De recente uitlatingen van de Amerikaanse speciale gezant voor Latijns-Amerika, Mauricio Claver-Carone, geven duidelijk aan, dat de Verenigde Staten zich vastberaden opstellen in de ondersteuning van Guyana’s soevereiniteit, vooral gezien de toegenomen spanningen met Venezuela. Hoewel de Amerikaanse steun voor de veiligheid van Guyana een positieve boodschap kan zijn, hebben wij vragen over de bredere geopolitieke context, de regio en de implicaties voor de toekomst van de betrokken landen.

Claver-Carones uitspraken over de ‘onaanvaardbaarheid’ van de incidenten rond de offshore activiteiten van ExxonMobil, zijn een duidelijk signaal van de prioriteit die de VS aan Guyana’s veiligheid toekennen. Toch roept dit vraagtekens op over de mate waarin de VS werkelijk de belangen van Guyana boven zijn eigen strategische en economische overwegingen stellen. ExxonMobil, een van de grootste oliebedrijven ter wereld, heeft immers aanzienlijke belangen in de regio, en de VS hebben een lange geschiedenis van economische en geopolitieke betrokkenheid met de olie-industrie. De vraag is of de VS in hun vastberadenheid om Guyana te ondersteunen, werkelijk de belangen van het land zelf vooropstellen, of dat de bescherming van hun oliebelangen de werkelijke drijfveer is. Bovendien lijkt de recente militaire dreiging vanuit Venezuela niet alleen een kwestie van regionale onenigheid, maar ook van een bredere machtsstrijd. De toegenomen aanwezigheid van de Venezolaanse marine en de gerichte intimidatie van ExxonMobil faciliteiten, kunnen worden gezien als een poging van Venezuela om invloed te behouden over een gebied dat het beschouwt als onderdeel van hun territorium. Het lijkt erop dat Venezuela’s militaire acties niet alleen gericht zijn op de olierechten, maar ook op het afbreken van de hegemonie die de VS en Guyana in de regio proberen te vestigen. Dit roept vragen op over de effectiviteit van buitenlandse inmenging, vooral wanneer het gaat om conflicten over natuurlijke hulpbronnen, die vaak de belangen van de lokale bevolking in de schaduw stellen. In het bijzonder inheemsen en achtergestelde groepen, die wereldwijd en in de VS zelf, onder de huidige regering, geen prioriteit of zelfs een garantie van gelijke behandeling, genieten.

Hoewel de uitspraken van Claver-Carone over de versterking van de veiligheidssamenwerking tussen de VS en Guyana op het eerste gezicht geruststellend lijken, moet er tegelijkertijd gekeken worden naar de bredere implicaties voor de stabiliteit van de regio. De opkomst van externe machten in regionale conflicten is geen nieuw fenomeen, en de geopolitieke dynamiek in Latijns-Amerika kan moeilijk voorspelbaar zijn. De betrokkenheid van de VS kan als een oplossing worden gepresenteerd, maar kan ook leiden tot verdere escalatie van spanningen, vooral wanneer andere landen in de regio zich verzetten tegen buitenlandse inmenging. Daarnaast is een plotselinge wijziging van ondersteuning of de voorwaarden daarvan een permanent risico, zoals Oekraïne met de mineralen deal ondervindt.

Daarnaast roept de steun van de VS voor Guyana vragen op over de manier waarop de belangen van kleinere landen in de regio werkelijk worden beschermd. De gezamenlijke benadering van de Caribische landen tegen de dreiging van Venezuela is prijzenswaardig, maar de vraag blijft of de Caribische staten werkelijk profiteren van de Amerikaanse steun, of dat deze steun hen in de toekomst in een afhankelijker en kwetsbaarder positie kan plaatsen tegenover een grotere buitenlandse macht.

Tot slot is het van belang te bedenken dat de nadruk die de VS leggen op veiligheidssamenwerking met Guyana, een dubbelzinnige betekenis kan hebben. Terwijl het land zich inzet voor de bescherming van Guyana’s soevereiniteit en de groeiende energiesector, moeten we niet vergeten dat de belangen van andere betrokkenen, zoals de Venezolaanse bevolking, eveneens zwaarwegend zijn. Het is van cruciaal belang dat de VS niet alleen Guyana’s belangen verdedigen, maar ook streven naar een duurzame oplossing die de stabiliteit in de regio bevordert zonder verdere militaire of diplomatieke escalatie. Voor Suriname kan dit betekenen, dat een 100 procent pro-VS partner in de regio, militaire en financiële steun kan genieten, die haar indirect verstevigt in kwesties zoals het grensconflict met Suriname. Vooral nu Suriname met zowel de VS als diens geopolitieke tegenpool, China, een relatie probeert te onderhouden.

Samenvattend roept de Amerikaanse steun voor Guyana niet alleen positieve reacties op, maar ook bezorgdheid over de lange termijngevolgen voor de regionale stabiliteit, de belangen van de lokale bevolking en de bredere geopolitieke implicaties. De keuze van de VS om Guyana te steunen in deze kwestie kan als een strategische zet worden gezien, maar het is essentieel om de complexiteit van de situatie en de gevolgen voor de betrokken landen, waaronder Suriname, volledig te begrijpen om verdere stappen te evalueren.