“Dat de doodstraf geschrapt moet worden uit het Wetboek van Militair Strafrecht staat buiten kijf, is evident en noodzakelijk”, zei Cheryl Dijksteel (VHP), voorzitter van de commissie van rapporteurs, gisteren tijdens de behandeling van de wijziging van het Wetboek van Militair Strafrecht. De wijziging houdt in dat de doodstraf uit het Militair Strafrecht gehaald wordt. De doodstraf is in juridische termen een gerechtelijke executie. Van doodstraf is sprake wanneer iemand van het leven wordt beroofd op grond van een vonnis dat is uitgesproken door een bevoegde rechter na een strafrechtelijk proces. Dijksteel haalde aan bij de wijziging van het Wetboek van Strafrecht in 2015, er voldoende gronden waren aangegeven waarom de doodstraf uit de wet geschrapt moest worden. “Suriname heeft zich gecommitteerd aan verschillende verdragen die de doodstraf verbieden, en doodstraf voeren in de wetgeving is per definitie schending van mensenrechten. Als democratische rechtstaat is het belangrijk dat juist mensenrechten beschermd worden”, stelde Dijksteel. Bij de wijziging van het Wetboek van Strafrecht in 2015, zijn er drie argumenten voor de afschaffing ge-noemd. Het eerste is dat de doodstraf in de praktijk niet meer werd toegepast. De laatste executie dateert uit 1927. Als tweede argument wordt een principiële reden ge-noemd, namelijk dat de overheid zich niet het recht kan toe-eigenen om deze ultieme staf ten uitvoer te brengen. Als derde argument wordt aangevoerd dat de doodstraf absoluut en onomkeerbaar is. “Zij geeft geen erkenning aan de menselijke feilbaarheid. Een eenmaal ten uitvoer gebrachte doodstraf kan niet door middel van een herziening van een vonnis worden hersteld.
Vooral in de Verenigde Staten zijn veel gevallen te noemen waarbij achteraf gebleken is, dat personen ten onrechte zijn geëxecuteerd”, haalde Dijksteel aan.
In Nederland is de doodstraf al in 1870 afgeschaft. Melvin Bouva (NDP) zei dat het een vrij goede stap is dat de doodstraf nu ook uit het Wetboek van Militair Strafrecht wordt gehaald. Bouva gaf aan dat het Wetboek van Militair Strafrecht, ruim 158 artikelen telt met 25 artikelen die gaan over de dood dan wel doodstraf. ‘’Het is een hele harde wet die inhumaan is naar de militair toe’’, stelde Bouva. “We lezen in artikel 8 dat de doodstraf zou moeten geschieden met een kogel. Het is dus heel hard. Het is geen spuitje, geen elektrische stoel zoals dat nu nog in de Verenigde Staten gebeurt, dus dan weten we dat het niet kan en niet aansluit bij wat we willen in ons land.” Bouva gaf aan, blij en trots te zijn op Suriname dat hoewel er zoveel misstanden zijn geweest met militairen, ons land na 1927 nimmer voor deze straf heeft gekozen. Bouva plaatst de wet in het licht van het synchroniseren van de Surinaamse wetgeving. In deze gaat het om de wetten in Suriname te synchroniseren met de internationale verdragen, maar ook om het Wetboek van Strafrecht te synchroniseren met het Wetboek van Militair Strafrecht. Bouva gaf aan dat hij gelooft dat discipline bij de militair een centrale functie heeft in het functioneren van militairen. Echter zei hij dat er zoals gerapporteerd wordt, er toch veel willekeur plaatsvindt en dat er met verschillende maten wordt gemeten bij het toekennen van disciplinaire straffen aan militairen. Veel militairen worden volgens hem ontslagen.
Bouva merkte op dat als doodstraf van de hoofdstraffen wordt gehaald, alleen gevangenisstraf, hechtenis en geldboete overblijven. “Bij de bijkomende straffen heb je ontslag uit militaire dienst met of zonder ontzetting van de bevoegdheid om de strijdkrachten te dienen. Deze maatregel wordt veelvuldig gebruikt en wordt er veel soms verklaarbaar of onverklaarbaar ontslag aangezegd”, stelde Bouva. Dit terwijl er ook andere bijkomende straffen zijn zoals verlaging van de rang, plaatsing in een overheidswerkinrichting en ontzetting van bepaalde rechten en bevoegdheden. Bouva deelde mee dat in het Wetboek van Strafrecht, de hoofdstraffen gevangenisstraf, hechtenis, taakstraf en geldboete worden gehanteerd.
Hij stelde voor om de taakstraf ook op te nemen binnen het Wetboek van Militair Strafrecht, niet alleen als alternatieve straf voor eventuele misstanden, maar ook in het streven naar het synchroon laten lopen van de wet met internationale bepalingen en het Wetboek van Strafrecht. Volgens Bouva is de taakstraf een goed alternatief om niet bij de eerste de beste keer te grijpen naar ontslag. Daarnaast kunnen militairen in overtreding, met een taakstraf helpen bij de wederopbouw van ons land.
door Priscilla Kia
