De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) stelt in de 8e editie van het SEOB-bulletin, dat het sociaal programma (Social Benificiary Program) een wezenlijk onderdeel is van het herstelprogramma. “Het IMF geeft aan dat het sociaal programma als doel heeft de zwakkere groepen, alsook mensen in rurale gebieden te beschermen vanwege de afbouw van de subsidies en de daarbij gepaard gaande forse daling van de koopkracht. Echter blijkt dat de overheid haar targets voor dit onderdeel van het herstelprogramma structureel niet behaalt. De overheid blijft helaas in de vicieuze cirkel van kortetermijnmaatregelen, waaronder het uitdelen van pakketten”, aldus de SEOB.

Volgens de SEOB is de doelstelling voor sociale uitgaven in tegenstelling tot het merendeel van de maatregelen, minimaal. “Per het 3e kwartaal van 2023 diende de overheid ruim SRD 2.971 miljoen aan sociale uitgaven bestemd te hebben. De realisatie viel ruim SRD 1.056 miljoen lager uit. Niet alleen blijven de sociale uitgaven achter op de doelstelling, ook de effectiviteit en transparantie van de uitgaven laat te wensen over”, aldus de SEOB.

Her-evaluatie sociaal programma noodzakelijk om de volgende redenen:

• De armoedegrens is achterhaald doordat de inflatie in de afgelopen periode fors geweest is.
• De doelgroep die binnen het programma valt, is groter aangezien de koopkracht in de afgelopen periode fors achteruitgegaan is voor meerdere groepen in de samenleving.
• De samenstelling en noodzaak van de behoeften van de samenleving naar de toekomst toe zijn gewijzigd. Voorts is het effectief en transparant uitvoeren van het sociaal programma meer dan noodzakelijk in het licht van verdere kostenverhogende maatregelen die in 2024 genomen zullen worden. Het verstrekken van pakketten beschouwt de SEOB niet als een duurzame oplossing voor het sociaal vraagstuk. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) schat de inflatie voor 2024 immers op circa 20 procent.

De volgende zaken zullen bijdragen aan verder koopkrachtverlies in 2024:

• verdere afbouw van subsidies op nutstarieven;
• implementatie van BTW op nutstarieven;
• mogelijke prijsstijgingen van brandstof;
• prijsaanpassingen van producenten ter compensatie van hogere productie- en loonkosten.

Ten slotte dringt de SEOB aan op meer transparantie bij de uitvoering van het sociaal programma, door middel van het publiceren van voortgang en effectiviteit van sociale uitkeringen. Ook heeft de SEOB reeds eerder aanbevolen de uitbetalingen van sociale uitkeringen via het bankensysteem te laten plaatsvinden. Dit in het kader van efficiëntie en het ontmoedigen van corruptie.

De SEOB vraagt ook aandacht voor het Public Sector Reform Program. “Wij zien het ministerieel besluit voor stopzetting van salarissen voor ambtenaren die niet her-registreren (‘spookambtenaren’) als een stap in de goede richting. Op deze manier kan de positie van de actieve ambtenaar verbeterd worden met de middelen die bespaard worden op de ‘spookambtenaren’. De aanpak van het ambtenarenapparaat is meer dan noodzakelijk, gezien de productiviteit in Suriname op een neerwaartse trend is; zie grafiek. Het bruto binnenlands product (bbp) per arbeider wordt hierbij door de Wereldbank gehanteerd als graadmeter voor de productiviteit”, aldus de SEOB.