(NOS) In Suriname is president Desi Bouterse veroordeeld tot twintig jaar cel vanwege zijn aandeel in de Decembermoorden. Betekent zijn veroordeling dat hij daadwerkelijk de cel in gaat?

“Nee, die kans is heel erg klein”, zegt correspondent Harmen Boerboom. “Er is geen gevangenneming gelast. Dat is op zich niet zo verwonderlijk, omdat hij gedurende de hele rechtszaak ook nooit heeft vastgezeten.”

Bouterses advocaat heeft al aangekondigd in beroep te gaan tegen het vonnis. Als hij dan weer wordt veroordeeld, moet hij volgens Boerboom wel de gevangenis in.

Recht op gratie

Volgens advocaat Geert-Jan Knoops hangt van de Grondwet af of die straf ook uitgevoerd kan worden. In Artikel 109 van de Grondwet staat dat de president het recht heeft om gratie te krijgen als hij door een rechter wordt veroordeeld. Hij oefent dit recht uit na advies te hebben ingewonnen van de rechter, die het vonnis heeft uitgesproken. Dat zou dus kunnen betekenen dat Bouterse, zolang hij president is, de veroordeling door de rechter niet hoeft te ondergaan. Maar daar moet de rechter dan wel in meegaan.

Noodtoestand

Na een veroordeling in hoger beroep zijn er nog verschillende manieren waarop Bouterse onder gevangenisstraf uit kan komen. Zo zou hij zijn straf kunnen ontlopen door de noodtoestand uit te roepen in Suriname. Hij zou ook tijdelijk kunnen terugtreden als president, zodat vicepresident Ashwin Adhin hem als waarnemend staatshoofd gratie kan verlenen.

Aftreden

Bouterse is op dit moment in China voor een staatsbezoek. Volgens correspondent Harmen Boerboom keert hij dit weekend terug, maar mogelijk bezoekt hij eerst nog Cuba. Universitair docent Internationaal Recht Marieke de Hoon zegt tegen Nieuwsuur dat het haar onwaarschijnlijk lijkt dat Bouterse überhaupt terugkeert. “De hele reden dat hij nu in China is kan geen toeval zijn. Hij heeft gezorgd dat hij nu niet in het land is. Teruggaan naar Suriname lijkt mij voor hem een groot risico. Hij komt alleen terug als hem een vorm van gratie wordt verleend.”

De advocaat van de nabestaanden vindt dat de president moet aftreden, “want een veroordeelde president, dat kan niet”. Maar volgens correspondent Boerboom heeft Bouterses woordvoerder al gezegd dat van het aftreden van de president op dit moment geen enkele sprake is.