De regering heeft zich met haar handenarbeid kunstwerkje van een begroting 2025, toch echt iets anders voorgesteld in de maanden na de Final Investment Decision (FID). Vers van de ‘fake it till you make it’ afdeling zou men wapperen met een begrotingstekort van 1,7 procent (ondanks de betaalachterstanden aan alles en iedereen), de Gran-Morgo miljarden aan de horizon, het hondenfluitje van de oliejongens dat Chan-alleen-kan en de rating boost en internationale pers, die Suriname het nieuwe Guyana zouden noemen. Echo’s van de propagandisten van weleer die het podium opsprongen met lege koffers en schreeuwen: ‘A moni doro!’.

De Surinamer kent echter de realiteit en de hyperinflatie is terug van een kortstondige vakantie. De onweersbuien aan de horizon vormen een perfecte storm voor Santokhi en zijn monetaire meelopers. Zij moeten de laatste maanden het volk wijs blijven maken dat het goed gaat, in plaats van dat het goed komt.

Na miljarden armer te zijn en diepe verliezen te hebben geleden met OMO’s en CBC’s, waar de verantwoordelijke instanties, toen nog in andere hoedanigheid negatief over hadden gefinancierd, is het doek voor alvast de CBC’s gevallen. De ROEP- en ‘Wallet’-achtige constructies waren altijd al onhoudbaar, maar het beginnen tornen aan renten en daarna dichtgooien van hoofdsom inname, hebben het zweet op het voorhoofd van de monetaire autoriteiten laten zien. En het is niet langer windstil rond de afroomoperaties. Het omkopen van een SRD wantrouwend publiek kon geen stand houden en nu er geen torenhoge rentes meer tegenover staan, blijkt de veredelde steekpenning, de dunnetjes vermomde monetaire financiering, geen werkelijk vertrouwen of werkelijke trouw aan de munt te hebben gebracht, maar simpelweg, gelegenheid participatie.

Het sprookje van een 1,7 procent begrotingstekort, dat komt van effectief 11 procent nog maar enkele jaren geleden, blijkt met de beste wil van de wereld het volk niet te bedwelmen. Van vuilophaal tot aan landsdienaren ervaren vertraging en onzekerheid in betalingen en wat is een begrotingstekort in werkelijkheid, anders dan een onvermogen om na te komen wat je opgeschreven hebt?

Er is finaal naar buiten gekomen dat de schuldsanering waarmee de regering heeft lopen wapperen, niet is wat zij het hebben doen lijken. Met name BIBIS heeft in persconferentie na persconferentie de schijn gewekt alsof alle kerosine voor vliegreizen van hem en de president wordt terugverdiend in Sinterklaas momentjes van kwijtscheldingen van iedereen die blij was, dat Suriname zo’n koningskoppel aan goed bestuurders had weten te strikken. Maar de waarheid kwam met de conceptwet Spaar- en Stabilisatiefonds aan het licht: voor ruim twee jaar, heeft men het volk verzuimd te vertellen, dat men de eerste kwart miljard US-dollars uit Gran-Morgu, van plan is rechtstreeks aan schuldeisers te betalen. De olie- exploitatie is dus niet alleen ruim vier jaar later dan de regering ons in 2020 voorgehouden heeft bij aantreden. De olieverdiensten zelf, zullen Suriname en het Spaar- en Stabilisatiefonds zelf niet bereiken. De Sinterklaasbrigade moet zich eerst tegoed doen aan die inkomsten, als beloning voor hun geduld.

Wie gedacht had dat dit alles een betrokken Santokhi zou opleveren, gekluisterd aan het hoofd van de vergadertafel bij regeringsvergaderingen tot diep in de nacht, heeft niet zo goed op de regeerstijl gelet. Eind oktober en begin november werden weer reizend en babbelend doorgebracht, terwijl de wisselkoersen en brandstofprijzen meestijgen, daar boven in de lucht.

But who cares, right? Het beloven van USD 750,- per inwoner was naar onze mening weer zo een Sinterklaas moment, waarbij het volk denkt dat zij dat bedrag in handen krijgen. Jammer is, dat zij niet begrijpen wat die belofte inhoudt en de mensen die het wel begrijpen, hebben het niet nodig. Hoe scheef is dat?