Transparency International zegt dat alleen Guyana en de Dominicaanse Republiek in het Caribisch gebied hun score op de Corruption Perception Index (CPI) in de afgelopen tien jaar hebben verbeterd, terwijl de anderen in de regio zijn gestagneerd of aanzienlijk zijn verslechterd op het gebied van corruptie perceptie. De CPI rangschikt 180 landen en gebieden op basis van hun waargenomen niveau van corruptie in de publieke sector, volgens experts en zakenmensen op een schaal van nul (zeer corrupt) tot 100 (zeer schoon). Het analyseert hoe onrecht en corruptie elkaar over de hele wereld beïnvloeden. Het rapport over 2023, dat eind januari 2024 is uitgekomen, laat de niveaus van corruptie in de loop van de tijd zien, waarbij wordt benadrukt welke landen zijn verbeterd, achteruitgegaan of gestagneerd.

In veel landen is er sprake van verzwakking van regulerende instituten en een groeiende dominantie van de uitvoerende macht over de wetgevende macht. De toezichtcapaciteiten van parlementen worden verkrapt, waardoor omstandigheden worden geschapen die rijp zijn voor misbruik en corruptie, aldus Transparency International. De CPI 2023 laat het onvermogen zien van de uitvoerende macht om de gaten in het bestuurskader te dichten. Vervolging van corruptiezaken, waarbij de georganiseerde misdaad veelal mede betrokken is, blijft uit met straffeloosheid van corrupte elites als gevolg. Venezuela, Haïti en Nicaragua scoren het laagst in de regio Latijns America en het Caribisch gebied, met wijdverbreide straffeloosheid en een gebrek aan onafhankelijkheid van de rechterlijke macht.

“Landen in de hele regio moeten werken aan een sterke, onafhankelijke rechterlijke macht om verantwoording en gerechtigheid tot stand te brengen”, zegt Luciana Torchiaro, regionaal adviseur voor de Amerika’s van Transparency International.

Torchiaro waarschuwde dat als je dit niet doet, het fundament van de democratie en de rechtsstaat wordt uitgehold. “De voortdurende verzwakking van de ‘checks and balances’ zal alleen maar leiden tot straffeloosheid voor zowel de invloedrijke als de corrupte mensen, ten koste van het grote publiek en de collectieve welvaart.” Transparency International stelt dat meer dan twee derde van de landen onder de 50 uit de 100 te vergaren punten scoorden, wat er sterk op wijst dat ze ernstige corruptieproblemen ervaren.

“Het mondiale gemiddelde blijft steken op 43, terwijl de overgrote meerderheid van de landen de afgelopen tien jaar geen vooruitgang heeft geboekt of achteruit is gegaan.  Bovendien zijn 23 landen dit jaar gedaald naar hun laagste score tot nu toe”, aldus het rapport. Volgens Transparency International staat Barbados op de hoogste plaats van de CARICOM-landen met een rangschikking van 24 en een score van 69, gevolgd door de Bahama’s op 30 met een score van 64. St. Vincent en de Grenadines staan op plaats 36 met een score van 60, gevolgd door Dominica met een ranglijst van 42 en een score van 56, St. Lucia op de 45e plaats met een score van 55 en Grenada op de 49e plaats met een score van 53.

Jamaica staat op de 69e plaats met een score van 44, Trinidad en Tobago op 76 met een score van 42, Guyana op de 87e plaats met een score van 40, hetzelfde als Suriname, terwijl Haïti op de 172e plaats staat met een score van 17. Transparency International zei dat in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied het gebrek aan onafhankelijkheid en transparantie van de rechterlijke macht, corruptie en de ongepaste invloed van politieke en economische elites bevordert. “Dit maakt dat veel rechtssystemen in de regio niet in staat zijn om de wet op een onpartijdige manier effectief toe te passen of hun functie uit te oefenen als controle op andere takken van de overheid, wat van fundamenteel belang is voor alle goed functionerende democratieën”, aldus de CPI 2023.