De recente noodsituaties in Peru en Rio de Janeiro vanwege de toename van gevallen van knokkelkoorts (dengue), werpen ernstige vragen op over de paraatheid van de gezondheidszorgsystemen in Zuid-Amerikaanse landen en de adequaatheid van de maatregelen die zijn genomen om deze crises aan te pakken. Ook in Suriname is het aantal denguegevallen toegenomen en dat was al duidelijk te merken aan de enorme muskietenplaag, waarmee wij dagelijks geconfronteerd raken. Het toenemende aantal gevallen van type 3 dengue in Suriname, zoals vorig jaar augustus gemeld door het Bureau voor de Openbare Gezondheidszorg (BOG), is een verontrustende ontwikkeling die de aandacht verdient van de autoriteiten en het publiek. Het is zorgwekkend dat type 3 dengue, dat 21 jaar lang afwezig was in Suriname, nu weer opduikt en zich verspreidt in de regio. Deze heropflakkering benadrukt de voortdurende dreiging van infectieziekten en onderstreept het belang van een alomvattende en proactieve aanpak van volksgezondheidskwesties.

Om allereerst de zaak in de regio te bekijken, lijkt de reactie van de Peruaanse regering op de noodsituatie achterhaald te zijn. Het afkondigen van een noodsituatie in de volksgezondheid is een essentiële stap om middelen vrij te maken en de coördinatie van de reactie te verbeteren. Echter, het aantal gevallen van knokkelkoorts is alarmerend gestegen tot 31.300 in slechts acht weken, wat aangeeft dat de preventieve maatregelen ontoereikend zijn geweest. Het gebrek aan voldoende voorbereiding en snelle respons roept vragen op over de doeltreffendheid van de volksgezondheidsstrategieën van het land.

Bovendien benadrukt de situatie in Peru het belang van maatregelen voor klimaatadaptatie en risicovermindering. De combinatie van een hittegolf en zware regenval heeft gunstige omstandigheden gecreëerd voor de verspreiding van muggen die dengue verspreiden. Deze gebeurtenissen wijzen op de noodzaak van meer veerkrachtige gezondheids- en infrastructuursystemen om zich aan te passen aan de toenemende klimaatgerelateerde risico’s.

In het geval van Rio de Janeiro, waar ook een noodsituatie is afgekondigd, roept de timing van deze aankondiging vragen op. Het feit dat het stadhuis pas enkele dagen voor het begin van het carnaval tien zorgcentra opende als reactie op de uitbraak van dengue, doet vermoeden dat de volksgezondheidsmaatregelen reactief en niet proactief zijn. Een dergelijke vertraging kan het aantal gevallen verder verhogen en de verspreiding van de ziekte tijdens massabijeenkomsten verergeren. Bovendien is het verontrustend dat de cijfers laten zien dat het aantal gevallen van dengue in Rio de Janeiro voor 2024 al bijna de helft bedraagt van het totale aantal gevallen in heel 2023. Dit duidt op een zorgwekkende trend van toenemende incidentie die niet adequaat wordt aangepakt door de gezondheidsautoriteiten. Kortom, de noodsituaties in Peru en Rio de Janeiro benadrukken de noodzaak van een verbeterde voorbereiding, coördinatie en respons van de gezondheidszorgsystemen om de volksgezondheid te beschermen tegen opkomende infectieziekten. Daarnaast onderstrepen ze de dringende behoefte aan investeringen in klimaatadaptatie en risicovermindering om de impact van dergelijke crises te beperken en de veerkracht van gemeenschappen te vergroten. Het is cruciaal dat de Surinaamse autoriteiten snel en effectief reageren op deze situatie door middelen toe te wijzen voor preventie, controle en behandeling van dengue. Dit omvat het intensiveren van voorlichtingscampagnes om de bevolking bewust te maken van de risico’s en preventieve maatregelen, zoals het elimineren van broedplaatsen voor muggen en het gebruik van insectenwerende middelen. En het implementeren van de campagnes op sociale media en mobiele informatieverspreiding die het huidige publiek aanspreekt, bereikt en actief betrekt. Bovendien is het van essentieel belang dat er maatregelen worden genomen om de verspreiding van type 3 dengue in de regio te monitoren en te beheersen. Dit omvat het versterken van surveillance- systemen om snel nieuwe gevallen te identificeren, gegevens te verzamelen over de verspreiding van de ziekte en trends te analyseren om passende maatregelen te nemen. Daarnaast is internationale samenwerking en uitwisseling van informatie van cruciaal belang om de verspreiding van dengue tegen te gaan. Grensoverschrijdende infectieziekten zoals dengue, vereisen een gecoördineerde aanpak tussen landen om effectieve controlemaatregelen te implementeren en de verspreiding van de ziekte te beperken. Zeker in grensgebieden of gebieden waar de mobiliteit groot is en buiten het direct zicht van beleidsmakers valt. Voor Suriname zou het gaan om Sipaliwini, Marowijne, Brokopondo en Nickerie. In het licht van deze ontwikkelingen is het van groot belang dat de autoriteiten in Suriname en de regio nauw samenwerken met internationale gezondheidsorganisaties en andere belanghebbenden om een doeltreffende respons op type 3 dengue te garanderen en de gezondheid en het welzijn van de bevolking te beschermen.