De concessie aan het Chinese bedrijf Chinalco voor mijnbouwactiviteiten in het Bakhuisgebied, heeft de afgelopen weken geleid tot brede bezorgdheid onder burgers, milieuorganisaties en experts. Dit project, dat zich uitstrekt over 20.000 hectare van het ecologisch rijke Surinaamse regenwoud, roept vragen op over de ecologische, sociale en economische impact. Experts benadrukken dat dit gebied niet alleen van vitaal belang is voor de biodiversiteit, maar ook van cruciaal belang voor de inheemse gemeenschappen en toekomstige generaties van Suriname.
Onvervangbaar natuurgebied in gevaar
Het Bakhuisgebergte staat bekend om zijn rijke biodiversiteit, met beschermde diersoorten zoals de jaguar, harpij, roodgezicht-slingeraap en tapir. Deze dieren zijn afhankelijk van grote, ongestoorde leefgebieden, wat dit gebied van onschatbare waarde maakt voor het natuurbehoud. Bovendien speelt het regenwoud een belangrijke rol in de koolstofopslag, wat Suriname als een van de weinige koolstofnegatieve landen ter wereld een strategisch voordeel geeft. Het verwoesten van dit ecosysteem zou niet alleen ecologische schade veroorzaken, maar ook de internationale reputatie van Suriname als milieuvriendelijk land onder druk zetten, met mogelijk negatieve gevolgen voor internationale samenwerking en investeringen.
Economische afwegingen: korte termijn versus lange termijn
Hoewel de overheid rekent op jaarlijkse opbrengsten van zo’n USD 20 miljoen uit dit mijnbouwproject, wordt benadrukt dat deze inkomsten in schril contrast staan met de verwachte olie- en gasinkomsten die vanaf 2029 kunnen oplopen tot USD 2,5 miljard per jaar. De waarde van het bauxiet in het Bakhuisgebied wordt geschat op USD 1,5 miljard bij onbewerkte export, maar met verwerking tot aluinaarde zou de waarde kunnen stijgen tot meer dan USD 175 miljard. Dit geeft aan dat het huidige voorstel de werkelijke economische potentie van deze hulpbron onderschat. Er wordt gepleit voor het behoud van het Bakhuisgebied als strategisch beschermd natuurgebied, tenzij er sprake is van een uiterst noodzakelijke exploitatie.
Werkgelegenheid: beloftes versus realiteit
Hoewel het project werkgelegenheid voor de lokale bevolking belooft, wijzen ervaringen in andere gebieden van Suriname en internationaal, op de beperkte realisatie van deze beloftes. In Nieuw Koffiekamp bijvoorbeeld werden soortgelijke toezeggingen niet nagekomen. Ook in Peru, waar Chinalco actief is, werden gemeenschappen onder druk gezet om te verhuizen en buitenlandse werknemers kregen de meerderheid van de banen. De zorgen bestaan dat Suriname eenzelfde situatie te wachten staat, tenzij er duidelijke en bindende garanties worden gesteld.
Respect voor inheemse gemeenschappen
De betrokkenheid van de inheemse gemeenschappen bij dit besluit roept vragen op. Internationale verdragen en Surinaamse wetgeving vereisen het principe van Free, Prior and Informed Consent (FPIC), maar er is weinig bewijs dat dit in de besluitvorming is nageleefd. Het verlies van leefgebied zou niet alleen ecologische gevolgen hebben, maar ook leiden tot sociale en culturele schade voor de Inheemse gemeenschappen.
Duurzame toekomst van Suriname: alternatieven voor mijnbouw
Suriname heeft met de groeiende olie- en gasinkomsten de kans om zijn natuurlijke hulpbronnen strategisch te beheren. Het Bakhuisgebied biedt mogelijkheden voor duurzame economische activiteiten, zoals ecotoerisme, die bijdragen aan een gevarieerdere economie. Bovendien heeft Suriname zich gecommitteerd aan de internationale 30 by 30-doelstelling, die vereist dat 30 procent van het grondgebied tegen 2030 beschermd wordt. Het opnemen van het Bakhuisgebied in deze strategie zou niet alleen de biodiversiteit en koolstofopslag beschermen, maar ook Surinames positie als pionier in natuurbehoud en klimaatbescherming versterken. Daarnaast kan de bescherming van het gebied bijdragen aan economische voordelen, zoals de verkoop van koolstofkredieten en deelname aan REDD+-programma’s.
Oproep aan de regering
Burgers en milieuorganisaties roepen de regering op om:
- Transparantie te waarborgen over de details van het Memorandum of Understanding (MoU) en de afspraken met Chinalco.
- Een onafhankelijke ecologische, economische en sociale beoordeling te laten uitvoeren.
- Te investeren in het opleiden van Surinaamse werknemers, zodat toekomstige projecten duurzaam kunnen worden uitgevoerd.
- Het Bakhuisgebied als beschermd natuurgebied te behouden, tenzij uiterste noodzaak voor exploitatie bestaat.
- Samen te werken met internationale partners om de 30 by 30-doelstelling te realiseren, met speciale aandacht voor het Bakhuisgebied.
De bezorgde partijen vertrouwen erop dat de regering en de pers hun verantwoordelijkheid nemen om deze zaak met de urgentie en zorgvuldigheid te behandelen die het verdient. Het behoud van de natuur en de bescherming van de gemeenschappen van Suriname moeten prioriteit hebben, zowel voor de huidige als voor toekomstige generaties.
Namens betrokken burgers en organisaties, Save Suriname