Wat te doen bij huurders die niet betalen? Praten met de huurder helpt in de meeste gevallen niet, en achterhaal de reden van late betaling van de huur of in het slechtste geval er niet meer wordt betaald en de huurder contact met de verhuurder verbreekt. Wanner aangetekend schrijven ook niet wordt aangenomen door de huurder dan kan soms een poging tot verzoening bijvoorbeeld door de buurtmanager van de politie om verzoening tussen beide partijen te bewerkstelligen. Degene die zich daarvoor bereid verklaart behandelt enkel de betaling van de verhuurder die voor de huurder een uitzondering is. Vooral met het oog op ruzies of geschillen te voorkomen. In geval van een gerechtelijke procedure met advocaat dan komt de zaak voor de rechter.
Kan een huurder worden uitgezet? Het is onmogelijk een huurder uit te zetten zonder naar de rechter te stappen. De uitzetting van een huurder kan alleen plaatsvinden na uitspraak van een vrederechter. De eigenaar kan dus niet zomaar een huurder uitzetten en zijn bezittingen op de stoep zetten of de sloten vervangen.
De Huishuursvestingswet van 2020 in Suriname is bedoeld om problemen met betrekking tot hoge huren, ondermaatse huurwoningen en overbevolking tegen te gaan. De wet erkent, dat verhuurders vaak kiezen voor kortlopende huurcontracten, of tijdelijke leegstand, vanwege het langdurige en dure uitzettingsproces onder de Huurbeschermingswet van 1949. Dit leidt wel tot een tekort aan geschikte huurwoningen en belemmert een gezonde groei van de huursector. Bovendien is het een gebruikelijk fenomeen geworden huur- en verkoopprijzen vast te stellen in vreemde valuta zoals USD of EUR, wat de betaalbaarheid en kwaliteit van huurwoningen verder negatief beïnvloedt. De verouderde huurbeschermingswet beschermt bewoners onvoldoende, vooral degenen met een inkomen in Surinaamse valuta, die de dupe zijn van deze funeste ontwikkeling.
Om deze problemen het hoofd te bieden en de rechten van huurders en verhuurders te waarborgen, introduceert de Huurwoningwet nieuwe regelgeving en is er een Huurcommissie opgericht. Huurovereenkomsten kunnen redelijk goed worden beëindigd in geval van oneigenlijk gebruik van huurwoningen of het niet betalen van de huur. De verhuurder kan de huurovereenkomst beëindigen met een geldige huuropzegging die op de voorgeschreven dag ingaat. Als beide partijen echter schriftelijk overeenkomen, is de opzegging niet van toepassing. Ontruimingsprocedures worden beschreven in artikel 6 en 7, waarin wordt bepaald, dat verhuurders de Huurcommissie moeten informeren in geval van gedwongen ontruiming. De Huurcommissie heeft de bevoegdheid om termijnen te verlengen voor onderzoeksdoeleinden, zodat een eerlijke procedure, gewaarborgd is. Schriftelijke toestemming van de Huurcommissie is essentieel voor de verhuurder om over te gaan tot gedwongen uitzetting en de formulieren die door de commissie worden verstrekt, moeten worden gebruikt om aan de wettelijke vereisten te voldoen.
De Huurcommissie in Suriname speelt een cruciale rol in het adviseren van de overheid en het ontwikkelen van de woningverhuursector. Zij verstrekt gerichte informatie en assistentie aan huurders en verhuurders om huurgeschillen te beslechten. Als conflicten tussen partijen niet kunnen worden opgelost, biedt de Huurcommissie onpartijdige informatie en advies. Bovendien controleert de commissie de rechtmatigheid van voorgenomen huisuitzettingen en zorgt ze ervoor, dat de juiste procedures en termijnen worden gevolgd. Verhuurders zijn verplicht om de Huurcommissie vooraf in te lichten, voordat ze een ontruimingsprocedure starten en alleen met toestemming van de commissie kunnen ze doorgaan. De Huurcommissie keurt de ontruiming goed, als ze vaststelt dat de verhuurder zich aan de ontruimingsprocedures en -termijnen heeft gehouden. De oude Tenancy Protection Act van 1949 wordt vervangen door deze nieuwe wet en verhuurders kregen twee maanden de tijd om hun huurprijzen aan te passen, volgens de nieuwe regels. In het algemeen introduceert de Huishuurvestigingswet van 2020 in Suriname belangrijke veranderingen om huurders en verhuurders te beschermen en problemen aan te pakken, zoals te hoge huren, onvoldoende kwaliteit van huurwoningen en overbevolking. De oprichting van de Huurcommissie zorgt ervoor dat de juiste procedures worden gevolgd en dat ontruimingsprocedures eerlijk worden uitgevoerd. Deze wet beoogt een gezonde ontwikkeling van de huursector en het bevorderen van betaalbare en geschikte huurwoningen voor de bewoners van Suriname.