Suriname belicht in Bosatlas

Eind vorig jaar verscheen de nieuwste loot aan de boom van welbekende Bosatlassen: De Bosatlas van het Cultureel Erfgoed. Fabrieken, forten, vissersschepen, passeren de revue. Maar ook het erfgoed van de voormalige koloniën in de overzeese gebiedsdelen kreeg een – weliswaar bescheiden – plaats. Het zwaartepunt mag liggen op bebouwd erfgoed, er is ook aandacht voor immaterieel erfgoed: rituelen en tradities als bloemencorso’s, carnaval, popmuziek, voetbalclubs. `Ondanks dat atlassen, woordenboeken en encyclopedieën dreigen te verdwijnen als gevolg van internet, onttrekt de Bosatlas zich aan deze ontwikkeling. Hoe meer informatie beschikbaar komt, des te groter lijkt de behoefte aan inkadering.’ Dat zegt Peter Vroege, sinds 2002 uitgever Bosatlassen van Noordhoff Uitgevers Groningen. Hij ontwikkelde een nieuwe generatie consumentenatlassen, die hun weg vonden naar een breed publiek. Van deze nieuwe atlas werden in een paar maanden al 17.000 exemplaren verkocht. Het merendeel van de nieuwe atlas is gewijd aan Nederland, maar de Cariben komen in diverse hoofdstukken terug. Zo worden in ‘Erfgoed in het buitenland’ Europa, Afrika, Noord-Amerika, Azië, Suriname en de Nederlandse Antillen beschreven. De introductie bestaat uit een spread van de slavenhuisjes op Bonaire. Aan de orde komen de forten in Ghana van waaruit de handel in goud en slaven plaatsvond. Bij Suriname staat een kaartje van de overblijfselen van plantagehuizen langs de Commewijne met een beschrijving van het werk op de daarbij behorende plantages – ruim zeshonderd in 1800 – waar slaven suiker, koffie, katoen en cacao verbouwden. Bij de Nederlandse Antillen vinden we kaartjes van de wijken in Willemstad die voorkomen op de werelderfgoedlijst van Unesco, een foto van de synagoge in Punda en ook hier aandacht voor slavenarbeid op Curaçao, St. Eustatius en Bonaire, waar het bij de laatste om zoutwinning ging. De vier zoutpannen rood, wit, blauw en oranje, werden genoemd naar de kleuren van de Nederlandse vlag, staat beschreven. Een overzichtskaart van forten en musea, landhuizen en monumenten op de zes eilanden, sluiten deze pagina’s af. De kaartjes zijn niet volledig, maar de samenstellers pretenderen ook geen volledigheid. In het hoofdstuk ‘Handel’ zien we overgebleven pakhuizen, waar VOC en WIC goederen uit de West opsloegen en een getekende dwarsdoorsnede van een spiegelretourschip. Tevens getuigen de foto’s in ‘Herdenken’ – het Desenkadenamonument (Willemstad), Kwakoe (Paramaribo) en het Slavernijmonument (Amsterdam) – van aandacht voor de landen overzee.

More
articles