In een artikel in een plaatselijk ochtendblad, beweert Amzad Abdoel dat de schuldratio van Suriname van 87 procent best wel meevalt, in vergelijking tot andere landen in de regio. Amzad Abdoel stelt dat zelfs Japan een hogere schuldratio van meer dan 200 procent in relatie tot het bruto binnenlands product (bbp) heeft. Als sec naar de economische cijfers van Japan wordt gekeken, zou een schuldratio van 234 procent zonder onderlegd te zijn met verdere onderbouwing, inderdaad zorgwekkend genoemd kunnen worden. Wat echter bij Japan speelt, is het volgende:

*Japan heeft een schuld in de eigen munt, de Japanse Yen, die net als de USD, EUR, GBP, internationaal hoog staat aangeschreven. De regering kan zelf besluiten of het geld bijdrukt of niet om inflatie gecontroleerd te bespelen.

*De materiële bezittingen (financiële activa) van Japan, bedragen ongeveer 84 procent van het bbp.

*De Japanse Centrale Bank bezit de meeste Japanse overheidsobligaties (circa 90% van het bbp) en keert al het geld dat het van de Japanse overheid als interest op die obligaties ontvangt, weer als dividend uit aan deze zelfde Japanse overheid.

Als de materiële bezittingen van de Japanse overheid en de schulden die de Japanse overheid en bevolking aan zichzelf schuldig zijn, worden afgetrokken, bedraagt de netto staatsschuld van Japan maar 60 procent van het bbp. De Japanse staatsschuldratio zal voorlopig ook niet meer stijgen vanwege lage economische groeicijfers en lage inflatiecijfers, afgezet tegen ongeveer vergelijkbare hoge staatsobligatieopbrengsten in procenten. In principe heeft Japan een schuld aan zichzelf en zijn bevolking en niet aan het buitenland. Japanners staan overigens bekend als heel spaarzaam en dat legt geen zware druk op de overheid om haar verplichtingen in versneld tempo naar het volk toe na te komen.

De situatie in Japan kan vanwege zwaarwegende redenen, nooit met die van Suriname vergeleken worden. Suriname moet zich absoluut niet met grote industriële landen vergelijken, dat is misleidend en is geen valide en betrouwbare basis om een beslissing op regeringsniveau te nemen. Hierbij een overzicht van landen in onze regio met hun meest recente schuldratio in relatie tot het bbp in afgeronde cijfers:

– Schuldratio Trinidad and Tobago 45%

– Schuldratio Guyana 42%

– Schuldratio Haïti 33%

– Schuldratio Grenada 63% (Outlook 59%)

– Schuldratio Bolivia 33%

Jamaica noteert een schuldratio van 93,8 procent, vermeldenswaardig is echter wel dat de schuldratio met 9 procent is gedaald ten opzichte van het vorig jaar en dat die trend zich doorzet. Barbados heeft een schuldratio van 105 procent en is het rijkste land in de Caricom-regio met een inkomen van circa 19.000 USD per hoofd van de bevolking. Voor Suriname bedraagt dat circa 8.000 USD per hoofd van de bevolking.

De situatie van Suriname is in tegenstelling tot deze landen heel erg zorgelijk, omdat al deze landen een gevarieerde economie hebben en vaak ook een hoge productie- of hoog draaiende toerismesector. Een vergelijking maken met deze landen is appels met peren vergelijken. De weerspiegeling van de Surinaamse economie wordt weergegeven in de kredietwaardering van Fitch en dat is vooralsnog een B- waardering met een negatieve voorspelling. De volgende afwaardering zal een CCC-status opleveren en zal de vooruitzichten op verder economisch herstel alleen maar doen verslechteren. Met nog minder dan zeven maanden voor de verkiezingen naar mei 2020 toe, zou het elke regering verboden moeten worden om over haar eigen graf heen te regeren.

Peter M. Wolff