Over precies een maand zijn de algemene vrije en geheime verkiezingen voor de volksvertegenwoordigers van Suriname. Voor de eerste keer in onze geschiedenis, is echte landelijke evenredigheid het uitgangspunt.

Partijen gaan driftig huis aan huis, met de VHP en de NPS in de voorhoede. Santokhi belooft zijn tweede termijn meer de wijken in te gaan, maar is op dit moment zelf in de frontlinie. Te midden van een lauwwarm presidentschap is het makkelijk om te vergeten, dat deze onvermoeibare campagnevoerder ieder kiesdistrict bij deelname altijd gedomineerd heeft, zelfs als lijstduwer. Ook Gregory Rusland is in hoogst eigen persoon iedere dag op pad en neemt zijn tijd. Deze zeven dagen in de week aanpak, laat veel andere partijen achter in een stofwolk.

Qua distributie van vlaggen ontwikkelt zich een apart fenomeen. Bij veel woningen zijn vlaggen van verschillende partijen te zien. In sommige gevallen gaat het om famiri prasi’s waar meerdere bewoners elk een eigen voorkeur tot uitdrukking brengen. Maar soms is het balkon van een Bruynzeelwoning van de ene zijde tot de andere, net een miniatuur vlaggenplein, maar dan van de Surinaamse politiek. De paarse zee van weleer in wijken als Pontbuiten, Ramgoelam, Geyersvlijt en Flora is echter ten einde.

De NDP is met al haar anti-kolonialisme, de diaspora tour opgegaan. Jenny Simons is in een paar maanden tijd al vaker op Nederlandse bodem geweest dan Bouterse sedert zijn drugsveroordeling. Ook Chan Santokhi behandelt Den Haag alsof het Lelydorp is. De mensen die Chan president maakten, zullen het echter zonder Brunswijk moeten stellen. Reisvrijheid is niet weggelegd voor personen met diens kleurrijk verleden en de dagen van diplomatieke immuniteit zijn straks een vervaagde herinnering.

ABOP en PL lopen wel voor op de rest als het om echte massameetings gaat. Het etnisch-culturele aspect is nog altijd een trekpleister om de eigen groep bij elkaar te krijgen en vooral de mindergeschoolde volgelingen glazig te laten staren naar het gescheld van de prelaat op het podium.

In de peilingen beweegt dat de naald nauwelijks. Beide partijen behoren tot de dwergjes die volgens Maurice De Hond, Carlos Durham, Ramdhin, Mencke en Schalkwijk, niet aan het presidentschap zullen ruiken in 2025.

Eenheid in de partij gelederen is een uitdaging. Op een berm waar men gewend is te buigen en te bukken voor een ‘Baas’, is het erg onwennig om te leven met gedragscodes en regels. In een olifantenkamp waar het altijd om de pinda’s gedraaid heeft, is men niet blij met een vrouw die in landsbelang de sponsoren geld mis laat lopen. Bij de miniatuurpartijtjes heeft men geprobeerd zand aan elkaar te lijmen, maar van de top van dat soort lijstjes krijgt niemand het warm.

Wat de laatste maand de doorslag zal geven, zijn de voorkeuzes, het voorsorteren. Is de kiezer tevreden of ontevreden met waar hij na alle hocus pocus met cijfertjes staat, in zijn eigen leven en huishouden? Is men toe aan nieuw leiderschap of gaat men voor de oude bekenden, die men vijftien jaar geleden al op kieslijsten kon vinden?

Laat men zich beïnvloeden door sociale media boosts, podcasts, virale deepfakes en al de nieuwe foefjes van Bitcoin politici? Lothar Boksteen wordt geciteerd als bron voor een kiesdeler die richting zesduizend stemmen lijkt te gaan.