Op het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen (NH), is in maart dit jaar de nieuwe Raad van Toezicht (RvT) van het Bauxiet Instituut Suriname (BIS) geïnstalleerd. De raad moet toezien op de uitvoering en naleving van het beleid van het BIS, conform de taakstellingen en statuten. Eveneens zal de raad toezien op het totale bauxiet gebeuren in Suriname en treedt hij adviserend op naar de regering en het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen toe. Als het gaat om de bauxietindustrie in ons land, zijn wij echt grappenmakers.
Als we serieus zijn over bauxiet, dan had de Alcoa-onderhandelingsgroep moeten onderhandelen om de raffinaderij van Paranam over te nemen. Eerst had er een technische en feasibility studie gedaan moeten worden over een mogelijke overname van de raffinaderij. Het onderhandelingsteam heeft geen enkele studie laten uitvoeren, tenminste indien dat wel zo is geweest, dan is die nooit gedeeld. Wij vragen ons af, waarom er nooit een milieustudie is gedaan van 100 jaar milieuschade door deze operatie. Ook niet hoe die uitgemijnde gebieden hersteld moeten worden.
Met welke data onderhandelde de groep met Suralco? Wij kunnen ons nog heugen, dat in de bauxietsector er tussen 1975 en 1980 investeringen gepleegd zijn in West-Suriname in het kader van Frank Essed zijn West-Suriname Plan. In 1980 is dit project stopgezet door de Palu, die in die tijd het voor het zeggen had met de Nationale Militaire Raad. Met de stopzetting waren meteen alle investeringen verloren. In 1980 waren Billiton en Alcoa al 80 jaar in Suriname en voldoende Surinamers hadden daardoor kennis opgedaan van de bauxietindustrie. De lokale kennis was dus aanwezig voor het West-Suriname Plan. Wanneer het op bauxiet aankomt, zijn het de Surinamers zelf die alles verpesten.
De regering Bouterse heeft de gelden die waren gereserveerd voor het baggeren van de Surinamerivier anders besteed. Het uitstellen van het baggeren was een van de overwegingen van Alcoa om uit Suriname te vertrekken. De grotere schepen van Alcoa konden niet meer binnenkomen. Alcoa vertrok tegelijkertijd uit Suriname en Jamaica. Op Jamaica heeft een kundig onderhandelingsteam de operaties van Alcoa overgenomen. Alleen in Suriname worden er consequent productiefaciliteiten gestopt. Maar dit is het verleden en wij hebben thans nog hoop voor de bauxietindustrie in ons land. Vorig jaar haalde de CEO van Staatsolie, Annand Jagesar aan, dat er plannen zijn voor het wederom opzetten van een gezamenlijke bauxiet-aluminiumindustrie. Het eerste onderzoek is door consultants (voormalig Alcoa) onthuld. Het gebruik van 30 procent Tarakuli en 70 procent Bakhuis-bauxiet, zorgt voor een optimale Smelter Grade Alumina. Dit zullen bauxietreserves voor minimaal 50 jaar opleveren. Deze conceptstudie toont capaciteiten van een aluminiumraffinaderij 1.600 ktpa, aluminiumsmelter 800 ktpa, Bauxiet Bakhuis-mijn tot 3.000 ktpa, Bauxiet Tarakuli-mijn tot 1.300 ktpa en zal 500 MMSCFD-gas verbruiken.
Rudolf Elias, de voormalige CEO, had in 2021 in een interview met De West kenbaar gemaakt, dat hij zich na zijn pensioen bij Staatsolie wilde inzetten om West-Suriname verder te ontwikkelen, met name het Bakhuisgebergte. Hij stelde, dat de joint venture van BHP Billiton en Alcoa, voortijdig is beëindigd, nadat de voormalige regering in 2008 de afspraken rondom het ontginnen van bauxiet in het Bakhuisgebergte, annuleerde. Vooralsnog was er door Billiton en Alcoa al USD 120 miljoen geïnvesteerd voor deze joint venture.
Volgens Elias, hebben we hiervoor mensen nodig met 100 jaar Bauxiet-verstand. “Ik zelf heb jaren gezeten in de bauxietindustrie en ervoor gezorgd dat we het Bakhuisgebied kunnen ontwikkelen. Ik ken Bakhuis van voor naar achteren en daarom zeg ik: my next dream is to develop Bakhuis”, zegt Elias. Het is volgens hem heel belangrijk, dat het ontwikkelen van het Bakhuisgebied goed wordt gedaan, waarbij rekening moet worden gehouden met het behoud van de biodiversiteit in het gebied. ‘’Het ontginnen van het Bakhuisgebied is voor mij een roeping’’, zegt Elias. De fondsen van aardgas offshore kunnen ingezet worden als goedkope energie en daardoor kan, aldus Elias, de bauxietindustrie in Suriname weer opstarten.