Dringende noodzaak verbetering managementsystemen
Tienduizenden tonnen extra medische benodigdheden als gevolg van de reactie op de COVID-19-pandemie hebben een enorme druk gelegd op de afvalbeheersystemen in de gezondheidszorg over de hele wereld, waardoor de gezondheid van mens en milieu wordt bedreigd en de noodzaak wordt blootgelegd om de verwijderingspraktijken te verbeteren, volgens een nieuw WHO-rapport.
De WHO Global-analyse van afval in de gezondheidszorg in de context van COVID-19: status, effecten en aanbevelingen, baseert haar schattingen op de ongeveer 87.000 ton persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) die tussen maart 2020 en november 2021 zijn aangeschaft en zijn verzonden via een gezamenlijke Verenigde Naties noodinitiatief om de dringende COVID-19-reactie van landen te ondersteunen. De verwachting is dat het grootste deel van deze apparatuur als afval is beland. Sinds het begin van de pandemie zijn er meer dan 140 miljoen testkits, met een potentieel om 2.600 ton niet-infectieus afval (voornamelijk plastic) en 731.000 liter chemisch afval (gelijk aan een derde van een olympisch zwembad) te genereren, verscheept, terwijl er wereldwijd meer dan 8 miljard vaccindoses zijn toegediend, wat 143 ton extra afval heeft opgeleverd in de vorm van spuiten, naalden en kluisjes.
Toch ontbreekt het vaak aan veilige afvalbeheerdiensten voor afval in de gezondheidszorg, vooral in de minst ontwikkelde landen.
“Het is absoluut essentieel om gezondheidswerkers de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen te geven”, zegt Dr. Michael Ryan, uitvoerend directeur van het WHO Health Emergencies Program. “Maar het is ook essentieel om ervoor te zorgen dat het veilig kan worden gebruikt zonder de omgeving te beïnvloeden.”
Dit betekent dat er effectieve managementsystemen moeten zijn, inclusief begeleiding voor gezondheidswerkers over wat ze moeten doen met persoonlijke beschermingsmiddelen en andere wegwerpartikelen nadat ze zijn gebruikt. Tegenwoordig is ongeveer een derde van de zorginstellingen (waarvan 60% in de minst ontwikkelde landen) niet uitgerust om de bestaande afvalladingen te verwerken, laat staan het extra medisch afval dat wordt gegenereerd door COVID-19. Dit stelt gezondheidswerkers mogelijk bloot aan verwondingen, brandwonden en pathogene micro-organismen, terwijl het ook gevolgen heeft voor gemeenschappen die in de buurt van (slecht beheerde) stortplaatsen wonen.
Het rapport bevat een reeks aanbevelingen voor het integreren van betere, veiligere en ecologisch duurzamere afvalpraktijken in de huidige COVID-19-respons en toekomstige inspanningen om voorbereid te zijn op pandemieën. Deze omvatten het gebruik van milieuvriendelijke verpakking en verzending, recyclebare of biologisch afbreekbare materialen; investeringen in niet-verbrande afvalverwerkingstechnologieën, zoals autoclaven; en investeringen in de recyclingsector om ervoor te zorgen dat materialen, zoals kunststoffen, een tweede leven kunnen krijgen. De analyse komt op een moment dat de gezondheidssector onder toenemende druk staat om zijn ecologische voetafdruk te verkleinen en de hoeveelheid afval die naar stortplaatsen wordt gestuurd tot een minimum te beperken, deels vanwege de grote bezorgdheid over de proliferatie van plastic afval en de impact ervan op water, voedselsystemen en de gezondheid van mensen en ecosystemen.
