De regering Santokhi/Brunswijk heeft bekend gemaakt dat zij de 9,25% couponrente over de obligatielening van $550,000,000.00, met vervaldatum 26 oktober 2026 niet kan betalen. Ondanks het feit dat beleggers weten dat de economie van Suriname in zwaar weer verkeert, is men toch onaangenaam verrast. Beleggers hebben namelijk ook hun verplichtingen en andere investeringsplannen voor hun geld. Als Suriname niet in staat is om zelfs de couponrente te betalen, hoe gaat men dan het hoofdbedrag van 550 miljoen ooit aflossen? Krijgen beleggers hun geld überhaupt wel terug? Wat zal er met de koers van deze obligatie gebeuren? Al deze vragen zorgen voor nog meer onzekerheid over de Surinaamse kredietwaardigheid. De verwachting is dat onze kredietwaardering binnenkort nog verder wordt verlaagd. De actuele marktrente die de kapitaalmarkt nu voor deze obligatie vraagt is momenteel bijna 22%!

De problemen

Deze lastige financieel-economische situatie waarin Suriname nu verkeert is het gevolg van het wan- en corruptief beleid van de regering Bouterse. De nieuwe regering Santokhi/Brunswijk heeft het zich ook niet gemakkelijk gemaakt voor de buitenwacht. Met name de aanstelling van de veroordeelde crimineel Brunswijk als vicepresident zorgt voor weinig goodwill. Daarnaast zorgt ook het nepotisme van Santokhi en anderen in deze regeringscoalitie voor een nare bijsmaak. Tijdens zijn verkiezingsprogramma kreeg Santokhi in binnen- en buitenland het voordeel van de twijfel, vooral omdat men hem als “crime-fighter” zag, vanwege zijn vorige posities als commissaris van politie en minister van Justitie. Helaas heeft hij na zijn aanstelling direct zijn echtgenote, familie en vrienden op vrijwel alle hoge posten in de regering en raden van commissarissen aangesteld. Binnen no time verspeelde Santokhi met deze onethische handelingen zijn zorgvuldige opgebouwde geloofwaardigheid. Nu 3 maanden na zijn aanstelling zijn er nog steeds geen concrete maatregelen getroffen om inkomsten te verdienen voor de staatskas of zelfs beleidsplannen te presenteren voor hervormingen.

Mogelijke oplossingen

Ontsla per direct familie en vrienden en politiek gerelateerde aanstellingen en stel professionele managers met aantoonbare deskundigheid en werkervaring aan. Desnoods ook het reshufflen van bepaalde zwakke incompetente ministers ,ongeacht hun politieke kleur.

1. Pak de hervorming van de belastingdienst serieus aan en voer belastingmaatregelen in om de kwikvervuiling en de wanorde in de hout- en goudsector fundamenteel aan te pakken. Door middel van een paramilitaire FIOD moet er een stevig signaal afgegeven worden en moet de overheid de controle in onze binnenlanden en aan onze landsgrenzen in handen krijgen.
2. De failliete situatie waarin nu Suriname verkeert is het meest ideale moment om fors te bezuinigen bij de overheid. Stop direct alle dubbele salarissen en beloningen aan ex-ministers.
3. Begin een grote opruiming bij de overheid. Start een outplacementtraject voor alle overtollige ambtenaren die niets doen, maar maandelijks hun geld ontvangen.
4. Ga achter de gestolen gelden aan. Doe desnoods een beroep op Amerikaanse opsporingsdiensten. Er met een onderzoek komen naar buitenlandse rekeningen van alle overheidsfunctionarissen van de vorige regering en hun families.
5. De gang naar het IMF is nu wel onvermijdelijk, omdat niemand staat te springen om een failliet land te helpen dat haar betalingsverplichtingen niet kan nakomen. Geld lenen is geen optie. Er zijn nog andere grote leningen die in de nabije toekomst ook niet afgelost kunnen worden. Suriname ontkomt er niet aan om zich officieel failliet te verklaren en daardoor geld te lenen bij het IMF om de schulden te herschikken. Nederland is niet van plan garant te staan voor leningen, gezien de onveranderde corruptie.

Wat kan er in het ergste geval gebeuren?

Deze obligatie van Oppenheimer, valt onder het Amerikaans recht en bij een eventuele default kunnen de daartoe bevoegde Amerikaanse instanties alle internationale schepen en vliegtuigen met vracht van of naar Suriname aan de ketting leggen. Ook onze schaarse exportproducten kunnen op de veiling terecht komen, met nog minder valuta-inkomsten als gevolg. Bezittingen en tegoeden van de Centrale Bank van Suriname en Staatsolie zijn dan ook niet meer veilig. Als dit echt werkelijkheid wordt mogen we het volgende verwachten.

• Een valutacrisis omdat men niet meer wil handelen of investeren in de nationale munt. Investeerders trekken hun geld terug of laten het ‘vluchten’ in buitenlandse valuta. Dit zorgt voor hoge inflaties en devaluatie van de Surinaamse munt of zelfs ruilhandel, omdat de SRD dan niets meer waard is.
• Een bancaire crisis waardoor spaargeld van de spaarders niet gegarandeerd is (banken). Banken kunnen omvallen door gebrek aan liquiditeit.
• Gedwongen bezuinigingen bij de overheid die tot ontslagen en werkloosheidsstijging zullen leiden.
• Een economische crisis omdat de nationale markt instort en investeerders en buitenlandse handelspartijen het land zullen mijden.

Uiteindelijk kunnen de gevolgen van een staatsbankroet leiden tot verwoesting van onze economie en een sociale crisis veroorzaken met anarchie en zwaar verruwende criminaliteit als gevolg.

Peter M. Wolff

petermartinwolff@outlook.com