Suriname werd in 2018 partij bij de Minamata-conventie inzake kwikgebruik. Deze conventie heeft als doel de bescherming van de gezondheid en het milieu tegen de emissie en uitstoot van kwik. Het verdrag maakt met betrekking tot kwikontginning en kwikgebruik, een onderverdeling in vier categorieën, waaronder primary mercury mining (primaire kwikwinning), mercury added products (kwikhoudende producten), productieprocessen waarbij er kwik wordt gebruikt en kwikgebruik in de kleinschalige goudmijnsector. Ten aanzien van de productieprocessen zijn er volgens de minister Sylvano Tjong-Ahin van Ruimtelijke Ordening en Milieu (ROM), in Suriname tot op dit moment geen productieprocessen geregistreerd waarbij er gebruik wordt gemaakt van kwik. Ook zijn er geen kwikmijnen in Suriname. “Maar om kwikmijnen in de toekomst te voorkomen, zal het verbod per staatsbesluit worden vastgelegd”, stelde de minister. Hoewel het Minamata-verdrag niets vermeld over het gebruik van kwikhoudende producten en geconcludeerd kan worden dat het gebruik van kwikhoudende producten niet verboden is, had ons land de uitfaseerdatum (phase-out date) voor de import, export en productie van kwikhoudende producten gesteld op eind 2020.
Echter is deze datum niet gehaald, doordat verschillende randvoorwaarden nog niet in orde zijn, zoals het hebben van specifieke HS-codes bij de douane. Kwikhoudende producten zijn onder andere producten zoals fluorescent lampen (TL-buizen), niet-elektronische bloed- en thermometers en bepaalde kwikhoudende batterijen.
Over het kwikgebruik in de kleinschalige goudmijn sector, zei de bewindsman dat Suriname een Artisanal and Small-Scale Gold Mining (ASGM) sector heeft die, zoals het verdrag het noemt, ‘more than insignificant’ is. “Het is dus een belangrijke sector voor het land. Vandaar dat er bij de toetreding tot het verdrag een notificatie is gemaakt waarin is aangegeven, dat de kleinschalige goudmijnsector (ASGM-sector) van groot belang is voor Suriname, want er zijn ongeveer 30.000 personen die direct of indirect een inkomen verdienen binnen deze sector en ook omdat deze sector een belangrijke bijdrage levert aan de productie in Suriname”, stelde de minister. Volgens het verdrag moet er voor deze sector een nationaal actieplan worden geformuleerd. Het ASGM Nationaal Actieplan (ASGM-NAP-project) is, aldus de minister, reeds geformuleerd en in draft. Deze draft zal worden gescreend en waar nodig worden aangepast/ aangevuld en uiteindelijk worden gevalideerd door het ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu in samenwerking met het NIMOS en andere relevante stakeholders.
Het ASGM-NAP-project wordt door het NIMOS uitgevoerd. ‘’Het Ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu werkt nauw samen met het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen en het NIMOS aan de implementatie van het Minamata-verdrag en de bescherming van het milieu en de gezondheid van de mens tegen kwikemissies en uitstoot”, zei Tjong-Ahin. De minister deelde mee dat er op kort termijn een steering comité komt met deskundigen van relevante ministeries en instituten die uitvoering moeten geven aan de acties die voortvloeien uit de maatregelen die zijn opgenomen in het Minamata Initial Assessment Report 2020. Ook zal er een nieuwe, voor Suriname realistische en haalbare uitfaseerdatum worden vastgesteld voor de kwikhoudende producten. Op de agenda van het ministerie staan onder andere gesprekken met de ministeries Volksgezondheid en Economische Zaken en de Douane voor het verder afstemmen over de implementatie en het creëren van de nodige randvoorwaarden. “Een belangrijk aspect uit de maatregelen, waarop het ministerie de komende maanden de focus gaat leggen, is het creëren van awareness over voornamelijk kwikhoudende producten waaronder ook schadelijke cosmeticaproducten”, aldus de minister.
door Priscilla Kia
