De schade die is aangericht door de internationale sancties op de roebel, zorgt voor verschillende niveaus van alarm op de valutamarkten in Kazachstan, Kirgizië en Tadzjikistan, waarvan de economieën sterk verbonden zijn met die van Rusland. Oezbekistan lijkt stand te houden.
De neergang van de roebel komt net op het moment dat de landen, waaronder enkele van de meest loyale strategische partners van Rusland, moeite hadden om weer op het goede spoor te komen na het tumult veroorzaakt door de covid-pandemie.
In Kazachstan smeekten functionarissen burgers om niet in paniek te raken, waardoor mogelijk het tegenovergestelde resultaat zou worden bereikt.
“We moeten de ontwikkelingen in de gaten houden. Op dit moment kan de wisselkoers volatiel zijn’’, zei de plaatsvervangende minister van nationale economie, Timur Zhaksylykov, op 28 februari tijdens een parlementaire zitting, volgens de nieuwswebsite Vlast. “Het is beter om geen overhaaste foutieve manoeuvres over te nemen.” Eerder op de dag maakte de nationale bank echter bekend de valutahandel op de lokale effectenbeurs uit voorzorg enkele uren uit te stellen.
“Deze maatregelen zijn tijdelijk en weerspiegelen de hoge mate van onzekerheid en de noodzaak om de druk van externe geopolitieke factoren op de valutamarkt te minimaliseren”, aldus de toezichthouder in een persbericht. Volgens het bericht kan het uitstel worden doorgeschoven in het geval van aanhoudende onzekerheid. Retailbanken hebben eenzijdig gehandeld om een run door klanten te voorkomen. Een daarvan, Jusan Bank, hield klanten tegen om geld op te nemen van hun vreemde valuta rekeningen. Een andere, de lokale dochteronderneming van de grootste bank van Rusland, Sberbank, had eveneens klanten ervan weerhouden om geld op te nemen, hoewel de bank anders zei in zijn communicatie met klanten.
Op 28 februari had de nationale bank de koers van de dollar op 467 dollar gesteld, tegen ongeveer 430 in het midden van vorige week. In de praktijk was het bijna onmogelijk om vreemde valuta te kopen bij de meeste wisselkantoren in Almaty en Nur-Sultan, de twee belangrijkste steden van het land. Aan het eind van de dag wisselden sommigen in Almaty echter een dollar in voor 500 tenge.
In Oezbekistan was er een soortgelijk gebrek aan mogelijkheden om geld te wisselen. Een vertegenwoordiger van een van de grootste banken van het land, Turon Bank, vertelde aan Eurasianet, dat de handel als tijdelijke maatregel was stopgezet, maar dat deze op 1 maart zou worden hervat.
Een andere Oezbeekse bank, Ipak Yuli, kondigde aan dat het om niet-vermelde “technische redenen” tijdelijk de verzending van geld via het Russische overboekingsbedrijf Unistream stopzette. Over-boekingen via Sberbank zijn ook tijdelijk opgeschort, zei Ipak Yuli. Een andere grote binnenlandse bank, Hamkorbank, deed vorige week dezelfde aankondiging over betalingen via de online applicatie Sberbank. Oezbekistan zal een beroep doen op zijn substantiële reserves om het een sterke bescherming te bieden tegen wilde schommelingen. Op 1 januari bezat de centrale bank 361 ton goud met een geschatte waarde van 21 miljard dollar. De bank hield ook USD 13 miljard aan deviezenreserves aan.
In Kirgizië daalt en stijgt de prijs synchroon met de roebel. De impact van de opwaartse druk van de dollar in Rusland was direct merkbaar aan de koersen die wisselkantoren in Bisjkek boden.
“De meeste commerciële banken in de Kirgizische Republiek zijn verbonden met het SWIFT-systeem, hetzij via de nationale bank of rechtstreeks, dus er is geen risico dat individuele banken worden getroffen, omdat Rusland wordt losgekoppeld van SWIFT”, zei de toezichthouder in Bishkek in een verklaring.