Ons land staat momenteel op de 94e plek van de corruptie-index van Transparancy International die onlangs op 28 januari werd gepubliceerd. Op deze index staan 180 landen waarbij Suriname een score van 38 punten haalde op een schaal van 100. Door middel van een kleurenbalk is duidelijk te zien, dat Suriname dichtbij komt van de landen die vallen onder de categorie van zeer corrupt. Deze landen zijn onder andere: Servië, Sri Lanka, Tanzania, Ethiopië, Peru, Brazilië en Kazachstan.

Corruptie en een democratiecrisis

Volgens Transparancy International zou het aantal slecht presterende landen in de Amerikaanse regio geen verrassing moeten zijn, gezien de uitdagingen voor de democratische systemen en de afnemende politieke rechten in Noord-, Zuid- en Midden-Amerika door populistische en autoritaire leiders.

Van president Trump (VS) en president Bolsonaro (Brazilië) tot president Jimmy Morales (Guatemala) en president Maduro (Venezuela), de Amerikaanse regio is getuige van een toename van enkele leiders en leiderschapsstijlen die een aantal van de volgende tactieken bevorderen:

• een ondermijning van vrije en onafhankelijke media, vooral wanneer berichtgeving de berichtgeving van leiders uitdaagt
• het tot zwijgen brengen en controleren van het maatschappelijk middenveld en internationale organisaties
• een toename van het onderdrukken van stemmen en het ontnemen van het kiesrecht
• een toename van anti-immigranten, anti-LGBT, anti-inheemse en racistische taal
• een toename van publieke beloften voor simplistische en ‘sterke’ benaderingen voor het oplossen van diepgewortelde en complexe maatschappelijke problemen, waaronder corruptie
• een inmenging in of bot gebruik van nationale instellingen om het systeem van checks and balances te verzwakken en de uitvoerende macht te vergroten
• een toename van belangenconflicten en particuliere invloed

Helaas verandert deze nieuwe realiteit, die ook deel uitmaakt van een wereldwijde trend, de ‘manier van politiek bedrijven’ in de hele regio, waar leiders in autoritaire stijl democratische praktijken ondermijnen.

COVID-19  en corruptie-uitdagingen

In een regio die al wordt gekenmerkt door zwakke overheidsinstellingen, heeft COVID-19 diepe sociale en economische ongelijkheden aan het licht gebracht, met onevenredige gevolgen voor kwetsbare bevolkingsgroepen, waaronder vrouwen, meisjes, inheemse groepen, ouderen, migranten en Afro-Amerikanen.

Net als in andere regio’s over de hele wereld, hebben regeringen in Amerika buitengewone maatregelen genomen om COVID-19 te bestrijden in de vorm van verschillende noodtoestanden die de burgerrechten beperkten. Deze beperkingen beknotten de vrijheid van meningsuiting en vergadering, verzwakten de institutionele checks and balances en verminderden de ruimte voor het maatschappelijk middenveld.

Een alarmerende machtsconcentratie in de uitvoerende macht in landen als Colombia (39) en El Salvador (36) heeft bijgedragen tot een explosie van onregelmatigheden en corruptiezaken in verband met COVID-19-gerelateerde aanbestedingen. In de hele regio hebben burgers moeite om toegang te krijgen tot betrouwbare en up-to-date informatie over gezondheidsstatistieken en noodopdrachten.

Een grote uitdaging voor de regio is ervoor te zorgen dat fondsen en programma’s voor COVID-19-hulp niet verloren gaan door corruptie en de beoogde ontvangers bereiken. Als deze hulp niet wordt verleend, riskeert het sociale onvrede, wakkert het schadelijk populisme aan en creëert het nog meer armoede en ongelijkheid.

Overheden moeten ook garanderen dat de ontwikkeling, aankoop en distributie van COVID-19-behandelingen en vaccins, transparant en rechtvaardig zijn. Het is van cruciaal belang dat overheden, maatschappelijke organisaties en de pers toestaan als waakhonden te functioneren en politici en bedrijven ter verantwoording te roepen. Te vaak proberen regeringen dergelijke crises te gebruiken voor politiek voordeel ten koste van het maatschappelijk middenveld.

(Bron: https://www.transparency.org/)