Poetini Atompai is zich aan het ontwikkelen tot oppositieleider. Terwijl de Groene Adel nog moet wennen aan de stijl en het idee van hem en Poki in de voorhoede van een NPS die meer lijkt op de grassroots beweging van 1963 dan op de wetenschappelijke beleidsmachine van 2005, verovert Atompai wijk na wijk, telefoonscherm na telefoonscherm en bond na bond, met daadkracht, strategie en een fingerspitzengefühl voor wat het volk wil horen.

Santokhi, zijn kuif en zijn ultra-conservatieve tactieken die in de koffer meegereisd zijn vanuit Politieacademie Apeldoorn hebben de repressie van betekenis en effectiviteit van zowel activisme als vakwezen, voor jaren ondermijnd. Het draaiboek bestaat uit drie hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk is dood vergaderen en dood verenigen. Santokhi zal altijd vooraf voetsoldaten op demonstranten afsturen om petities in ontvangst te nemen, warme drankjes en koekjes in eindeloze vergaderzalen aan te bieden en het mediabeeld beheersen door te rennen naar de eerste microfoon of camera en te beweren dat ‘partijen in goed overleg’ zijn. Het tweede hoofdstuk bestaat uit de gang naar de groene tafel. Santokhi heeft eerst als assembleelid en daarna als regeringsleider, nooit iets gedaan aan de repressieve wetgeving die actie voeren onmogelijk maakt en die ertoe blijft leiden dat de rechterlijke macht de hoek- en snijtanden van de vakbonden stelselmatig en zonder verdoving blijft verwijderen, iedere keer dat men van het stakingsrecht gebruik wil maken. Het derde hoofdstuk is wat donkerder en bestaat uit uitlokking en karaktermoord. Voorhoedespelers zoals Pakittow, Pique en de heren van de politiebond zelf, hebben allemaal ervaren dat persoonlijke vrijheid en middelen van bestaan onder druk worden geplaatst, wanneer men demonstraties en politieke oppositie probeert te leiden. Het is juist tegen die achtergrond dat hij tot nu toe, nog wel in de grote vakantie, een tijd van snoepreisjes en politieke windstilte heeft weten te gebruiken om de zeepkist te beklimmen. Hij heeft een werknemersgeschil over tanken weten uit te leggen, uitvergroten en uit-interviewen naar een heuse nationale crisis en de link weten te leggen naar het gevoel van onveiligheid. Net als iedere ‘man van het moment’ had zijn agenda verdronken kunnen raken in een waterval van voorpaginanieuws zoals kindersterfte door een zorgcrisis, blackouts in de stroomvoorziening en de watervoorziening of door het imago vernieuwend kapsel van de president. In plaats daarvan heeft Atompai het klaargespeeld om het stakingsrecht gedeeltelijk te heroveren, door de woorden ‘staking’ en ‘actie’ te vermijden en ‘openbare vergaderingen’ met een afwisselend karakter en zonder vergunning te houden op strategische plekken en op strategische wijze. Vanwege de kennis van crowd control politietactieken en de wet, is men, toen justitie een belegering en militarisatie van het Onafhankelijkheidsplein wilde beramen, uitgeweken naar eerst het Politie Opleidingscen-trum en daarna de hoek van de Van ‘t Hogerhuysstraat en Havenlaan. De wegblokkade die veroorzaakt werd, komt in het verlengde van vergelijkbare acties op snelwegen in Nederland in de afgelopen periode, zodat de berichtgeving en de nieuwscyclus in het geval van hard optreden, enorm in het nadeel van de regering uitgelegd zou worden, nu het voorbeeld van burgervrijheden daar, altijd de standaard bepaald voor koloniaal denkenden. Maar het sluitstuk heeft Atompai de politicus behaald, door de kruimels die verdeeld worden door Santokhi, via de hand van Mathoera aan te grijpen en verder een wig te drijven tussen de coalitiepartijen. Hij heeft Mathoera in het zonnetje gezet en verheven boven Amoksi, daarmee de kabinetscollega’s tegen elkaar uitspelend, maar subtiel ook het etnisch element van een onbalans aan invloed bij de achterban van de ABOP en potentiële achterban van de NPS, onderstrepend. Dit alles heeft hij gedaan zonder formeel de Primus Inter Pares te zijn onder de demonstratieve leiding. De vakbonden van de overige veiligheidsdiensten en van de zorgverleners hebben nooit een coronatie gehouden of hem formeel naar voren geschoven. Het is jarenlange zichtbaarheid op social media die de verslaggevers ieder woord van zijn lippen laten rapporteren. En die media-aandacht die zijn ster doet rijzen. De epiloog van dit alles is dat Santokhi dit keer geen afgevaardigden op Atompai afgestuurd heeft, maar zichtbaarheid probeert terug te nemen, door aan het hoofd van de onderhandelingstafel plaats te nemen en zich te doen fotograferen als boven partijen staand, met aan de ene zijde, de galerij aan functionarissen die de situatie niet hebben weten te beheersen en aan de andere zijde Atompai en collega activisten, die toegelaten worden. President wordt je niet door beeldvorming niet te beïnvloeden en geen oogje open te houden voor concurrenten in opmars. De positionering is bedoeld om zowel Mathoera, Amoksi als Atompai in politieke zin de pas af te snijden, want beiden zijn op audiëntie bij het schoolhoofd, in de beelden. Geheel volgens de choreografie, doet de Grote Communicant in nette versjes van drie woorden die hetzelfde betekenen, tussentijds verslag over hoe de rust aan het wederkeren is. De frasen zijn, na vier jaar loze beloftes, alleen wat minder fris en minder overtuigend. De tegenhanger voor de politieman heeft zich ontpopt, in de vorm van een jonge, hongerige politieman. Met minstens evenveel streken als de oude vos. En op dezelfde manier waarop rond 2007 de oppositie één gezicht en één naam begon te herkennen, is het dit keer Atompai die al de hele vakantie meer in beeld en aan het woord komt, dan iedere politieke voorzitter en een stem en een uitlaatklep geeft aan de ontevredenheid die heerst in het land.

R.B.