“Het IMF-programma richt zich onder andere op het verduurzamen van de overheidsfinanciën. Overmatige overheidsbestedingen zijn de voornaamste oorzaak van inflatie. De BTW is vorig jaar geïmplementeerd om de overheidsinkomsten te verbeteren. Daarnaast diende de overheid subsidies af te bouwen om te komen tot een overschot op de primaire rekening – het overheidssaldo exclusief rentebetalingen. Deze analyse bekijkt de overheidsstatistieken ten opzichte van de omvang van de economie. De primaire rekening van de overheid kwam per eind 2023 uit op 1,3 procent van het BBP. Dit is een verbetering ten opzichte van het vorige jaar. Hoewel de target gesteld door het IMF wel werd behaald, viel deze lager uit dan hetgeen was begroot”, aldus de Suriname Economic Oversight Board (SEOB) in zijn 11e bulletin.
Tot medio 2023 vertoonden de overheidscijfers een beter beeld. Echter, er zijn discrepanties tussen ontvangsten en overheidsuitgaven waar te nemen vanaf het 3e kwartaal van 2023. ‘’Worden rentebetalingen in beschouwing genomen, merken we juist een verslechtering in de totale rekening in 2023 die uitkwam op -1,7 procent van het BBP. Deze rekening noteerde overwegend tekorten in de tweede helft van het vorige jaar. Aan de ontvangstenkant zien we dat belastinginkomsten nog enorm achterlopen. Dit is het gevolg van de achterlopende inkomsten op BTW-inkomsten, terwijl de niet-belastingontvangsten bleven om en bij op hetzelfde niveau als 2022. Dit is een groot aandachtspunt, omdat daardoor de capaciteit van de belastingdienst naar voren komt. Tevens lijkt VAT corruptie gevoelig te zijn bij collectie en corrigerende maatregelen. De uitgaven over 2023 stonden in het licht van bezuiniging. De personele uitgaven daalden naar 6,7 procent van het BBP ten opzichte van 8,4 procent in het jaar daarvoor. Hiermee werd de gestelde target van “lager dan 7 procent van het BBP” behaald. Hoewel de personele uitgaven in toom zijn, zien we dat rentebetalingen een druk beginnen te leggen op de overheidsuitgaven.’’ De SEOB verwacht dat dit het geval zal blijven in de komende jaren. De stijging in kapitaaluitgaven kan toegeschreven worden aan verhoogde overheidsinvesteringen.
De SEOB benadrukt dat de overheidsinkomsten verhoogd dienen te worden, door middel van verbeterde belastinginning en invoerrechten. Dit kan door de Belastingdienst te verzelfstandigen, professionaliseren en de governance te versterken. Indien er niet wordt gefocust op het creëren van een sterke en integere Belastingdienst, zullen de inkomsten (in reële zin) niet toenemen. Naast een sterke en integere Belastingdienst, benadrukt de SEOB het belang van fiscale discipline.
