Nadat de president afstand genomen heeft van de mennonieten, en de rechterlijke macht uitgifte van landbouwgrond ten nadele van inheemsen heeft geblokkeerd, leek een einde te komen aan de ambities van mennonieten in Suriname. De bezieling van gelovigen is onderschat. De vertegenwoordiger van de mennonieten, Terra Investment, is diep de wereld van het traditioneel gezag binnengestapt, door aan een gedeelte van de Kwinti gemeenschap, vergaande beloften over investeringen en ontwikkelingen aan te bieden op schrift. Een investering van USD 250.000,- gericht op toepassing van landbouwareaal van 35.000 hectare, gepaard met investeringen in woningbouw, geloofsontwikkeling, onderwijs en werkgelegenheid in de omgeving van Witagron, Noord-Sipaliwini, is voorgehouden en door een gezaghebbend gedeelte van het traditioneel gezag, verwelkomd. Er zijn handtekeningen van hoge traditionele functionarissen en invloedrijke families.

De betrokkenheid van de ABOP wordt sterk vermoed om drie belangrijke redenen. Ten eerste doen de mennonieten hun huiswerk, hun due diligence, en zijn zij zich er diepgaand van bewust, dat er geen collectief recht bij wet of bij beschikking is toegekend aan Witagron als dorpsgemeenschap of aan de Kwinti als stam, om een gebied van 35.000 hectare te besturen. Ten tweede vereisen investeringen van die schaal, binnenkomst van het aantal personen, import van het materieel, schaalvoordelen en kostenbeperkingen die in de honderdduizenden kunnen lopen, de ondersteuning van de regering. Om te verduidelijken: kleinschalig, voetje voor voetje, beleid is mogelijk. Maar als men door bureaucratie oranje licht na oranje licht tegenkomt, kunnen de agressieve ambities niet gerealiseerd worden. De derde reden is de invloed en interesse van Brunswijk in het gebied, diens zakelijke en politieke belangen en het feit dat hij als zogenaamde leider van het binnenland, de mennonieten dusver geen strobreed in de weg heeft gelegd.

Het grootopperhoofd, de granman van de Kwinti’s, heeft geen tijd verspild met een krutu bijeenroepen, de deal te veroordelen en de functionarissen die hebben meegewerkt, op het matje te willen roepen. In flamboyante taal, wil men niet alleen de uitzetting van de mennonieten, maar ook maatregelen tegen de lokale vertegenwoordigers.

Traditioneel speelt men de koloniale werkwijze van buitenstaanders volledig in de hand. De onderlinge verdeeldheid, de individuele gierigheid en het gebrek aan een eenduidige eigen ontwikkelingsvisie, stellen de kolonist in staat hun visie van expansie, uit te rollen en economische ontwikkeling en organisatie tot stand te brengen, waar de inheemsen niet mee zullen concurreren. Binnen een generatie beheersen zij de politieke realiteit in Sipaliwini aan de hand van democratie en wetgeving. En vormen zij een nieuwe sociale elite aan de hand van educatie volgens hun normen en waarden, huwelijken met de meest ontwikkelde families uit de lokale bevolking en het beheersen van de lokale economie. De Surinaamse overheid en de Surinaamse samenleving hebben de mennonieten onderschat. Het ‘project’ is nog maar net begonnen.