De monetaire reserves van ons land zijn ook de vorige maand aanmerkelijk afgenomen ( vide onze editie van donderdag ) naar een zeer verontrustend niveau. Die reserves zijn volgens officiële cijfers in januari van 330 miljoen dollar naar 309 miljoen US dollar gedaald. Dat wil zeggen dat we voor de maandelijkse noodzakelijke inkopen allang ver beneden het kritieke punt van 600 miljoen dollar zijn gedaald, helaas beseffen veel te weinig mensen wat voor ellende er ons nog te wachten staat. De deviezeninkomsten van dit land zijn veel te weinig om aan de normale vraag aan dollars en euro’s te voldoen. En al maanden moeten we met lede ogen toezien dat de deviezenvoorraad in onze Centrale Bank van Suriname alsmaar afneemt tot we thans op een reserve van 309 miljoen dollar zijn beland. Een strikt verontrustende situatie waar niet direct een antwoord op gevonden kan worden mits de deviezenverdiensten van Staat drastisch omhoog gaan. Maar die drastische toename van valuta-inkomsten is niet op korte termijn te verwachten nu we te maken hebben met een ontbering van inkomsten uit de bauxietindustrie, de aardolieprijs per barrel is gedaald tot onder de 40 US-dollar en de goudprijs ook nog niet is aangetrokken om ons voldoende vreemde en harde valuta op te leveren. Onze andere exportproducten kunnen de inkomsten uit de goud, bauxiet en aardolie echt niet evenaren. Dus is er genoeg reden om ongerust te zijn en moeten we maar zien hoe we uit deze vicieus lijkende cirkel kunnen komen. Een vaststaand feit is wel dat we nog steeds een importeconomie zijn en dat verreweg de meeste bedrijven afhankelijk zijn van de import van producten of het nou gaat om grondstoffen voor de groot- en kleinindustrie of gewoon handelswaar. En voor deze producten zijn veelal dollars en euro’s nodig, maar juist die verdienen we thans met de meeste moeite en zijn ruim onvoldoende voorhanden. Door het wanstaltige financieel-economisch en monetaire beleid van de regering Bouterse I en nu ook II, zijn de deviezenvoorraden ernstig geslonken. Om te illustreren dat we van 2010 tot 2015 op financieel gebied met amateurs te maken hebben gehad, dat wordt benadrukt door het ontbreken van een noodfonds . Een noodfonds dat als uitweg zou hebben moeten dienen voor slechtere tijden. Momenten waarop de inkomsten van Staat terug zouden vallen en dan maakt het niet uit op welke wijze deze terugval zich zou manifesteren. Nadat de goudprijs daalde en ook de aardolieprijs per barrel een duikvlucht nam, kregen we de poppen aan het dansen. De staatsuitgaven waren tot absurde hoogten gestegen en de vraag naar deviezen was constant gebleven of nam zelfs toe. Men ging er zoals in de jaren tachtig en tussen 1996 en 2000 toe over de deviezen van de Centrale Bank aan te spreken en nu zijn we door deze strategie beland op een monetaire reserve van nog maar slechts US-dollar 309 ,- miljoen. Hoe gaan we de deviezenvraag die, zoals voormeld, niet is afgenomen het hoofd bieden met dezelfde inkomsten uit de reguliere exporten. Een hele grote vraag die naar onze mening niet goed beantwoord kan worden. Een antwoord is het beginnen met valutaveilingen waarbij de handelsbanken betrokken worden. Deze aanpak is erop gericht om de wisselkoersen voor voornamelijk dollars en euro’s binnen een bepaalde marge te houden en te voorkomen dat die nog verder omhoog schiet. Of deze aanpak succes zal hebben, moet nog blijken. De Centrale Bank onder leiding van drs. Glenn Gersie en de handelsbanken, doen thans alle moeite om de zaak niet volledig uit de hand te laten lopen, want een mislukking van deze aanpak zal ongetwijfeld voor nog hogere wisselkoersen en ongeremde prijsstijgingen in de winkels zorgen. En dat is nou net niet wat de regering Bouterse wenst. Sociale onrust en straatacties, dat is wel het laatste waar dit stuntelige kabinet op zit te wachten. Bij de ondernemers heerst grote ongerustheid omdat het fenomeen valutaveilingen ons niet onbekend is. We hebben tijdens de Nieuw Front regeringen onder leiding van drs. Runaldo Venetiaan, al te maken gehad met valutaveilingen die uit de ontwikkelingshulp werden gefinancierd. De niet al te kapitaalkrachtige ondernemingen hebben daar een heel bittere smaak in de mond aan overgehouden. Tijdens deze veilingen ging het meeste geld naar bedrijven die voor een heel hoge wisselkoers konden inschrijven gezien hun financiële kracht. Andere bedrijven hadden het nakijken. Door deze wantoestand werd er dan ook gauw vanaf gezien. Door het prudente beleid van André Telting op de Centrale Bank kwam er uiteindelijk verlichting voor de meeste bedrijven en was vreemd geld weer tegen een betaalbare koers te verkrijgen. Thans moeten we het weer hebben van valutaveilingen en niemand weet eigenlijk hoe goed , hoe snel en hoe betaalbaar deviezen zullen worden voor bedrijven en personen. Hoe hoog zullen de wisselkoersen uitvallen en hoeveel geld zal er per keer beschikbaar zijn. Een andere vraag is, hoe je je prijzen voor stukgoederen zal kunnen berekenen als een koers door vraag en aanbod gaat fluctueren. De aangekondigde valutaveilingen vormen dan ook zeker geen geruststellend geheel en maken juist dat de ondernemers met veel angst de situatie tegemoet zien. Wat zeker zal gebeuren gezien de schaarste aan deviezen, is dat overmakingen naar het buitenland met grote vertragingen zullen kunnen gaan plaatsvinden. Niet weinig bedrijven lopen hierbij het risico niet tijdig hun grondstoffen binnen te hebben en zullen dan genoodzaakt zijn de productie te verminderen of gewoon de tent voor korte of langere tijd te sluiten. Dan rijst natuurlijk ook onmiddellijk de vraag wie wordt snel geholpen en wie moet wachten. Het zal ons dan ook niet verbazen dat personen met goede connecties binnen de bancaire wereld hun overmakingen sneller gerealiseerd zien dan personen en instanties die niet de benodigde relaties hebben. We willen hiermede zeker niet met een beschuldigende vinger naar een specifieke bankinstelling of persoon wijzen, maar kennen dit land en zijn mensen maar al te goed om te weten wat zou kunnen plaatsvinden. Die gehele valutaveiling is voor ons nog steeds koffiedik kijken en we kunnen dan ook niet zeggen of het een goed idee is. Wel weten wij dat er onvoldoende deviezen zijn om iedereen op tijd te kunnen accommoderen. Dus zal geen enkele instantie, ook de Centrale Bank van Suriname met, invloed hebben op de richting die de wisselkoersen opgaan. Het wordt naar onze mening gewoon weer de toepassing van het mechanisme van vraag en aanbod, bij een grote vraag en een gering aanbod zal de koers aanmerkelijk stijgen en alles weer duurder worden en op momenten dat er minder vraag dan aanbod is, zullen de koersen voor een korte periode gelijk blijven of misschien een beetje dalen. Het laatste biedt dan ook absoluut niet de garantie dat de prijzen in de winkels omlaag gebracht zullen worden. Geen hond wenst namelijk bij plotsklaps weer fors toegenomen wisselkoersen verlies te lijden op goederen die kort geleden voor een hogere wisselkoers waren ingekocht. Het wordt rekenen en nogmaals rekenen en vooral de handel en productiebedrijven zullen daar voortdurend mee bezig zijn om geen verlies te lijden. Het gaat naar onze mening om een nieuw experiment en de hoop is er daarbij op gevestigd dat het allemaal een positief resultaat zal opleveren. Ook Keerpunt hoopt dat de wisselkoersen zich zullen stabiliseren en dat vanuit dat punt er meer rust komt op de financiële markt en personen en instanties meer vertrouwen krijgen in de situatie, want dat vertrouwen is thans helemaal zoek. Ook weten de mensen die het nieuws volgen en zich zorgen maken over de economische en de financiële toestand in dit land, dat er een delegatie van het IMF hier is geweest die binnenkort met adviezen en voorwaarden zal komen alvorens eventueel hulp te verlenen aan ons land. Nu reeds zou er door het fonds een hint zijn gegeven dat we onze nationale munt verder zouden moeten devalueren. Als dat gebeurt, is het hek van de dam, want op een verdere devaluatie volgen verdere prijsstijgingen en verdere verarming van dit volk en dat gaat absoluut niet door de beugel. Venetiaan koos op een gegeven moment toch ook voor een nul-optie toen de eisen met betrekking tot impopulaire maatregelen te ver gingen en de president wist dat zulks ondraaglijk zou worden en tot erupties zou lijden, gelukkig hadden we toen een eerlijk en wijs staatsman. Die ontberen wij momenteel in elk opzicht. De komende tijd krijgen we te maken met valutaveilingen en een zwevende wisselkoers. Laten wij allen hopen dat deze veilingen ons niet nog verder van huis brengen. Wat wij zeker niet willen, zijn verder stijgende prijzen en een verdere verarming van de samenleving.