Centrale Bank van Suriname leeggeroofd
De Centrale Bank van Suriname (CBvS), heeft in 2019 alles in het werk gesteld om de kasreserves van de commerciële banken in vreemde valuta naar de CBvS te laten overhevelen. Er werden allerlei valse argumenten aangevoerd en quasi-deskundigen van stal gehaald om de bankiers te overtuigen van de goede bedoelingen. Het was mij toen al duidelijk, dat deze kasreserves waarschijnlijk zouden worden misbruikt door de ex-minister van Financiën, de voortvluchtige Gillmore Hoefdraad.
Dagblad De West publiceerde 1 juni 2019, mijn artikel: Wanneer knapt de Surinaamse monetaire zeepbel?’ over dit onderwerp en op 9 februari 2020: De monetaire zeepbel is geknapt’. De bankiers zijn destijds gezwicht voor deze zwendel en hebben ingestemd met aanpassing van de kasreserveregeling, hoewel toen al duidelijk was dat de CBvS vanwege miljardenverliezen, technisch failliet was en met het geld van de Surinaamse bevolking op de been moest worden gehouden.
Nadien is gebleken dat Hoefdraad een groot deel van de kasreserves en termijndeposito’s van bedrijven bij de CBvS heeft misbruikt, in feite heeft gestolen, om onder meer basisgoederen en Amerikaanse dollars te kopen die via de supermarkt en de cambio van de bevriende ondernemer Chotelal, werden verkocht. Toen dit schandaal begin 2020 in de openbaarheid kwam, speelden de bankiers de vermoorde onschuld, maar zij hadden natuurlijk beter moeten weten.
Voorlopig heeft de overheid geen geld om de CBvS van extra kapitaal te voorzien. Het is daarom niet zeker of het geld van de Surinaamse bevolking op korte termijn wordt terugbetaald aan de banken. Ik vraag mij af of de banken in hun cijfers, rekening houden met het grote risico van oninbaarheid van deze kasreserves en hiervoor een voorziening hebben gevormd.
Tijdens de zitting van het strafproces op 9 februari jl., gaf Robert van Trikt – ex-governor van de CBvS – onomwonden toe, dat hij van deze ontwikkelingen op de hoogte was, zo blijkt uit de Surinaamse media. Hij zou er geen voorstander van zijn geweest om geld uit de kasreserves van de banken en de termijndeposito’s van bedrijven te onttrekken, maar is uiteindelijk gezwicht voor de argumenten van de ex-minister van Financiën, die voorheen ook governor was. Volgens Hoefdraad was het wel mogelijk om dit te doen, omdat het om eenzelfde pot geld zou gaan die te zijner tijd weer aangezuiverd zou worden.
Hoefdraad heeft er bij een toelichting in De Nationale Assemblee, al blijk van gegeven een zeer ruime definitie te hanteren van deviezenreserves, waar de honden geen brood van lusten. De man had kennelijk geen enkel benul van monetaire economie en centraal bankieren, maar was er slechts op uit om de Surinaamse samenleving als een citroen financieel uit te persen. Hoefdraad zou Van Trikt hebben voorgehouden, dat er altijd al zo gehandeld zou zijn. Dat is het slechtst denkbare argument, want dan is er kennelijk altijd al volstrekt onjuist en in strijd met de regels gehandeld. Dit is crimineel. Van Trikt geeft toe dat in opdracht van Hoefdraad, onder meer valuta-interventies hebben plaatsgevonden ten laste van de kasreserves en de termijndeposito’s, zonder dat de banken hierover zijn geïnformeerd. Ook Van Trikt begreep als governor dus weinig van centraal bankieren. Het heeft er alle schijn van dat er sprake was van voorbedachten rade bij Hoef-draad. De ex-minister van Financiën en de ex-governor van de CBvS, hebben samengespannen om de kasreserves van de banken – het spaargeld van het volk – over te hevelen naar de CBvS, om deze middelen later te misbruiken voor de onverzadigbare behoefte aan geld van de vorige regering. Zoals ik medio 2019 al vermoedde, is het geld verdwenen in de bodemloze put van de overheid. En de regering, de monetaire autoriteiten, de bankiers en de quasi-deskundigen, stonden erbij en keken ernaar. De CBvS is leeggeroofd.
Hans Moison
