Met de minister van Financiën en Planning, de governor van de Centrale Bank, de minister van Justitie, de minister van Sociale Zaken en Volkshuisvesting, andere topambtenaren en ontwikkelingspartners vond, aldus de heer Ding Ding, een breed scala aan bijeenkomsten plaats. De missie is in het bijzonder vertegenwoordigers van de particuliere sector en het maatschappelijk middenveld dankbaar voor hun inzichten en betrokkenheid.