De Surinaamse samenleving, in het bijzonder de consument, is niet gebaat bij de laatste acties van de banken, met name de uitfasering van cheques en het verhogen van de kosten bij het plegen van transacties. Deze acties van de banken leggen een nog grotere druk op de samenleving in deze pandemietijd van het COVID-19 virus.
In deze pandemietijd hebben consumenten een grotere behoefte tot het aanhouden van contanten, omdat het een grote mate van flexibiliteit biedt goederen te kopen en voor diensten te betalen. De consumenten die over een pinpas beschikken, kunnen die niet overal als betaalmiddel gebruiken, daarnaast komt nog bijkijken, dat je geen garantie hebt dat je met je pinpas de inkopen kunt doen, die in sommige gevallen noodzakelijk en urgent kunnen zijn.
Wanneer nu de consument bij de geldautomaat –van zijn eigen bank- gepind heeft, worden van zijn rekening kosten afgetrokken. Indien hij bij een geldautomaat van een andere bank het zogenaamde ‘gastgebruik’- pint, merkt hij dat de kosten voor het gastgebruik, zijn verhoogd. Ook is gebleken, dat ongeacht de hoogte van het te pinnen bedrag, de kosten even hoog zijn. Met andere woorden; voor het eenmalig pinnen van het maximaal bedrag, betaalt hij dezelfde kosten als wanneer hij een kleiner bedrag zou pinnen. Het is duidelijk dat het economische principe bij de consument, een belangrijke rol speelt.
De uitfasering van cheques komt als een gedwongen handeling van de banken over op de samenleving. ‘Per 1 augustus 2020 worden cheques afgeschaft.’ En wat volgt dan? De banken geven aan dat het betalingsverkeer in Suriname wordt gedomineerd door contant geld en cheques en dat deze betaalmethodes “witwassen” en cheque-fraude met zich meebrengen.
De informatie van de banken naar de samenleving toe is nihil, ondanks zulks beloofd was. De banken hebben de samenleving geen alternatieve betaalmogelijkheden geboden, dan wel voorzieningen getroffen, om zo het digitale betalingsverkeer te stimuleren. De banken hebben de consument de vrijheid ontnomen, om op hun geëigende manier of te beschikken over hun geld, of om te gaan met hun geld. De banken gedragen zich hierbij als een ‘kartel’ en verliezen het gezamenlijk belang uit het oog. Als het argument gebruikt wordt dat contanten en cheques het witwassen en frauderisico’s bevorderen, wordt elke rekeninghouder die een cheque uitschrijft gecriminaliseerd en als fraudeur en witwasser neergezet.
De banken hebben in samenspraak met de Centrale Bank van Suriname, het Suriname National Payment System (SNEPS) geïntroduceerd en de banken hebben massaal geïnvesteerd in digitale betaaloplossingen. Ik stel me zo voor, dat iedere standhouder van de Centrale Markt of welke andere agrarische markt dan ook, een apparaatje moet bezitten om digitale betalingen te accepteren.
De huidige digitale betaaloplossingen hebben nog haken en ogen en zijn in een “vreemde taal”. Daarnaast kan je er niet op rekenen, dat je antwoord krijgt op een verzonden bericht via de bankmail. We merken nu reeds, dat er een spontane actie vanuit de samenleving is gekomen om contanten aan te houden. En dat om twee redenen: namelijk de heersende situatie vanwege de COVID-19 pandemie en de uitfasering van cheques. Het is nu zelfs gebleken dat mensen niet te allen tijde (bij de banken of pinautomaten) over hun geld kunnen beschikken. We horen zelf dat de Centrale Bank van Suriname niet in staat is om compenserend op te treden en daarmee te zorgen voor een goede voorziening van geld in het land. Het begrip bij de samenleving omtrent de uitfasering van cheques en de kostenstijgingen bij transacties, dan wel bancaire diensten, is laag. Het is daarom niet raadzaam om deze zaken te introduceren, zonder de samenleving mee te krijgen in digitale betaaloplossingen. Het voordeel, het gemak en de garantie van digitale betaling moet eerst duidelijk voor de gemeenschap zichtbaar of merkbaar zijn. Aldus een bericht van de Consumentenkring Suriname.
