Een nieuwe regering treedt aan met een schuldenlast van USD 400 miljoen aan aflossingen, die voor 31 december 2025 gedaan moeten worden en zonder een goedgekeurde begroting. Er is geen IMF-programma dat klaar staat en er is geen stijging aan inkomsten vanwege offshore, die in de komende twee of drie jaren, groene inkt op de staatsbegroting brengt. Een nieuwe regering komt binnen met een meerderheid aan staatsbedrijven diep in de schulden en met een achterstand aan jaarcijfers, ver voorbij wettelijk toegestaan. Het is een bedroevende en ongrondwettelijke stal, die de nieuwe regeerder komt aantreffen en vele malen erger dan wat drie Venetiaan-regeringen hebben moeten opruimen. Het nadeel van blijven verwijzen naar ‘de vorige regering’, is dat Santokhi de term zo oververbruikt heeft, dat zijn eigen regeertermijn nergens voor staat, volgens zijn eigen kijk op zaken. Er zal bezuinigd en bespaard moeten worden. Alle andere wegen zijn afgesloten.

Persoonlijke gerieven

Het eerste waarop een nieuwe regering moet besparen, zijn de vele nutteloze buitenlandse reizen, de volgauto’s en de overmaat aan circusvertoon van hoe hoogwaardigheidsbekleders zich voortbewegen. Sluit de government lounge en laat de notabelen die te goed zijn voor de vertrekhal, een deel van hun significant overheidsinkomen, ter waarde van een maaltijd, besteden om in de Sabaku Lounge plaats te nemen. De dagen van SRD 3 miljoen verjaardagsfeestjes voor presidenten moeten voorbij zijn en de dagen van SRD 900 miljoen voor het Kabinet van de President en Kabinet van de Vicepresident, moeten voorbij zijn, als de dood van onschuldigde kinderen in handen van een noodlijdende zorgsector, nog zo vers in ons geheugen ligt.

Nepotisme

Het is nergens voor nodig om een first lady (of first gentleman) ook maar een halve stuiver van het budget te laten gebruiken om ook maar een halve orchidee te schikken. De levenspartner van elke prominente politicus die realistisch gezien in een positie kan komen dit land te leiden, moet zichzelf nuttig maken zonder de belastingbetaler kaal te plukken. Zij behoren geen overheidslogo, geen overheidsbriefpapier, geen overheidsvervoer, geen overheidsgebouw en geen overheidsgelden te gebruiken en zij behoren geen salaris op te strijken voor hun keuze in de liefde.

Ambtenarenapparaat

Een van de onverdeelde successen van de regering Santokhi, is geweest dat Bronto Somohardjo, Steven Mac Andrew en Stanley Raghoebarsing, het ambtenarenapparaat met 10 procent hebben weten af te slanken. Nog geen 52.000 personen resteren en er is volgens rapportage van de Rekenkamer in 2024, een dalende trend in het verschil tussen instroom en uitstroom via voornamelijk pensioenen. Drie stimulusprogramma’s voor vervroegd uittreden vanaf 55 jaar, met 35 dienstjaren en intensiever gebruik van de zogenaamde ‘24 maanden regeling’, zijn door deze moedige beleidsmakers, ondanks politieke tegenwerking, in de praktijk gebracht. Dit is de ingeslagen weg die voortgezet moet worden om middelen vrij te maken om onze schuldenlast te lijf te gaan en het begrotingstekort op de juiste manier te verkleinen.

Beleidsadviezen

Beleidsadviseurs moeten geconverteerd en gesaneerd worden. Nadat bleek dat honderden van dergelijke functionarissen op de loonlijst stonden, is de discussie weer op de achtergrond geraakt. Beleidsadviseurs komen met meerdere nadelen voor goed bestuur. Zij ondermijnen, net als de vele commissies en werkgroepen, het beginsel van taakstelling van departementen en van ministeriële verantwoordelijkheid. Daarnaast zijn meerdere van hen contractueel niet verplicht om op een werkplek te verschijnen of om specifiek werk op te leveren. Wij hoeven het talent en inzicht van degenen met een ware bijdrage, niet kwijt te raken, maar zij moeten in het organogram ondergebracht worden van bestaande bestuursdiensten, functieomschrijvingen krijgen en verantwoording afleggen aan de gepaste functionarissen binnen het staatsbestel. Aan de hand daarvan, zal een aantal overtollig en onnodig blijken en als besparing opgebracht worden, terwijl een deel van hen, niet op dezelfde voet verder vergoed kan worden en nutteloze privileges zal moeten verliezen. Bezuinigingen zijn het pad vooruit voor iedere nieuwe regering en elke serieuze politieke partij moet de transitieperiode gebruiken om zich voor te bereiden op de mogelijke besparingen die toegepast kunnen worden.