“De totale rekening van de overheidsfinanciën noteerde overwegend tekorten in de tweede helft van 2023. De overheidsfinanciën verslechterden vanwege de stijging in de uitgaven, terwijl de inkomsten niet evenredig meebewegen. Hoewel de personeelsuitgaven in toom blijken te zijn, legden subsidies en de interestbetalingen op vooral buitenlandse leningen enige druk op de overheidsfinanciën in de laatste maanden van 2023. De totale rekening kwam voor de periode januari-november 2023 uit op een tekort van 1% van het bbp, terwijl de primaire rekening een overschot noteerde van 1,5% van het bbp”, aldus de Suriname Economic Oversight Board (SEOB) in de 9e editie van het SEOB-bulletin.

Verder is het de SEOB opgevallen, dat aan de uitgavenzijde de subsidies en bijdragen het hardst stegen in de tweede helft van 2023, met meer dan SRD 2 miljard. “Dit was uiteraard het gevolg van uitgaven gerelateerd aan het sociaal programma. De overheidsinkomsten stegen minder hard, vooral vanwege een afname in de niet-belasting ontvangsten met circa 6% op jaarbasis. Ook stagneerden de belastinginkomsten uit de grote en middelgrote mijnbouwsector, waardoor de kloof tussen de inkomsten en uitgaven groter werd. De SEOB benadrukt dat de overheidsinkomsten verhoogd dienen te worden, met name middels verbeterde belastinginning en invoerrechten. De SEOB benadrukt het belang van fiscale discipline en zal de ontwikkelingen in de overheidsfinanciën nauwgezet blijven volgen.”

Economische bedrijvigheid trekt langzaam aan

De economische bedrijvigheid komt volgens de SEOB langzaam op gang sinds augustus 2023. “De maandelijkse index van economische activiteit (MEAI) van de CBvS schat de groei in oktober 2023 op 0,5%.

Het IMF schat een groei van 2,1% in 2023, terwijl deze zal versnellen naar 3% in 2024. De groei werd vooral gedreven door de horeca-gerelateerde sectoren. Daarnaast droegen rondhoutproductie en luchttransport ook bij aan de economische expansie.

“De MEAI toont daarentegen aan dat activiteiten in de handelssector terugliepen in deze periode.

Er was in oktober 2023 ook een krimp op te merken in de goudproductie. Mijnbouwex-porten stijgen flink met meer dan USD 90 miljoen in het 3e kwartaal van 2023 ten opzichte van het kwartaal daarvoor. Terwijl goudprijzen in 2023 het hoogste niveau ooit bereikten – ongeveer USD 2150 per oz in december 2023 – zijn de olieprijzen reeds enkele maanden op een neerwaarts pad. Vanwege de gunstige goudprijzen steeg de exportwaarde van goud in het 3e kwartaal, ondanks de krimp in productievolumes.

Hoewel de economische bedrijvigheid op gang komt, is dit nog te traag.”

De SEOB verwacht dat de economie verder zal groeien in 2024. De beleidsmakers hebben een belangrijke rol om het economische klimaat gezond te houden, waardoor het vertrouwen van investeerders toeneemt.