De Surinaamse rechterlijke macht staat voor de uitdaging, zich aan te passen aan moderne internationale standaarden, ondanks financiële, sociaaleconomische, sociale en politieke beperkingen. Volgens president Chandrikapersad Santokhi heeft de rechterlijke macht haar onafhankelijkheid behouden en is zij doorgegaan met rechtspreken, ondanks de uitdagingen.

Kenneth Amoksi, minister van Justitie en Politie, merkte op dat de rechterlijke macht bezig is met de overgang naar volledige onafhankelijkheid en met toewijding naar dat doel toewerkt.

Iwan Rasoelbaks, president van het Hof van Justitie, erkent dat er af en toe verschil van inzichten zijn geweest, tussen de rechterlijke macht en politieke instituties, maar legde extra aandacht op wijsheid, inzicht, strategie, empathie en begrip van maatschappelijke ontwikkelingen, die nodig zijn om deze problemen aan te pakken.

“Het congres is gericht op het bespreken van de toekomst van de rechterlijke macht, zonder hun verantwoordelijkheden in gevaar te brengen’, aldus Rasoelbaks. Het evenement werd bijgewoond door hooggeplaatste buitenlandse gasten van verschillende internationale juridische entiteiten, waaronder vertegenwoordigers van de rechterlijke macht uit het Koninkrijk der Nederlanden en het Caribische Hof van Justitie. Het doel van het congres is om de uitdagingen die wat extra aandacht vragen en waar kansen liggen voor de rechterlijke macht te bereiken en een pad voor de toekomst uit te stippelen.

“Onbekend maakt onbemind”, aldus Nita Ramcharan, redacteur van StarNieuws, die namens de Surinaamse Vereniging van Journalisten (SVJ) het derde blok van het congres afsloot. Ze maakte duidelijk, dat als de rechterlijke macht vertrouwen wil hebben, “moet het instituut ten eerste bekend zijn in de samenleving”. Ook merkte ze op dat de rechtsstaat niet kan bestaan zonder conflict. Volgens haar moeten mensen met een meestertitel in een bepaald vakgebied ook weten, dat het volk fundamentele rechten heeft, die de overheid niet zomaar mag beperken. Ze is van mening dat de rechtsstaat van ons allemaal is. De rechtszittingen zouden volgens Ramcharan, openbaar moeten worden gehouden. ‘’Het publiek heeft totaal geen toegang tot deze bijeenkomsten. De zittingszalen zijn beperkt en mensen zitten thuis, maar ze hebben ook geen toegang via de media, om de zittingen te kunnen volgen.” Ze is van mening dat we allemaal de rechtsstaat zijn, “maar als je geen toegang hebt, wie weet wat er gebeurt?” Volgens haar weet niemand, wat er wordt gezegd. “Hoe kan er dan vertrouwen zijn?”.

Vandaar dat het publiek meer en meer gaat luisteren naar sociale media en denkt dat de rechterlijke macht een kliekje is, “echter is dat niet waar”, aldus Ramcharan. Ze wees ook erop, dat bij herhaling het publiek geneigd is geweest, de president te verwijten, dat hij invloed heeft op de rechtsspraak en op het Openbaar Ministerie.

Ze zei ook dat etniciteit een rol speelt bij het publiek en daar ook naar wordt gekeken. Mede daardoor neemt het vertrouwen af. Ze zegt niet, dat de gevoelens die geuit worden onder het volk, terecht hoeven zijn en dat feitelijkheden bewaarheid worden. Evenwel spelen ze een rol, en worden volgens haar, ook nog gevoed. Volgens Ramcharan neemt het vertrouwen hierdoor dan af.

Ze bracht eveneens naar voren dat het 8 Decemberstrafproces vele jaren heeft geduurd, waarbij de verdachten alle mogelijkheden hebben gehad en met achting en beleefdheid en wellevendheid werden behandeld.

“Ook gewoon niet kwamen op de zitting of dat de verdachten weer voor verzet aantekenden, dat werd verleend aan de verdachte militairen. Uiteindelijk kwam het tot een derde zaak, hetgeen dat zoveel jaren in beslag heeft genomen”, aldus Ramcharan.

Ze maakte duidelijk, dat al de drie vonnissen minutieus zijn behandeld en er steeds uitleg is gegeven, waarom een bepaalde uitspraak is gedaan. Ramcharan zei dat het volk zich afvroeg, wat ertoe geleid heeft, dat het 8 Decemberstrafproces zo is beëindigd. Volgens haar is het vreemd, dat niemand weet, waar de veroordeelde hoofddader in het strafproces zich bevindt. “Dat is niet waar”, aldus Ramcharan.

Ook verwees ze naar het eindresultaat van de uitspraak die de veroordeelden een politiekproces noemden. Volgens haar wordt dat geroepen door meer dan duizenden in de samenleving, maar ook buiten Suriname.

Ze is voorts van mening dat het volk het proces niet heeft kunnen volgen via de media en benadrukte, dat het niet onbegrijpelijk is, dat mensen geen vertrouwen hebben in de rechtspraak. “Hoe wilt u dan dat het volk vertrouwen in u heeft? Als u in uw ivoren toren wilt blijven, gaat u het vertrouwen ook niet krijgen”, aldus Ramcharan.

Ook wees ze erop dat de rechterlijke macht er zelf om heeft gevraagd, hoe wij als publiek denken over de rechtspraak. Even wel bestempelde Ramcharan het congres van de rechterlijke macht, als een heel goed begin.