Goudproductiedaling betekent ook inkomstenafname voor Suriname

Iamgold en Newmont, de twee belangrijkste mijnbouwbedrijven in Suriname, presenteerden onlangs hun kwartaalrapporten en in beide gevallen werd een productiedaling gemeld. Deze sector is de sleutel tot de economie van Suriname: de mijnbouwsector is goed voor 8,9% van het BBP, en de goudexport vertegenwoordigde het afgelopen decennium gemiddeld 68,8% van de export. Ondertussen voert de regering van Suriname een uitgebreid hervormingsplan uit om de macro-economische stabiliteit, het economisch herstel bevorderen en om schuldhoudbaarheid te bereiken, moet zij fundamenteel ondersteund worden door een IMF verlengde fondsfaciliteitovereenkomst. Op 29 juli erkende Kristalina Georgieva, algemeen directeur van het IMF, dat de Surinaamse autoriteiten voor de belangrijke vooruitgang boekt bij de uitvoering van hun macro-plan. Echter heeft de raad van bestuur van het IMF benadrukt, dat de garantieverklaringen van de verschillende schuldeisers van Suriname cruciaal zijn, voordat het IMF financiële steun kan verlenen aan Suriname. Daarom duurt de goedkeuring van het programma nog een paar weken.

“In 2020 boekte het land een overschot op de lopende rekening van USD 260 miljoen of 11,2% van het bbp, na presentatie tekorten van respectievelijk -12,1% en -3,4% in 2019 en 2018.

De export is herstellende van de minimumniveaus opgenomen tijdens de economische crisis tussen 2015-2016, maar voormalig president Desi Bouterse, had vertrouwen in een overgewaardeerde wisselkoers en stimuleerde ook de groei van de invoer, als onderdeel van zijn populistische economische beleid. In 2019 steeg de importen met 16,6%, terwijl de exporten nauwelijks met 2,3% groeide”, aldus het EMF-rapport dat onlangs werd gepubliceerd op 12 augustus. Verder staat er in het rapport, dat met de pandemie gerelateerde economische crisis en de komst van de bezuinigingsmaatregelen van regering Santokhi, de importen gedaald met -23,5% in 2020, terwijl de exporten toenamen met 7%, gedreven door de hausse in de goudprijs. In 2020 bereikte de export van Suriname 2.447 miljoen dollar, en de goudexport was goed voor 83,6% van deze 5g, bereikte USD 1.959 miljoen (een stijging van 13,1%), terwijl de uitvoer van overige goederen met -2,2% daalde. De goudexport als percentage van de totale export is sinds 2017 aanzienlijk gestegen. Dit feit valt samen met de opening van Merian, de grootste goudmijn van het land, eind 2016.

Het is niet wat het lijkt

Hoewel de goudproductie aanzienlijk toenam (van 0,8 miljoen ounces in 2016 tot 1,3 miljoen in 2017) met de opening van Merian, is de productie van de mijn tussen 2017 en 2019 met slechts 2% gestegen tot 524.000 oz. in 2020, de productie daalde met 12% tot 461.000 oz als gevolg van “lagere ertskwaliteit gemalen als gevolg van lagere ertskwaliteit gedolven”. In dezelfde periode (van 2017 tot 2020) daalde de productie in de Rosebel-mijn, waar het daalde met 30,5% (van 318.000 oz tot 221.000 oz). Als de schattingen voor kleine en middelgrote goudwinning toevoegen, is de berekening dat de goudproductie tussen 2017 en 2020 met 17,5% is gedaald. Ondertussen is de goudprijs gestegen aanzienlijk, van een jaarlijks gemiddelde van 1.258,8 dollar per ounce in 2017 tot 1.771 dollar per ounce in 2020. Daarom lijkt de groei van de export in de afgelopen jaren vooral te worden aangedreven, door de stijging van de prijs van goud en niet door een toename van de productie.

Recente aankondigingen

In zijn kwartaalrapport voor 2Q21 kondigde de belangrijkste partner van Rosebel, Iamgold, aan dat het goud van het bedrijf de productie bedroeg 25.000 oz in 2Q21, 47% minder dan in het voorgaande kwartaal, als gevolg van onverwachte regenbuien en de avondklok ingevoerd om de toename van Covid-19-gevallen in te dammen. Goudproductie in 1H21 bereikte 88.000 oz, een daling van 30,2% in vergelijking met 2H20. Om deze reden verlaagde het bedrijf zijn productievooruitzichten tot 140.000 tot 160.000 oz van 220.000 tot 245.000 oz. Hoewel de resultaten van Merian beter waren dan die van Rosebel, is de goudproductie ook gedaald. Newmont kondigde aan, dat de output van de mijn 216.000 oz was in 2H21 (6,5% minder dan 2H20). In tegenstelling tot Iamgold heeft Newmont zijn productierichtlijnen niet gewijzigd. Als beide bedrijven hun doelen bereiken en de mijnbouw op kleine en middelgrote schaal vergelijkbare prestaties levert, wordt geschat dat de goudproductie in 2021 met -9,0% zou dalen in de afgelopen paar maanden en blijft ongeveer 15% onder de hoogtepunten die medio 2020 werden opgetekend.  “We moeten ook opmerken dat net als bij alle andere grondstoffen, de goudprijzen bekend staan om hun volatiliteit, en een plotselinge verandering in marktomstandigheden vormt een belangrijke bron van neerwaarts risico. Niettemin, al het andere gelijk, de gemiddelde goudprijs voor 2021 zal waarschijnlijk heel dicht bij het niveau van 2020 uitkomen”, aldus de EMFI-economen.

Wat te verwachten

Goud is een grote bondgenoot voor Suriname sinds het einde van de export van aluminiumoxide vanwege zijn natuurlijke achteruitgang. De groei van de export is echter meer veroorzaakt door een stijging van de goudprijs dan door een stijging van de productie. Tijdens de aan covid-19 gerelateerde crisis was goud een van de grote winnaars vanwege zijn waarde.  Naarmate de economieën zich herstellen, heeft de goudprijs echter wat terrein verloren, wat een neerwaarts risico vormt voor Suriname’s externe rekeningen en belastinginkomsten. Onder de belastingmaatregelen van president Santokhi, is er een verhoging van de royalty’s voor kleinschalige goudwinning van 2,5% tot 7,5%, terwijl het tarief voor grotere bedrijven van 6% naar 7,5% gaat. Hoewel we denken dat de maatregel zal zijn bij het verhogen van de inkomsten in 2021, zullen de winsten waarschijnlijk lager zijn dan verwacht door de regering als de goudprijs blijft dalen.

Daarom is het cruciaal voor de regering om geld van het IMF te verkrijgen om de betalingsbalans te ondersteunen en zich voor te bereiden op een mogelijke daling van de exporteert. “Wij zijn van mening, dat het eerste zeer waarschijnlijk is, terwijl het laatste onzeker is, voorzichtig optimistisch beeld voor het land”, stelt het EMFI- rapport.

Bron:     EMFI- Country Report: All That Glitters is Not Gold