Suriname is vooruitgegaan in rechtsstatelijkheid in een jaar waarbij de rest van de wereld achteruit ging. Het World Justice Project, mogelijk gemaakt door de Wereldbank en andere donoren, doet onderzoek naar de stand van gerechtigheid in landen over de hele wereld. Nog een paar jaar geleden, met name onder de regeringen Bouterse, was er sprake van een vrijval op veel van de categorieën waarover gerapporteerd werd, zoals mensenrechten, corruptie, openbaarheid van bestuur, veiligheid en begrenzing van overheidsmacht.

Op het gebied van openbaarheid van bestuur scoren wij nog steeds bedroevend laag. De grondwettelijke waarborg is nog altijd niet vertaald in wetgeving die de burger de eigen gegevens, feiten over de omgeving of zelfs volledige regels die op haar van toepassing zijn, laat inzien. Er zijn recent schokkende voorbeelden te benoemen zoals geheimzinnigheid rond de aanbesteding voor de brug over de Corantijnrivier en de overeenkomsten met de multinationals die aan olie- en gaswinning gaan doen voor de kust. Het gaat in alle gevallen om miljarden SRD’s aan overheidsfinanciën waar de regering Santokhi zowel het volk als De Nationale Assemblee in het diep duister houdt en tijdbommen onder de rechtsstatelijkheid en constitutionaliteit van Suriname plaatst. Het zegt veel, dat aandeelhouders van Apache en TotalEnergies eerder en beter op de hoogte waren van ontwikkelingen voor onze kust, dan Surinaamse parlementariërs.

Op orde en veiligheid en op mensenrechten scoort Suriname redelijk goed. Zeker ten opzichte van de regio. De perceptie bij de veroordeling van Bouterse, ondanks diens voortvluchtigheid en de aanname van versterkte wetgeving, op het gebied van anti-witwas en de organen die zich met toezicht bezig moeten houden, dragen daaraan bij.

Corruptie is nog steeds een zorgpunt. Het feit dat meer dan 99% van de politici die wettelijk verplicht zijn te verklaren over vermogen en inkomen, dat niet doet en het feit dat politieke ambtsdragers grondwettelijk nog steeds afgeschermd worden van strafrechtelijke vervolging, zijn trieste voorbeelden dat coalitie en oppositie erg comfortabel zijn met de huidige stand van zaken.

De stappen vooruit, in een wereldwijd moeilijk jaar, zijn een lichtpunt voor onze rechtsstaat. Om de lijn stijgend te houden, zullen de zorgpunten met moed opgepakt moeten worden.